Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Loryma (Grekçe: τὰ Λόρυμα veya Λώρυμα), Küçük Asya'daki antik Karya bölgesinde bulunan bir kasaba ve piskoposluk merkezidir. Günümüzde ünvan (itibari) piskoposluğu listelerinde yer almaktadır.
Grekçe: τὰ Λόρυμα or Λώρυμα | |||||||||
  Loryma Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||
| Konum | Taşlıca, Marmaris, Muğla, Türkiye | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Karya | ||||||||
| Koordinatlar | 36°33′58″K 28°00′55″D / 36.56611°K 28.01528°D | ||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||
Loryma 
| |||||||||
Loryma, Karya'daki Rodos Kheronesosu'nun (Grekçe: Χερόνησος, romanize: Kheronesos; Yarımada - Bozburun Yarımadası) en batı noktasında, Bozuk Bükü koyu yakınlarında, limanı olan müstahkem bir yerdir. Günümüzde Muğla ilinin Marmaris ilçesine bağlı Taşlıca köyünün güneyinde Bozukkale mevkiinde bulunmaktadır. Limanı Rodos'a yaklaşık 20 (Roma mili) (yaklaşık 29.6 km) uzaklıkta olup Rodoslulara aitti.Strabon, kasabadan bahsetmeden, Loryma adını tüm kayalık bölgeye uygulamıştır.Pomponius Mela'nın Larumna'sı ve Tabula Peutingeriana'nın Lorimna'sı belki de Loryma'ya atıfta bulunsa da, Plinius'un aynı bölgede bahsettiği Larymna adlı bir yerle de aynı olması mümkündür.
Loryma sözcüğü Luwi ve Karya dilinden gelen bir sözcük olup Helen dilinde anlamı bulunmamaktadır. Thukididis ve bazı ilk çağ yazarlarında Rodos’un karşısında karşı yaka ülkesi olarak ismi geçmektedir. Strabon da buradan Karya’da Physkos’dan sonra gelen engebeli bir kıyı şeridi olarak söz etmektedir. Bizanslı Stephanos da Rodos’da aynı ismi taşıyan bir liman olduğunu söylemektedir.
Konum ve tarihi
Loryma, antik Karya kıyısında, Rodos Adası'nın karşısında ve 20 Roma mili uzaklığında, Bozburun yarımadasının batı ucundaki Cynossema Burnu'na yakın küçük, müstahkem bir kasaba ve limandı. Burası surlarla çevriliydi ve Rodoslulara aitti.
MÖ 10. yüzyılda Rodos peraiasının merkezi olan Loryma (Bozukkale) tarihi kenti hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Coğrafi durumu ve liman girişinin darlığı nedeniyle Peloponnes Deniz Savaşları'nda bu limanı Atina gemileri de kullanmıştır. İÖ 395 yılında Atinalı kumandan Karor, Knidos savaşından önce gemilerini burada toplamış ve MÖ 305 yılında Antigonos'un oğlu Demetrios da Rodos'a yaptığı saldırı hazırlıkları için bu limanı seçmiştir.
Port Aplothiki'nin (Günümüzde bu alan Bozuk Bükü koyu ve çevresi) batısında yer alan kuleler, mezarlar ve surlarla çevrili kalıntıları, William Martin Leake tarafından (Asia Minor, 223) detaylı bir şekilde anlatılmıştır. Bu alan daha sonra Mart 1888'de İngiliz araştırmacılar Theodore ve tarafından keşfedilmiştir.
Kalıntılar
Loryma antik kentinden günümüze kadar ulaşan en önemli mimari, uzunluğu 120 metreye ve genişliği ise 10 metreye sahip olan kaledir. Körfezin girişinin kontrol edilmesi için yapılan kale tırmanmanın oldukça zor olduğu bir tepe üzerine kuruludur. MÖ VII. yüzyılda ortaya çıktığı düşünülen şehrin içinde Akropolis, Sarnıç, Nekropol ve Apollon tapınakları da yer almaktadır. Loryma bölgesinde evler de yine tepede inşa edilmiştir. Bölge de yer alan yazıtlar ışığında tapınakların Zeus Atabyrios’a adandığı görülmektedir.Zeus Atabyrios, antik Yunan dininde Zeus’un özel bir kült (ibadet) biçimidir ve özellikle Rodos Adası’nda, özellikle de Atabyrion Dağı (bugünkü adıyla Filerimos Tepesi) ile ilişkilidir.
Loryma Koyu'nun (günümüz Bozuk Bükü) yukarısında, tepenin zirvesini çevreleyen bir perde duvarın kalıntıları bulunmaktadır. Yerinde şekillendirilmiş büyük taş bloklardan inşa edilen bu kalıntılar (dışarıdan birkaç metre yüksekliğe kadar), oldukça hassas köşelerini ve dik yüzeylerini korumaktadır.
Kilise tarihi
12. ve 13. yüzyıllara kadar Notitiæ episcopatuum (Piskoposluk Listeleri), Loryma'yı Karya metropolitlik makamı olan Stauropolis'in suffragan (yardımcı) piskoposluklarından biri olarak bahseder. Le Quien, Loryma'nın üç piskoposunu ismen zikreder:
- 680'de Üçüncü Konstantinopolis Konsili'nde hazır bulunan George
- 787'deki İkinci İznik Konsili'nde yer alan Anthimus
- 879'daki Dördüncü Konstantinopolis Konsili'ne katılan Joseph.
Bu makam aynı zamanda Katolik Kilisesi'nde bir ünvan makamı olarak listelenmektedir. Piskoposları şunlardır:
- Antonio Laghi, OFM (1715, atandı – 1727)
- Francesco Saraceni, OFM (1728, atandı – 1742)
- Jan Krasiński (1748, atandı - 1760)
- Jan Szemiot (1760, atandı - 1762)
- Anthony Coyle (1777, atandı – 1782)
- Jan Nepomucen Kossakowski (1793, atandı – 1794)
- Georgius Połubiński (1796, atandı - 1801)
- Luis Gregorio López Castillo (1815, atandı - 1825)
- Vitaliano Provenzano (1839, atandı – 1857)
- Valentino Baranowski (1857, atandı – 1871)
- Stefano Pribék de Ville (1872, atandı - 1902)
- Francisco García y López (1903, atandı - 1909)
- George William Mundelein (1909, atandı – 1915)
- Adolf Józef Jełowicki (1918, atandı - 1937)
- Eugène Curien (1937, atandı – 1947)
- Vittorio Longo (1956, atandı – 1974)
Edebi referans
İngiliz gezgin ve yazar , Loryma'yı ziyaret etmiş ve korunaklı limanının tarihi önemi hakkında şunları yazmıştır:
Loryma’nın dinginliğinde geçirdik geceyi. Rüzgârın uluyan sesi duyuluyordu dışarıda, korunaklı sularımızı bir dağ gölcüğü gibi saran tepelerin ardında. Merkeze ise yalnızca yelpaze gibi usulca yayılan bir dalga dokunuyordu.
Rüzgarın sesi — belirsiz ve meşgul, sanki dünyanın kendi sesiymiş gibi — bir güvenlik yanılsaması yaratıyordu; dokunulmaz bir huzurun hissini. Eğer içeri sızabilseydi, kaç uykudaki yankıyı uyandırırdı kim bilir? Samos’tan gelen Atinalılar, Dorluların Knidos'unu atlayıp Syme’de gemi donanımı alanlar, Loryma’ya sığınanlar; savaş öncesi doksan gemisiyle Konon; açıkta Hannibal’la yüzleşmeye cesaret edemeyen Roma filosu; yirmi mil ötede Rodos’a karşı kuvvet toplayan Cassius… Her biri, zaman içinde o dar geçitten geçmiş ve aynı ani sükûneti hissetmişti.
Bu yerlerde doğa değişmeden kalır; onları ziyaret eden anlar ise, doğanın kendi elleriyle tek bir örnekte şekillendirilmiş gibi, uzun suskunluklar boyunca bir ipin taneleri gibi düşer — biri giderken diğeri gelir — aynı sessizliğe.
Galeri
-
Denizden Loryma Kalesi -
Loryma Kalesinin dış duvarında yuvarlak bloklar -
Loryma Kalesinin Kulesi ve İç Duvardan Bloklar -
Loryma Kalesi duvar görünümü
Kaynakça
- ^ Annuario Pontificio 2013 (Libreria Editrice Vaticana 2013 ), s. 918
- ^ Livy. Ab urbe condita Libri [History of Rome]. Vol. 37.17, 45.10.
- ^ Bizanslı Stefanos. Ethnica. s.v.
- ^ Gaius Plinius Secundus. Doğa Tarihi. 5.29.
- ^ Batlamyus. Coğrafya. 5.2.11.
- ^ Thukididis. Peloponez Savaşı Tarihi. 8.43.
- ^ Seneca, Quaest. Nat. 3.19; Appian. The Civil Wars (B.C.). 4.72.
- ^ Appian, Civil Wars, §4.9.72.
- ^ Strabo. Geographica. xiv. p.652. Sayfa numaraları 'un baskısına aittir.
- ^ Pomponius Mela. De situ orbis. 1.16.
- ^ a b "Loryma (Bozukkale) Antik Kenti". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 2025-08-01.
- ^ Sophrone Pétridès, "Loryma" in Catholic Encyclopedia (New York 1910).
- ^ William Smith, Dictionary of Greek and Roman Geography (1854).
- ^ J.T. Bent, ‘Discoveries in Asia Minor’, The Journal of Hellenic Studies, 1888, Vol. 9, pp. 82-7; The Travel Chronicles of Mrs J Theodore Bent, vol. 1, Oxford, 2006, ss. 225-54.
- ^ Guide, Rhodes Island Greece Travel and Business (2009-09-01). "Filerimos Hill. Things to do and places to visit in Rhodes, Rhodes". RhodesGuide.com - Rhodes Rhodos Rodos Greece Travel Guide (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-08-01.
- ^ Quien (O.P.), Michel Le (1740). Oriens christianus: in quatuor patriarchatus digestus : quo exhibentur ecclesiae, patriarchae caeterique praesules totius orientis (Latince). ex Typographia Regia. OCLC 955922585.
- ^ "Loryma (Titular See)". . David M. Cheney. 17 March 2023. Erişim tarihi: 14 March 2024.
- ^ Freya Stark, The Lycian Shore (Tauris Parks Paperbacks 2011), pp. 100–101 (originally published in 1956)
Dış bağlantılar
Loryma Antik Kenti
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Loryma Grekce tὰ Loryma veya Lwryma Kucuk Asya daki antik Karya bolgesinde bulunan bir kasaba ve piskoposluk merkezidir Gunumuzde unvan itibari piskoposlugu listelerinde yer almaktadir LorymaGrekce tὰ Loryma or LwrymaLorymaTurkiye haritasindaki konumu KonumTaslica Marmaris Mugla TurkiyeBolgeKaryaKoordinatlar36 33 58 K 28 00 55 D 36 56611 K 28 01528 D 36 56611 28 01528TurYerlesim yeriSit ayrintilariLorymaarkeolojik sit antik kentulkesiTurkiye icinde bulundugu idari birimMugla Marmaris Taslica icinde uzerinde bulundugu fiziksel yerBozburun Yarimadasi konum koordinatlari36 33 58 K 28 0 55 D Loryma Karya daki Rodos Kheronesosu nun Grekce Xeronhsos romanize Kheronesos Yarimada Bozburun Yarimadasi en bati noktasinda Bozuk Buku koyu yakinlarinda limani olan mustahkem bir yerdir Gunumuzde Mugla ilinin Marmaris ilcesine bagli Taslica koyunun guneyinde Bozukkale mevkiinde bulunmaktadir Limani Rodos a yaklasik 20 Roma mili yaklasik 29 6 km uzaklikta olup Rodoslulara aitti Strabon kasabadan bahsetmeden Loryma adini tum kayalik bolgeye uygulamistir Pomponius Mela nin Larumna si ve Tabula Peutingeriana nin Lorimna si belki de Loryma ya atifta bulunsa da Plinius un ayni bolgede bahsettigi Larymna adli bir yerle de ayni olmasi mumkundur Loryma sozcugu Luwi ve Karya dilinden gelen bir sozcuk olup Helen dilinde anlami bulunmamaktadir Thukididis ve bazi ilk cag yazarlarinda Rodos un karsisinda karsi yaka ulkesi olarak ismi gecmektedir Strabon da buradan Karya da Physkos dan sonra gelen engebeli bir kiyi seridi olarak soz etmektedir Bizansli Stephanos da Rodos da ayni ismi tasiyan bir liman oldugunu soylemektedir Konum ve tarihiLoryma antik Karya kiyisinda Rodos Adasi nin karsisinda ve 20 Roma mili uzakliginda Bozburun yarimadasinin bati ucundaki Cynossema Burnu na yakin kucuk mustahkem bir kasaba ve limandi Burasi surlarla cevriliydi ve Rodoslulara aitti MO 10 yuzyilda Rodos peraiasinin merkezi olan Loryma Bozukkale tarihi kenti hakkinda yeterli bilgi bulunmamaktadir Cografi durumu ve liman girisinin darligi nedeniyle Peloponnes Deniz Savaslari nda bu limani Atina gemileri de kullanmistir IO 395 yilinda Atinali kumandan Karor Knidos savasindan once gemilerini burada toplamis ve MO 305 yilinda Antigonos un oglu Demetrios da Rodos a yaptigi saldiri hazirliklari icin bu limani secmistir Port Aplothiki nin Gunumuzde bu alan Bozuk Buku koyu ve cevresi batisinda yer alan kuleler mezarlar ve surlarla cevrili kalintilari William Martin Leake tarafindan Asia Minor 223 detayli bir sekilde anlatilmistir Bu alan daha sonra Mart 1888 de Ingiliz arastirmacilar Theodore ve tarafindan kesfedilmistir KalintilarLoryma antik kentinden gunumuze kadar ulasan en onemli mimari uzunlugu 120 metreye ve genisligi ise 10 metreye sahip olan kaledir Korfezin girisinin kontrol edilmesi icin yapilan kale tirmanmanin oldukca zor oldugu bir tepe uzerine kuruludur MO VII yuzyilda ortaya ciktigi dusunulen sehrin icinde Akropolis Sarnic Nekropol ve Apollon tapinaklari da yer almaktadir Loryma bolgesinde evler de yine tepede insa edilmistir Bolge de yer alan yazitlar isiginda tapinaklarin Zeus Atabyrios a adandigi gorulmektedir Zeus Atabyrios antik Yunan dininde Zeus un ozel bir kult ibadet bicimidir ve ozellikle Rodos Adasi nda ozellikle de Atabyrion Dagi bugunku adiyla Filerimos Tepesi ile iliskilidir Loryma Koyu nun gunumuz Bozuk Buku yukarisinda tepenin zirvesini cevreleyen bir perde duvarin kalintilari bulunmaktadir Yerinde sekillendirilmis buyuk tas bloklardan insa edilen bu kalintilar disaridan birkac metre yukseklige kadar oldukca hassas koselerini ve dik yuzeylerini korumaktadir Kilise tarihi12 ve 13 yuzyillara kadar Notitiae episcopatuum Piskoposluk Listeleri Loryma yi Karya metropolitlik makami olan Stauropolis in suffragan yardimci piskoposluklarindan biri olarak bahseder Le Quien Loryma nin uc piskoposunu ismen zikreder 680 de Ucuncu Konstantinopolis Konsili nde hazir bulunan George 787 deki Ikinci Iznik Konsili nde yer alan Anthimus 879 daki Dorduncu Konstantinopolis Konsili ne katilan Joseph Bu makam ayni zamanda Katolik Kilisesi nde bir unvan makami olarak listelenmektedir Piskoposlari sunlardir Antonio Laghi OFM 1715 atandi 1727 Francesco Saraceni OFM 1728 atandi 1742 Jan Krasinski 1748 atandi 1760 Jan Szemiot 1760 atandi 1762 Anthony Coyle 1777 atandi 1782 Jan Nepomucen Kossakowski 1793 atandi 1794 Georgius Polubinski 1796 atandi 1801 Luis Gregorio Lopez Castillo 1815 atandi 1825 Vitaliano Provenzano 1839 atandi 1857 Valentino Baranowski 1857 atandi 1871 Stefano Pribek de Ville 1872 atandi 1902 Francisco Garcia y Lopez 1903 atandi 1909 George William Mundelein 1909 atandi 1915 Adolf Jozef Jelowicki 1918 atandi 1937 Eugene Curien 1937 atandi 1947 Vittorio Longo 1956 atandi 1974 Edebi referansIngiliz gezgin ve yazar Loryma yi ziyaret etmis ve korunakli limaninin tarihi onemi hakkinda sunlari yazmistir Loryma nin dinginliginde gecirdik geceyi Ruzgarin uluyan sesi duyuluyordu disarida korunakli sularimizi bir dag golcugu gibi saran tepelerin ardinda Merkeze ise yalnizca yelpaze gibi usulca yayilan bir dalga dokunuyordu Ruzgarin sesi belirsiz ve mesgul sanki dunyanin kendi sesiymis gibi bir guvenlik yanilsamasi yaratiyordu dokunulmaz bir huzurun hissini Eger iceri sizabilseydi kac uykudaki yankiyi uyandirirdi kim bilir Samos tan gelen Atinalilar Dorlularin Knidos unu atlayip Syme de gemi donanimi alanlar Loryma ya siginanlar savas oncesi doksan gemisiyle Konon acikta Hannibal la yuzlesmeye cesaret edemeyen Roma filosu yirmi mil otede Rodos a karsi kuvvet toplayan Cassius Her biri zaman icinde o dar gecitten gecmis ve ayni ani sukuneti hissetmisti Bu yerlerde doga degismeden kalir onlari ziyaret eden anlar ise doganin kendi elleriyle tek bir ornekte sekillendirilmis gibi uzun suskunluklar boyunca bir ipin taneleri gibi duser biri giderken digeri gelir ayni sessizlige GaleriDenizden Loryma Kalesi Loryma Kalesinin dis duvarinda yuvarlak bloklar Loryma Kalesinin Kulesi ve Ic Duvardan Bloklar Loryma Kalesi duvar gorunumuKaynakca Annuario Pontificio 2013 Libreria Editrice Vaticana 2013 978 88 209 9070 1 s 918 Livy Ab urbe condita Libri History of Rome Vol 37 17 45 10 Bizansli Stefanos Ethnica s v Gaius Plinius Secundus Doga Tarihi 5 29 Batlamyus Cografya 5 2 11 Thukididis Peloponez Savasi Tarihi 8 43 Seneca Quaest Nat 3 19 Appian The Civil Wars B C 4 72 Appian Civil Wars 4 9 72 Strabo Geographica xiv p 652 Sayfa numaralari un baskisina aittir Pomponius Mela De situ orbis 1 16 a b Loryma Bozukkale Antik Kenti Turkiye Turizm Ansiklopedisi Erisim tarihi 2025 08 01 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sophrone Petrides Loryma in Catholic Encyclopedia New York 1910 William Smith Dictionary of Greek and Roman Geography 1854 J T Bent Discoveries in Asia Minor The Journal of Hellenic Studies 1888 Vol 9 pp 82 7 The Travel Chronicles of Mrs J Theodore Bent vol 1 Oxford 2006 ss 225 54 Guide Rhodes Island Greece Travel and Business 2009 09 01 Filerimos Hill Things to do and places to visit in Rhodes Rhodes RhodesGuide com Rhodes Rhodos Rodos Greece Travel Guide Ingilizce Erisim tarihi 2025 08 01 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Quien O P Michel Le 1740 Oriens christianus in quatuor patriarchatus digestus quo exhibentur ecclesiae patriarchae caeterique praesules totius orientis Latince ex Typographia Regia OCLC 955922585 Loryma Titular See David M Cheney 17 March 2023 Erisim tarihi 14 March 2024 Freya Stark The Lycian Shore Tauris Parks Paperbacks 2011 pp 100 101 originally published in 1956 978 1 84885 312 6Dis baglantilarLoryma Antik Kenti