Maryland (İngilizce telaffuz: ( dinle)), ABD'nin eyaletlerinden birisidir.Chesapeake Körfezinin kuzeydoğusunda yer alır. Doğusunda Delaware ve Atlas Okyanusu güneyinde Virginia, kuzeyinde Pensilvanya vardır. Washington şehri Maryland'ın güneybatısında Potomac Nehri'nin kuzeyinde Virginia sınırı üzerindedir. Başkent'e yakınlığından dolayı, NASA'nın Hesap Merkezi, Ulusal Güvenlik Dairesi ve ABD Deniz Harp Okulu gibi birçok devlet kurumu şehirde bulunur.
Maryland | |
---|---|
Bayrak Mühür | |
Ülke | Amerika Birleşik Devletleri |
Başkent | Annapolis |
En büyük şehir | Baltimore |
İdare | |
• Vali | Wes Moore (D) |
• Vali vekili | Aruna Miller (D) |
• Üst meclis | |
• Alt meclis | |
• | Ben Cardin (D) (D) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 32,133 km² |
• Kara | 25,314 km² (9,773 mil²) |
• Su | 6,819 km² (2,632 mil²) |
Rakım | 110 m |
En yüksek nokta | 1,024 m (3,359 ft) |
En alçak nokta | 0 m (0 ft) |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 6,185,278 |
• Yoğunluk | 238/km² |
Zaman dilimi | UTC-05.00 |
• Yaz (YSU) | UTC-04.00 |
ISO 3166 kodu | US-MD |
Resmî site maryland.gov |
Coğrafya
Maryland’in alanı 12.406,68 milkare (32.133,2 km2)‘dir ve bu toplam alan Belçika’nın [11.787 milkare (30.530 km2)] alanı ile kıyaslanabilir. 42'nci en büyük ve 9. en küçük eyalettir ve boyut olarak bir sonraki en küçük eyalet olan Hawaii eyaletine [10.930,98 milkare (28.311,1 km2)] en yakın olanıdır. Bir sonraki en büyük eyalet Maryland'in komşusu ve Maryland'in neredeyse iki katı büyüklüğünde olan Batı Virginia'dır [24.229,76 milkare (62.754,8 km2)].
Demografi
2012 itibarıyla Maryland'in tahmini nüfusu 5.884.563'tür. Kilometre başına düşen insan sayısı 230'dur. Beyazlar yaklaşık %58 oranıyla çoğunluğu oluşturmakla birlikte toplumun %31'ini oluşturan Afroamerikalılar büyük bir azınlıktır. Toplumun %10'una yakını Hispanik ve Latinodur.
Ekonomi
Ekonomik Analiz Bürosu, Maryland'in 2016'daki gayri safi devlet hasılasının 382,4 milyar dolar olduğunu tahmin etmiştir. Ancak Maryland, yalnızca GSYİH gibi büyüme göstergelerine bakmak yerine eyalet kalkınmasına rehberlik etmek için refah göstergesi Gerçek İlerleme Göstergesini kullanır.
ABD Nüfus Sayım Bürosu'na göre, Maryland'deki haneler halen ülkedeki en zengin hane halkıdır. 2013'teki ortalama hane geliri 72.483 doları ile Maryland sırasıyla ikinci ve üçüncü New Jersey ve Connecticut'ın önündeydi.
Maryland'in iki ilçesi Howard ve Montgomery, sırasıyla ülkenin ikinci ve on birinci en zengin ilçeleridir. Maryland, 2013 yılında yüzde 7,7'lik oranla kişi başına en fazla milyonerin olduğu bölge oldu. Ayrıca eyaletteki yoksulluk oranı da yüzde 7,8 ile ülkedeki en düşük yoksulluk oranıdır. 2006 yılında kişi başına düşen 43.500 dolar kişisel gelir ile Maryland ülkede beşinci sıradaydı. Mart 2022 itibarıyla eyaletteki işsizlik oranı yüzde 4,6 oldu.
Savunma/havacılık endüstrisi ve biyo-araştırma laboratuvarları için teknik ve idari görevlerin yanı sıra Baltimore/Washington bölgesi'nin banliyö veya şehir dışındaki uydu hükûmet genel merkezlerine personel alım vurgusuyla, Maryland'in ekonomisi, Maryland'in Washington, DC'deki federal hükûmete olan yakınlığından yararlanır. Ft. Meade, Savunma Bilgi Sistemleri Ajansı, Amerika Birleşik Devletleri Siber Komutanlığı ve Ulusal Güvenlik Ajansı/Merkezi Güvenlik Servisi'nin genel merkezi olarak hizmet verir. Ayrıca eyalette çok sayıda eğitim ve tıbbi araştırma kurumu bulunur. Aslında Johns Hopkins Üniversitesi'nin çeşitli bileşenleri ve tıbbi araştırma tesisleri artık Baltimore bölgesindeki en büyük tek işveren konumundadır. Toplamda, beyaz yakalı teknik ve idari işçiler Maryland'in işgücünün yüzde 25'ini oluşturur. Bu durum kısmen yakındaki Maryland'in, federal hükûmet ofisindeki istihdamın nispeten yüksek olduğu Washington Büyükşehir Bölgesi'nin bir parçası olmasına bağlanabilir.
Dolar değeri açısından büyük olmasına rağmen imalat, toplamın yüzde 20'sinden fazlasına katkı yapan hiçbir alt sektör olmaksızın oldukça çeşitlidir. Tipik üretim biçimleri elektronik, bilgisayar ekipmanı ve kimyasallardır. Bir zamanlar Sparrows Point'teki dünyanın en büyük çelik fabrikasını da içeren bir zamanların güçlü birincil metaller alt sektörü hâlâ varlığını sürdürmektedir ancak dış rekabet, iflaslar ve birleşmelerle baskı altındadır. İkinci Dünya Savaşı sırasında, Glenn Martin Şirketi (halen Lockheed Martin'in parçasıdır) uçak fabrikasında yaklaşık 40.000 kişi çalışıyordu.
İnşaat malzemeleri dışındaki madencilik, eyaletin dağlık batı kesiminde yer alan kömürle sınırlıdır. 19. yüzyılın ortalarında Baltimore ve Washington'a karakteristik mimarilerinin çoğunu kazandıran doğudaki kumtaşı ocakları bir zamanlar baskın bir doğal kaynaktı. Tarihsel olarak, Maryland'de, bazıları Washington yakınlarında olmak üzere küçük altın madenciliği operasyonları vardı ancak bunlar artık mevcut değildir.
2022'de çalışan sayısına göre en büyük özel sektör işverenleri, BYK Gardner, Clean Harbors, Holy Cross Hastanesi, Johns Hopkins Bayview Tıp Merkezi, Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı, Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi, Maryland Nörogörüntüleme Merkezi, Northrop Grumman Elektronik Sistemler, Maryland Üniversitesi ve Maryland Üniversitesi Tıp Merkezi’dir.
Hukuk ve hükümet
Maryland hükûmeti eyalet anayasasına göre yönetilir. Maryland hükûmeti, diğer 49 eyalet hükümeti gibi, Amerika Birleşik Devletleri Anayasası ile sınırlandırılmadıkça, tamamen eyalet sınırları içinde kalan konularda münhasır yetkiye sahiptir.
Maryland'de iktidar, yürütme, yasama ve yargı olmak üzere hükûmetin üç kolu arasında bölünmüştür. Maryland Genel Kurulu, Maryland Temsilciler Meclisi ve Maryland Senatosundan oluşur. Maryland valisi, bütçeleme konusunda önemli yetkilere sahip olduğundan Amerika Birleşik Devletleri'nde benzersizdir. Yasama organı valinin önerdiği bütçe harcamalarını artıramaz. Diğer birçok eyaletten farklı olarak Maryland'in birçok ilçesine önemli özerklik tanınmıştır.
Hükûmet işlerinin çoğu Maryland eyalet başkenti Annapolis'te yürütülür ancak bazı kabine departmanlarının ve eyalet yetkililerinin Baltimore'da ofisleri vardır. Vali ve eyalet çapındaki makamların çoğu ile ilçe seçimlerinin çoğu, ara seçim yıllarında yapılır (çift sayılı yıllar dörde bölünemez).
Eyalet yönetiminin yargı organı, her ilçede ve Baltimore şehrindeki birleşik Maryland Bölge mahkemesinin yanı sıra her ilçede ve Baltimore Şehrinde bulunan 24 Bölge Mahkemesinden oluşur. İkincisi, 30.000 doların üzerindeki tüm hukuk anlaşmazlıkları, tüm adil yargı yetkisi ve büyük ceza davaları için genel yargı mahkemeleridir..
Güneyindeki Virginia eyaletinin aksine, Maryland sakinleri genellikle daha liberaldir ve Demokrat Parti'yi desteklemektedir.
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ "Mid-Atlantic Home : Mid–Atlantic Information Office : U.S. Bureau of Labor Statistics". www.bls.gov. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2017.
- ^ "Belçika". CIA Dünya Bilgi Kitabı. Merkezi İstihbarat Teşkilatı. 15 Mayıs 2008. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2008.
Karşılaştırmalı alan: yaklaşık olarak Maryland'in büyüklüğü
- ^ . www.census.gov (İngilizce). 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ . 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2018.
- ^ Dolan, Karen (30 Ocak 2012). . Baltimore Sun. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2012.
- ^ Measuring Prosperity: Maryland's Genuine Progress Indicator | Solutions 5 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Thesolutionsjournal.com. Retrieved on July 12, 2013.
- ^ "American FactFinder MedImmune Results". 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ Frank, Robert (15 Ocak 2014). "Top states for millionaires per capita". CNBC. 22 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2014.
- ^ a b U.S. Poverty Rate Drops; Ranks of Uninsured Grow 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . washingtonpost.com.
- ^ Maryland is ranked as richest state 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . baltimoresun.com.
- ^ a b US Poverty Rate Declines Significantly 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . wibw.com.
- ^ Maryland is ranked as richest state 15 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . baltimoresun.com.
- ^ "Monthly Labor Review—February 2018" (PDF). Maryland Department of Labor, License, and Governing. 5 Nisan 2018. 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.
- ^ "2022 Annual Comprehensive Financial Report." Comptroller of Maryland. April 2023. p. 164. 20 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Lamy, Rudolf B. (2006). "A Study of Scarlet: Red Robes and the Maryland Court of Appeals." 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Monograph. (Annapolis, MD: Maryland State Law Library.)
- ^ "2017 Annual Report and Membership Directory" (PDF). 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
Wikimedia Commons'ta Maryland ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
ABD'deki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maryland Ingilizce telaffuz ˈmɛrelend dinle ABD nin eyaletlerinden birisidir Chesapeake Korfezinin kuzeydogusunda yer alir Dogusunda Delaware ve Atlas Okyanusu guneyinde Virginia kuzeyinde Pensilvanya vardir Washington sehri Maryland in guneybatisinda Potomac Nehri nin kuzeyinde Virginia siniri uzerindedir Baskent e yakinligindan dolayi NASA nin Hesap Merkezi Ulusal Guvenlik Dairesi ve ABD Deniz Harp Okulu gibi bircok devlet kurumu sehirde bulunur MarylandEyaletBayrakMuhurUlkeAmerika Birlesik DevletleriBaskentAnnapolisEn buyuk sehirBaltimoreIdare ValiWes Moore D Vali vekiliAruna Miller D Ust meclis Alt meclis Ben Cardin D D Yuzolcumu Toplam32 133 km Kara25 314 km 9 773 mil Su6 819 km 2 632 mil Rakim110 mEn yuksek nokta1 024 m 3 359 ft En alcak nokta0 m 0 ft Nufus 2020 Toplam6 185 278 Yogunluk238 km Zaman dilimiUTC 05 00 Yaz YSU UTC 04 00ISO 3166 koduUS MDResmi site maryland govCografyaMaryland in alani 12 406 68 milkare 32 133 2 km2 dir ve bu toplam alan Belcika nin 11 787 milkare 30 530 km2 alani ile kiyaslanabilir 42 nci en buyuk ve 9 en kucuk eyalettir ve boyut olarak bir sonraki en kucuk eyalet olan Hawaii eyaletine 10 930 98 milkare 28 311 1 km2 en yakin olanidir Bir sonraki en buyuk eyalet Maryland in komsusu ve Maryland in neredeyse iki kati buyuklugunde olan Bati Virginia dir 24 229 76 milkare 62 754 8 km2 DemografiMaryland in ilceleri 2012 itibariyla Maryland in tahmini nufusu 5 884 563 tur Kilometre basina dusen insan sayisi 230 dur Beyazlar yaklasik 58 oraniyla cogunlugu olusturmakla birlikte toplumun 31 ini olusturan Afroamerikalilar buyuk bir azinliktir Toplumun 10 una yakini Hispanik ve Latinodur EkonomiMaryland in ilcelere gore ortalama gelirini gosteren harita Veriler ABD Nufus Sayim Burosu tarafindan yayinlanan 2014 ACS bes yillik tahmin raporundan alinmistir Ekonomik Analiz Burosu Maryland in 2016 daki gayri safi devlet hasilasinin 382 4 milyar dolar oldugunu tahmin etmistir Ancak Maryland yalnizca GSYIH gibi buyume gostergelerine bakmak yerine eyalet kalkinmasina rehberlik etmek icin refah gostergesi Gercek Ilerleme Gostergesini kullanir ABD Nufus Sayim Burosu na gore Maryland deki haneler halen ulkedeki en zengin hane halkidir 2013 teki ortalama hane geliri 72 483 dolari ile Maryland sirasiyla ikinci ve ucuncu New Jersey ve Connecticut in onundeydi Maryland in iki ilcesi Howard ve Montgomery sirasiyla ulkenin ikinci ve on birinci en zengin ilceleridir Maryland 2013 yilinda yuzde 7 7 lik oranla kisi basina en fazla milyonerin oldugu bolge oldu Ayrica eyaletteki yoksulluk orani da yuzde 7 8 ile ulkedeki en dusuk yoksulluk oranidir 2006 yilinda kisi basina dusen 43 500 dolar kisisel gelir ile Maryland ulkede besinci siradaydi Mart 2022 itibariyla eyaletteki issizlik orani yuzde 4 6 oldu Savunma havacilik endustrisi ve biyo arastirma laboratuvarlari icin teknik ve idari gorevlerin yani sira Baltimore Washington bolgesi nin banliyo veya sehir disindaki uydu hukumet genel merkezlerine personel alim vurgusuyla Maryland in ekonomisi Maryland in Washington DC deki federal hukumete olan yakinligindan yararlanir Ft Meade Savunma Bilgi Sistemleri Ajansi Amerika Birlesik Devletleri Siber Komutanligi ve Ulusal Guvenlik Ajansi Merkezi Guvenlik Servisi nin genel merkezi olarak hizmet verir Ayrica eyalette cok sayida egitim ve tibbi arastirma kurumu bulunur Aslinda Johns Hopkins Universitesi nin cesitli bilesenleri ve tibbi arastirma tesisleri artik Baltimore bolgesindeki en buyuk tek isveren konumundadir Toplamda beyaz yakali teknik ve idari isciler Maryland in isgucunun yuzde 25 ini olusturur Bu durum kismen yakindaki Maryland in federal hukumet ofisindeki istihdamin nispeten yuksek oldugu Washington Buyuksehir Bolgesi nin bir parcasi olmasina baglanabilir Dolar degeri acisindan buyuk olmasina ragmen imalat toplamin yuzde 20 sinden fazlasina katki yapan hicbir alt sektor olmaksizin oldukca cesitlidir Tipik uretim bicimleri elektronik bilgisayar ekipmani ve kimyasallardir Bir zamanlar Sparrows Point teki dunyanin en buyuk celik fabrikasini da iceren bir zamanlarin guclu birincil metaller alt sektoru hala varligini surdurmektedir ancak dis rekabet iflaslar ve birlesmelerle baski altindadir Ikinci Dunya Savasi sirasinda Glenn Martin Sirketi halen Lockheed Martin in parcasidir ucak fabrikasinda yaklasik 40 000 kisi calisiyordu Insaat malzemeleri disindaki madencilik eyaletin daglik bati kesiminde yer alan komurle sinirlidir 19 yuzyilin ortalarinda Baltimore ve Washington a karakteristik mimarilerinin cogunu kazandiran dogudaki kumtasi ocaklari bir zamanlar baskin bir dogal kaynakti Tarihsel olarak Maryland de bazilari Washington yakinlarinda olmak uzere kucuk altin madenciligi operasyonlari vardi ancak bunlar artik mevcut degildir 2022 de calisan sayisina gore en buyuk ozel sektor isverenleri BYK Gardner Clean Harbors Holy Cross Hastanesi Johns Hopkins Bayview Tip Merkezi Johns Hopkins Universitesi Uygulamali Fizik Laboratuvari Johns Hopkins Universitesi Tip Fakultesi Maryland Norogoruntuleme Merkezi Northrop Grumman Elektronik Sistemler Maryland Universitesi ve Maryland Universitesi Tip Merkezi dir Hukuk ve hukumetAnnapolis teki Maryland Eyalet Evi nin tarihi 1772 yilina dayanir ve Maryland Genel Kuruluna ve valilik ofisleri buradadir 1876 da Maryland in tarihi armasi Maryland hukumeti eyalet anayasasina gore yonetilir Maryland hukumeti diger 49 eyalet hukumeti gibi Amerika Birlesik Devletleri Anayasasi ile sinirlandirilmadikca tamamen eyalet sinirlari icinde kalan konularda munhasir yetkiye sahiptir Maryland de iktidar yurutme yasama ve yargi olmak uzere hukumetin uc kolu arasinda bolunmustur Maryland Genel Kurulu Maryland Temsilciler Meclisi ve Maryland Senatosundan olusur Maryland valisi butceleme konusunda onemli yetkilere sahip oldugundan Amerika Birlesik Devletleri nde benzersizdir Yasama organi valinin onerdigi butce harcamalarini artiramaz Diger bircok eyaletten farkli olarak Maryland in bircok ilcesine onemli ozerklik taninmistir Hukumet islerinin cogu Maryland eyalet baskenti Annapolis te yurutulur ancak bazi kabine departmanlarinin ve eyalet yetkililerinin Baltimore da ofisleri vardir Vali ve eyalet capindaki makamlarin cogu ile ilce secimlerinin cogu ara secim yillarinda yapilir cift sayili yillar dorde bolunemez Eyalet yonetiminin yargi organi her ilcede ve Baltimore sehrindeki birlesik Maryland Bolge mahkemesinin yani sira her ilcede ve Baltimore Sehrinde bulunan 24 Bolge Mahkemesinden olusur Ikincisi 30 000 dolarin uzerindeki tum hukuk anlasmazliklari tum adil yargi yetkisi ve buyuk ceza davalari icin genel yargi mahkemeleridir Guneyindeki Virginia eyaletinin aksine Maryland sakinleri genellikle daha liberaldir ve Demokrat Parti yi desteklemektedir Kardes sehirlerKocaeli TurkiyeKaynakca Mid Atlantic Home Mid Atlantic Information Office U S Bureau of Labor Statistics www bls gov 8 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2017 Belcika CIA Dunya Bilgi Kitabi Merkezi Istihbarat Teskilati 15 Mayis 2008 9 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2008 Karsilastirmali alan yaklasik olarak Maryland in buyuklugu www census gov Ingilizce 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 31 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2018 Dolan Karen 30 Ocak 2012 Baltimore Sun 20 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2012 Measuring Prosperity Maryland s Genuine Progress Indicator Solutions 5 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Thesolutionsjournal com Retrieved on July 12 2013 American FactFinder MedImmune Results 12 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 Frank Robert 15 Ocak 2014 Top states for millionaires per capita CNBC 22 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2014 a b U S Poverty Rate Drops Ranks of Uninsured Grow 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde washingtonpost com Maryland is ranked as richest state 15 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde baltimoresun com a b US Poverty Rate Declines Significantly 15 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde wibw com Maryland is ranked as richest state 15 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde baltimoresun com Monthly Labor Review February 2018 PDF Maryland Department of Labor License and Governing 5 Nisan 2018 15 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Nisan 2018 2022 Annual Comprehensive Financial Report Comptroller of Maryland April 2023 p 164 20 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lamy Rudolf B 2006 A Study of Scarlet Red Robes and the Maryland Court of Appeals 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Monograph Annapolis MD Maryland State Law Library 2017 Annual Report and Membership Directory PDF 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Temmuz 2022 Wikimedia Commons ta Maryland ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur ABD deki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz