Libu (Eski Mısırca: rbw; ayrıca Rebu, Libo, Lebu olarak da yazılır) Berberi kökenli bir Antik Libya kabilesiydi ve Libya ismi de buradan gelmektedir.
| Hiyerogliflerde Libu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
rbw | |||||||

Tarihçe


Antik Libya'daki kabile kökenleri ilk olarak Yeni Krallık'tan, özellikle de Ramses Dönemi'nden kalma Antik Mısır metinlerinde belgelenmiştir. En erken örnek II. Ramses yazıtındadır. Mısır yazıtında sesli harf yoktu. Libu ismi Mısır hiyerogliflerinde rbw olarak yazılır. Büyük Karnak Yazıtı'nda, firavun Merneptah, Libu'yu soluk tenli, dövmeli, koyu saçlı ve gözlü erkekler olarak tanımlar.
Antik Mısır ve Antik Libya arasında düşmanlıklar 5. saltanat yılında (M.Ö. 1208) patlak verdi, ancak Libu ve Libu şefi liderliğindeki Deniz Kavimleri koalisyonu yenildi. Libu, İsrail Steli olarak da bilinen Merneptah Steli'nde etnik bir isim olarak görünür.
III. Ramses, saltanatının 5. yılında Libyalıları yendi, ancak altı yıl sonra Libyalılar 'e katılarak batı Deltasını işgal ettiler ve bir kez daha yenildiler.
Bu Libu ismi, onlarla birlikte yaşayan Sirenayka Yunanlıları tarafından benimsenmiştir. Coğrafi olarak, bu kabilenin ismi Yunanlılar tarafından "Sirenayka" için ve genel olarak kuzeybatı Afrika için benimsenmiştir.
Neo- Pön yazıtlarında Libu, eril isim için Lby, dişil isim için ise Lbt olarak yazılmıştır. Bu ismin söz konusu yazıtlarda etnik bir isim olarak kullanıldığı varsayılmaktadır.
Libu'nun Büyük Şefleri
Batı Nil Deltası'nda, Antik Mısır'ın 22. Hanedanlığı döneminde, "Libu'nun Büyük Şefleri" tarafından yönetilen bir Libu krallığı gelişti. Bu yöneticiler kısa sürede bir hanedanlık kurdular ve genellikle yerel "Meşveş Şefleri "ni astları olarak seçtiler. Hanedanlık, 'te hem "Libu'nun Büyük Şefi" hem de "Ma'nın Şefi" unvanlarını taşımasına rağmen, muhtemelen Libu veya Ma'dan ziyade Mısır kökenli olan Tefnaht'ın şefliğiyle zirveye ulaştı. Daha sonra Tefnaht, kurarak firavun unvanlarını bile talep etti.
Aşağıda, bilinen "Libu'nun Büyük Şefleri"nin ardışıklığı listelenmiştir. Anıtlarını, 22. Hanedanlığın çağdaş firavununun saltanat yıllarını takip edecek şekilde tarihlendiriyorlardı.

| Adı | Resim | Saltanat yılı | Denk düşen tarih | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| İnamunnifnebu | ![]() | 'in 31. yılı | M.Ö. 795 | - |
| Niumateped | ![]() | 'in 4. yılı 'in 8. yılı 'in 10. yılı | - | Muhtemelen aynı adı taşıyan iki farklı hükümdar |
| Tyerpahati | ![]() | 'in 7. yılı V. Şoşenk'in 15. yılı | M.Ö. 760 M.Ö. 753 | Literatürde Tyerper veya Titaru olarak da bilinir, Didi'nin oğlu |
| Ker | ![]() | V. Şoşenk'in 19. yılı | M.Ö. 749 | - |
| Rudamun | V. Şoşenk'in 30. yılı | M.Ö. 738 | - | |
| V. Şoşenk'in 37. yılı | M.Ö. 731 M.Ö. ??? | Tefnaht'a karşı mücadele etti ve büyük ihtimalle onun tarafından yenildi | ||
| Tefnaht | ![]() | V. Şoşenk'in 36. yılı V. Şoşenk'in 38. yılı | M.Ö. 732 M.Ö. 730 | - |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Zimmermann, K. (2008). "Lebou/Libou: (Lebu/Libu)". Encyclopédie berbère. 28-29: 4361-4363. doi:10.4000/encyclopedieberbere.319. ISSN 1015-7344.
- ^ Clark, John Desmond, (Ed.) (1997), The Cambridge history of Africa. 1: From the earliest times to c. 500 BC / ed. by J. Desmond Clark, Cambridge Univ. Press, s. 919, ISBN
- ^ "Ancient Records of Egypt: Historical Documents from the Earliest Times to the Persian Conquest. James Henry Breasted". The Biblical World. 28 (5): 345-347. Kasım 1906. doi:10.1086/473827. ISSN 0190-3578.
- ^ Darnell, Colleen Manassa. The Great Karnak Inscription of Merneptah: Grand Strategy in the 13th Century B.C.
- ^ [...] The vile chief of the Libu who fled under cover of night alone without a feather on his head, his feet unshod, his wives seized before his very eyes, the meal for his food taken away, and without water in the water-skin to keep him alive; the faces of his brothers are savage to kill him, his captains fighting one against the other, their camps burnt and made into ashes [...] After Gardiner, Alan Henderson (1964) Egypt of the Pharaohs: an introduction Oxford University Press, London, s. 273,
- ^ J. H. Breasted, Ancient Records of Egypt, Part Four, Chicago 1906, §§83ff. Afterward, the name appeared repeatedly in other pharaonic records.
- ^ Fage, J. D. (ed.) (1978) "The Libyans" The Cambridge History of Africa: From c. 500 BC to AD 1050 volume II, Cambridge University Press, Cambridge, England, s. 141,
- ^ "Libya - Etymology, Origin & Meaning of the Name". etymonline (İngilizce). Erişim tarihi: 4 Ekim 2025.
- ^ Thomas C. Oden (2011). Early Libyan Christianity: Uncovering a North African Tradition. InterVarsity Press. s. 51. ISBN .
- ^ "Expedition Magazine | Egyptians and Libyans in the New Kingdom". Expedition Magazine (İngilizce). Erişim tarihi: 4 Ekim 2025.
- ^ P.R. Del Francia, "Di una statuetta dedicata ad Amon-Ra dal grande capo dei Ma Tefnakht nel Museo Egizio di Firenze", S. Russo (ed.) Atti del V Convegno Nazionale di Egittologia e Papirologia, Firenze, 10-12 dicembre 1999, Firenze, 2000, s. 94
- ^ Kitchen, Kenneth A. (2015). The Third Intermediate Period in Egypt: 1100-650 B.C. Repr. der 2. ed. with suppl. 1986, repr. with new pref. 1996 (İngilizce). Oxford: Aris & Phillips. s. 249, 306. ISBN .
- ^ a b c d e f Berlandini, Jocelyne (1978). "Une stèle de donation du dynaste libyen Roudamon". BIFAO. Cilt 78. s. 162.
- ^ a b Jansen-Winkeln, Karl (2014). "Die "Großfürsten der Libu" im westlichen Delta in der späten 22. Dynastie" (PDF). Journal of Egyptian History. 7 (2). ss. 194-202. doi:10.1163/18741665-12340017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Libu Eski Misirca rbw ayrica Rebu Libo Lebu olarak da yazilir Berberi kokenli bir Antik Libya kabilesiydi ve Libya ismi de buradan gelmektedir Hiyerogliflerde LiburbwSagdan sola bir Misirli bir Asurlu bir Nubian ve dort Libulu adam Heinrich von Minutoli 1820 TarihceFiravun III Ramses in tahtindan alinmis dovmeli Antik Libya sefini MO 1184 1153 tasvir eden bir fayans Yenilmis Libyali Altin ve gumusle islenmis bronzdan yapilmis II Ramses in saltanati 19 Hanedan MO 1279 1213 Louvre Muzesi Paris Antik Libya daki kabile kokenleri ilk olarak Yeni Krallik tan ozellikle de Ramses Donemi nden kalma Antik Misir metinlerinde belgelenmistir En erken ornek II Ramses yazitindadir Misir yazitinda sesli harf yoktu Libu ismi Misir hiyerogliflerinde rbw olarak yazilir Buyuk Karnak Yaziti nda firavun Merneptah Libu yu soluk tenli dovmeli koyu sacli ve gozlu erkekler olarak tanimlar Antik Misir ve Antik Libya arasinda dusmanliklar 5 saltanat yilinda M O 1208 patlak verdi ancak Libu ve Libu sefi liderligindeki Deniz Kavimleri koalisyonu yenildi Libu Israil Steli olarak da bilinen Merneptah Steli nde etnik bir isim olarak gorunur III Ramses saltanatinin 5 yilinda Libyalilari yendi ancak alti yil sonra Libyalilar e katilarak bati Deltasini isgal ettiler ve bir kez daha yenildiler Bu Libu ismi onlarla birlikte yasayan Sirenayka Yunanlilari tarafindan benimsenmistir Cografi olarak bu kabilenin ismi Yunanlilar tarafindan Sirenayka icin ve genel olarak kuzeybati Afrika icin benimsenmistir Neo Pon yazitlarinda Libu eril isim icin Lby disil isim icin ise Lbt olarak yazilmistir Bu ismin soz konusu yazitlarda etnik bir isim olarak kullanildigi varsayilmaktadir Libu nun Buyuk SefleriBati Nil Deltasi nda Antik Misir in 22 Hanedanligi doneminde Libu nun Buyuk Sefleri tarafindan yonetilen bir Libu kralligi gelisti Bu yoneticiler kisa surede bir hanedanlik kurdular ve genellikle yerel Mesves Sefleri ni astlari olarak sectiler Hanedanlik te hem Libu nun Buyuk Sefi hem de Ma nin Sefi unvanlarini tasimasina ragmen muhtemelen Libu veya Ma dan ziyade Misir kokenli olan Tefnaht in sefligiyle zirveye ulasti Daha sonra Tefnaht kurarak firavun unvanlarini bile talep etti Asagida bilinen Libu nun Buyuk Sefleri nin ardisikligi listelenmistir Anitlarini 22 Hanedanligin cagdas firavununun saltanat yillarini takip edecek sekilde tarihlendiriyorlardi Oric Bates in gozunden Seti Mezari ndaki Libya PrensleriAdi Resim Saltanat yili Denk dusen tarih NotlarInamunnifnebu in 31 yili M O 795 Niumateped in 4 yili in 8 yili in 10 yili Muhtemelen ayni adi tasiyan iki farkli hukumdarTyerpahati in 7 yili V Sosenk in 15 yili M O 760 M O 753 Literaturde Tyerper veya Titaru olarak da bilinir Didi nin ogluKer V Sosenk in 19 yili M O 749 Rudamun V Sosenk in 30 yili M O 738 V Sosenk in 37 yili M O 731 M O Tefnaht a karsi mucadele etti ve buyuk ihtimalle onun tarafindan yenildiTefnaht V Sosenk in 36 yili V Sosenk in 38 yili M O 732 M O 730 Ayrica bakinizAntik Libya Yirmi Ikinci Hanedan GaramantlarKaynakca Zimmermann K 2008 Lebou Libou Lebu Libu Encyclopedie berbere 28 29 4361 4363 doi 10 4000 encyclopedieberbere 319 ISSN 1015 7344 Clark John Desmond Ed 1997 The Cambridge history of Africa 1 From the earliest times to c 500 BC ed by J Desmond Clark Cambridge Univ Press s 919 ISBN 0 521 22215 X erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Ancient Records of Egypt Historical Documents from the Earliest Times to the Persian Conquest James Henry Breasted The Biblical World 28 5 345 347 Kasim 1906 doi 10 1086 473827 ISSN 0190 3578 Darnell Colleen Manassa The Great Karnak Inscription of Merneptah Grand Strategy in the 13th Century B C The vile chief of the Libu who fled under cover of night alone without a feather on his head his feet unshod his wives seized before his very eyes the meal for his food taken away and without water in the water skin to keep him alive the faces of his brothers are savage to kill him his captains fighting one against the other their camps burnt and made into ashes After Gardiner Alan Henderson 1964 Egypt of the Pharaohs an introduction Oxford University Press London s 273 ISBN 0 19 500267 9 J H Breasted Ancient Records of Egypt Part Four Chicago 1906 83ff Afterward the name appeared repeatedly in other pharaonic records Fage J D ed 1978 The Libyans The Cambridge History of Africa From c 500 BC to AD 1050 volume II Cambridge University Press Cambridge England s 141 ISBN 0 521 21592 7 Libya Etymology Origin amp Meaning of the Name etymonline Ingilizce Erisim tarihi 4 Ekim 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Thomas C Oden 2011 Early Libyan Christianity Uncovering a North African Tradition InterVarsity Press s 51 ISBN 978 0830869541 Expedition Magazine Egyptians and Libyans in the New Kingdom Expedition Magazine Ingilizce Erisim tarihi 4 Ekim 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link P R Del Francia Di una statuetta dedicata ad Amon Ra dal grande capo dei Ma Tefnakht nel Museo Egizio di Firenze S Russo ed Atti del V Convegno Nazionale di Egittologia e Papirologia Firenze 10 12 dicembre 1999 Firenze 2000 s 94 Kitchen Kenneth A 2015 The Third Intermediate Period in Egypt 1100 650 B C Repr der 2 ed with suppl 1986 repr with new pref 1996 Ingilizce Oxford Aris amp Phillips s 249 306 ISBN 978 0 85668 298 8 a b c d e f Berlandini Jocelyne 1978 Une stele de donation du dynaste libyen Roudamon BIFAO Cilt 78 s 162 a b Jansen Winkeln Karl 2014 Die Grossfursten der Libu im westlichen Delta in der spaten 22 Dynastie PDF Journal of Egyptian History 7 2 ss 194 202 doi 10 1163 18741665 12340017





