Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Liaoning (Çince (basitleştirilmiş): 辽宁; Çince (geleneksel): 遼寧; pinyin: Liáoníng), Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalettir. Eyalet, günümüzdeki haliyle 1907 yılında Fengtian (Çince: 奉天; pinyin: Fèngtiān) ismiyle kuruldu, ancak isim 1929'da "Liaoning" olarak değiştirildi. Eyalet başkenti ayrıca o dönemde Shenyang'ın eski ismi olan Shengjing'in Mançuca telaffuzu olan Mukden olarak bilinirdi. Japon Mançukuo kukla rejimi altında eyaletin ismi 1907'deki ismine dönüştürüldü, fakat Liaoning ismi 1945'te yine geri getirildi.
| Liaoning Eyaleti | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Kısaltmalar: 辽 (pinyin: Liáo) | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
| Adın kökeni | Liao Nehri | |||||||||||||
| İdari birim türü | (Eyalet) | |||||||||||||
| Başkenti (ve en büyük şehri) | Shenyang | |||||||||||||
| ÇKP Komitesi Sekreteri | ||||||||||||||
| Vali | ||||||||||||||
| Yüzölçümü | 145.900 km² (21.) | |||||||||||||
| Nüfusu (2010) - Nüfus yoğunluğu | 43.746.323 (14.) 300 kişi/km² (15.) | |||||||||||||
| GSYİH (2016) - kişi başına | CNY 2,2 trilyon (7.) CNY 50.287 (7.) | |||||||||||||
| İGE (2010) | 0,740 (yüksek) (6.) | |||||||||||||
| Başlıca etnik gruplar | Han - %84 Mançu - %13 Moğol - %2 Hui - %0,6 Koreli - %0,6 Sibo - %0,3 | |||||||||||||
| (İl düzeyi) | 14 | |||||||||||||
| (İlçe düzeyi) | 100 | |||||||||||||
| (Belde düzeyi)† | 1511 | |||||||||||||
| ISO 3166-2 | CN-21 | |||||||||||||
| Resmî websitesi http://www.ln.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
Liaoning, Çin'in kuzeydoğusunu oluşturan Mançurya'nın en güney kısmıdır. Yüzeysel şekli ve stratejik konumu nedeniyle Çincede "Altın Üçgen" olarak bilinir. Güneyden Sarıdeniz (Kore Körfezi ile Bohai Denizi), güneydoğudan Kuzey Kore'ye ait Kuzey Pyongan ile Chagang illeri, kuzeydoğudan Jilin eyaleti, güneybatıdan Hebei eyaleti ve kuzeybatıdan İç Moğolistan tarafından çevrelenmektedir. Yalu Nehri, eyaletin Kuzey Kore ile sınırını belirlemektedir.
İdari yapılanma
Liaoning Eyaleti toplam 14 farklı (il düzeyi idari birimden) oluşur:
| Liaoning Eyaleti'nin İdari Bölümleri | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölüm kodu | İsim | Çince Pinyin | Alan (km2) | Nüfus (2020 Nüfus Sayımı) | Merkez | İlçe düzeyi bölümler | |||
| Semtler | İlçe düzeyi şehirler | İlçeler | Özerk ilçeler | ||||||
| 210000 | Liaoning Eyaleti | 辽宁省 Liáoníng Shěng | 148.379,18 | 42.591.407 | Shenyang Şehri | 59 | 16 | 17 | 8 |
| — Eyalet altı şehirler — | |||||||||
| 210100 | Shenyang Şehri | 沈阳市 Shěnyáng Shì | 12.859,89 | 9.199.601 | 10 | 1 | 2 | ||
| 210200 | Dalian Şehri | 大连市 Dàlián Shì | 13.630,44 | 7.450.785 | 7 | 2 | 1 | ||
| — İl düzeyi şehirler — | |||||||||
| 210300 | Anshan Şehri | 鞍山市 Ānshān Shì | 9.255,36 | 3.325.372 | 4 | 1 | 1 | 1 | |
| 210400 | Fushun Şehri | 抚顺市 Fǔshùn Shì | 11.271,03 | 1.731.864 | 4 | 1 | 2 | ||
| 210500 | Benxi Şehri | 本溪市 Běnxī Shì | 8.413,94 | 1.326.018 | 4 | 2 | |||
| 210600 | Dandong Şehri | 丹东市 Dāndōng Shì | 15.289,61 | 2.188.436 | 3 | 2 | 1 | ||
| 210700 | Jinzhou Şehri | 锦州市 Jǐnzhōu Shì | 10.039,99 | 2.703.853 | 3 | 2 | 2 | ||
| 210800 | Yingkou Şehri | 营口市 Yíngkǒu Shì | 5.399,80 | 2.328.582 | 4 | 2 | |||
| 210900 | Fuxin Şehri | 阜新市 Fùxīn Shì | 10.326,99 | 1.647.280 | 5 | 1 | 1 | ||
| 211000 | Liaoyang Şehri | 辽阳市 Liáoyáng Shì | 4.735,78 | 1.604.580 | 5 | 1 | 1 | ||
| 211100 | Panjin Şehri | 盘锦市 Pánjǐn Shì | 4.065,40 | 1.389.691 | 3 | 1 | |||
| 211200 | Tieling Şehri | 铁岭市 Tiělǐng Shì | 12.984,51 | 2.388.294 | 2 | 2 | 3 | ||
| 211300 | Chaoyang Şehri | 朝阳市 Cháoyáng Shì | 19.697,78 | 2.872.857 | 2 | 2 | 2 | 1 | |
| 211400 | Huludao Şehri | 葫芦岛市 Húlúdǎo Shì | 10.408,68 | 2.434.194 | 3 | 1 | 2 | ||
Nüfus
2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Liaoning'in toplam nüfusu 43.746.323.
Etnik yapı
Liaoning'deki başlıca etnik gruplar şunlardır:
| Etnik grup | Nüfus |
|---|---|
| Han | 37.103.174 |
| Mançu | 5.336.895 |
| Moğol | 657.869 |
| Hui | 245.798 |
| Koreli | 239.537 |
| Sibolar | 132.431 |
Diller
Liaoning Eyaleti'nin çoğunda Beifanghua'nın bir lehçesi olan 'nın (Çincede kısaca "" 东北话 olarak bilinir) farklı değişkeleri konuşulur; ör. Shenyang'da konuşulan . Liaotung Yarımadası civarlarında ise kendisi de Beifanghua'nın bir lehçesi olan 'in farklı değişkeleri konuşulur; ör. Dalian'de konuşulan . Tüm bunların dışında, Ethnologue'a göre, Liaoning'de konuşulan diğer diller Korece, Mançuca ve Moğolcadır.Jilin'deki etnik Korelilerin konuştuğu farklı olarak, Liaoning Korelileri konuşurlar.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Liaoning ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
- ^ a b c "中华人民共和国国家统计局 >> 第六次人口普查数据". stats.gov.cn. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ . 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
- ^ . 辽宁省统计局. 24 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN .
- ^ Eberhard, David M., Gary F. Simons, & Charles D. Fennig (eds.) (2021). Ethnologue: Languages of the World (24 bas.). Dallas, Teksas: SIL International. 30 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
Dış bağlantılar
- (Çince)
 | Çin Halk Cumhuriyeti'deki yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Liaoning Cince basitlestirilmis 辽宁 Cince geleneksel 遼寧 pinyin Liaoning Cin in kuzeydogusunda bulunan bir eyalettir Eyalet gunumuzdeki haliyle 1907 yilinda Fengtian Cince 奉天 pinyin Fengtian ismiyle kuruldu ancak isim 1929 da Liaoning olarak degistirildi Eyalet baskenti ayrica o donemde Shenyang in eski ismi olan Shengjing in Mancuca telaffuzu olan Mukden olarak bilinirdi Japon Mancukuo kukla rejimi altinda eyaletin ismi 1907 deki ismine donusturuldu fakat Liaoning ismi 1945 te yine geri getirildi Liaoning EyaletiCince 辽宁省Liaoning ShengKisaltmalar 辽 pinyin Liao Adin kokeni Liao NehriIdari birim turu EyaletBaskenti ve en buyuk sehri ShenyangCKP Komitesi SekreteriValiYuzolcumu 145 900 km 21 Nufusu 2010 Nufus yogunlugu 43 746 323 14 300 kisi km 15 GSYIH 2016 kisi basina CNY 2 2 trilyon 7 CNY 50 287 7 IGE 2010 0 740 yuksek 6 Baslica etnik gruplar Han 84 Mancu 13 Mogol 2 Hui 0 6 Koreli 0 6 Sibo 0 3Il duzeyi 14Ilce duzeyi 100Belde duzeyi 1511ISO 3166 2 CN 21Resmi websitesi http www ln gov cn Cince Liaoning Cin in kuzeydogusunu olusturan Mancurya nin en guney kismidir Yuzeysel sekli ve stratejik konumu nedeniyle Cincede Altin Ucgen olarak bilinir Guneyden Sarideniz Kore Korfezi ile Bohai Denizi guneydogudan Kuzey Kore ye ait Kuzey Pyongan ile Chagang illeri kuzeydogudan Jilin eyaleti guneybatidan Hebei eyaleti ve kuzeybatidan Ic Mogolistan tarafindan cevrelenmektedir Yalu Nehri eyaletin Kuzey Kore ile sinirini belirlemektedir Idari yapilanmaLiaoning Eyaleti toplam 14 farkli il duzeyi idari birimden olusur Liaoning Eyaleti nin Idari BolumleriShenyang Dalian Anshan Fushun Benxi Dandong Jinzhou Yingkou Fuxin Liaoyang Panjin Tieling Chaoyang HuludaoBolum kodu Isim Cince Pinyin Alan km2 Nufus 2020 Nufus Sayimi Merkez Ilce duzeyi bolumlerSemtler Ilce duzeyi sehirler Ilceler Ozerk ilceler210000 Liaoning Eyaleti 辽宁省 Liaoning Sheng 148 379 18 42 591 407 Shenyang Sehri 59 16 17 8 Eyalet alti sehirler 210100 Shenyang Sehri 沈阳市 Shenyang Shi 12 859 89 9 199 601 10 1 2210200 Dalian Sehri 大连市 Dalian Shi 13 630 44 7 450 785 7 2 1 Il duzeyi sehirler 210300 Anshan Sehri 鞍山市 Anshan Shi 9 255 36 3 325 372 4 1 1 1210400 Fushun Sehri 抚顺市 Fǔshun Shi 11 271 03 1 731 864 4 1 2210500 Benxi Sehri 本溪市 Benxi Shi 8 413 94 1 326 018 4 2210600 Dandong Sehri 丹东市 Dandōng Shi 15 289 61 2 188 436 3 2 1210700 Jinzhou Sehri 锦州市 Jǐnzhōu Shi 10 039 99 2 703 853 3 2 2210800 Yingkou Sehri 营口市 Yingkǒu Shi 5 399 80 2 328 582 4 2210900 Fuxin Sehri 阜新市 Fuxin Shi 10 326 99 1 647 280 5 1 1211000 Liaoyang Sehri 辽阳市 Liaoyang Shi 4 735 78 1 604 580 5 1 1211100 Panjin Sehri 盘锦市 Panjǐn Shi 4 065 40 1 389 691 3 1211200 Tieling Sehri 铁岭市 Tielǐng Shi 12 984 51 2 388 294 2 2 3211300 Chaoyang Sehri 朝阳市 Chaoyang Shi 19 697 78 2 872 857 2 2 2 1211400 Huludao Sehri 葫芦岛市 Huludǎo Shi 10 408 68 2 434 194 3 1 2Nufus2010 yili Cin Ulusal Nufus Sayimi na gore Liaoning in toplam nufusu 43 746 323 Etnik yapi Liaoning deki baslica etnik gruplar sunlardir Liaoning deki baslica etnik gruplar 2010 Etnik grup NufusHan 37 103 174Mancu 5 336 895Mogol 657 869Hui 245 798Koreli 239 537Sibolar 132 431Diller Liaoning Eyaleti nin cogunda Beifanghua nin bir lehcesi olan en nin Cincede kisaca Dōngbeihua 东北话 olarak bilinir farkli degiskeleri konusulur or Shenyang da konusulan en Liaotung Yarimadasi civarlarinda ise kendisi de Beifanghua nin bir lehcesi olan en in farkli degiskeleri konusulur or Dalian de konusulan en Tum bunlarin disinda Ethnologue a gore Liaoning de konusulan diger diller Korece Mancuca ve Mogolcadir Jilin deki etnik Korelilerin konustugu en farkli olarak Liaoning Korelileri en konusurlar Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Liaoning ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Kaynakca a b c 中华人民共和国国家统计局 gt gt 第六次人口普查数据 stats gov cn 27 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Haziran 2020 中华人民共和国民政部 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mart 2020 辽宁省统计局 24 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 中华人民共和国民政部 Agustos 2014 中国民政统计年鉴2014 中国统计出版社 ISBN 978 7 5037 7130 9 Eberhard David M Gary F Simons amp Charles D Fennig eds 2021 Ethnologue Languages of the World 24 bas Dallas Teksas SIL International 30 Mart 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2021 Dis baglantilar Cince Cin Halk Cumhuriyeti deki yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz