Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Karstik sahalarda,kalkerlerin yüzeyinde görülen ve oluşumlarında rol oynayan faktörlere(kalkerlerin saflık derecesi ve masif veya diyaklazlı yapıda olması gibi litolojik özellikler ile kalker zeminin yatay veya eğimli olması ve çıplak veya bitki-humus örtüsüyle kaplı bulunması gibi özellikler) bağlı olarak oyuk,delik,çukur,oluk,kanal gibi çok çeşitli tiplerde olabilen küçük yer şekilleridir.
Kireçtaşlarının yağış suları tarafından eritilmesi ve aşındırılması veya toprak altında biyolojik CO2’nin yoğun eritme gücü sonucu oluşan oluk şekilli çukurluklarla bunlar arasındaki genellikle keskin görünüşlü sırtçıklardan oluşan mikro karstik şekillerdir.
Mikro karstik şekiller olarak da tanımlanan lapyaların boyutları,ortalama olarak,birkaç mm ile birkaç metre arasında değişir.Oluk ve kanal şeklindeki lapyaların boyları;bazen,15-20 metreyi bulabilir.Oyuk,oluk ve kanalcıkların arasında genellikle sivri,keskin,bazen de yuvarlak profilli küçük sırtlar yer alır.
Topografya yüzeyinin yatay veya çok az eğimli olduğu yerlerde,genellikle,delik,oyuk, çukur ve kazan şeklinde, düşey doğrultuda gelişmiş,lapyalar meydana gelmektedir.Buna karşılık eğimli yüzeylerde oluk ve kanal şeklinde lapyalar gelişmektedir.Lapyaların oluşumlarında erime sürecinin yanı sıra,oyuk,delik,oluk ve kanalcıkları genişletmek ve derinleştirmek suretiyle fiziksel parçalanma da rol oynamaktadır.
Lapyaların çok gelişmiş oldukları sahalarda topoğrafya yüzeyi; yürünmesi güç,çok arızalı bir özellik kazanabilir.Bu gibi sahalara karrenfeld(çapır arazi) adı verilmektedir. Türkiye'de en fazla görüldüğü alanlar Toros Dağları ve Bolkar Dağları'dır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Hoşgören M.Yıldız,2010.Jeomorfoloji'nin Ana Çizgileri.Çantay Kitabevi,İstanbul.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karstik sahalarda kalkerlerin yuzeyinde gorulen ve olusumlarinda rol oynayan faktorlere kalkerlerin saflik derecesi ve masif veya diyaklazli yapida olmasi gibi litolojik ozellikler ile kalker zeminin yatay veya egimli olmasi ve ciplak veya bitki humus ortusuyle kapli bulunmasi gibi ozellikler bagli olarak oyuk delik cukur oluk kanal gibi cok cesitli tiplerde olabilen kucuk yer sekilleridir Lapya Kirectaslarinin yagis sulari tarafindan eritilmesi ve asindirilmasi veya toprak altinda biyolojik CO2 nin yogun eritme gucu sonucu olusan oluk sekilli cukurluklarla bunlar arasindaki genellikle keskin gorunuslu sirtciklardan olusan mikro karstik sekillerdir Mikro karstik sekiller olarak da tanimlanan lapyalarin boyutlari ortalama olarak birkac mm ile birkac metre arasinda degisir Oluk ve kanal seklindeki lapyalarin boylari bazen 15 20 metreyi bulabilir Oyuk oluk ve kanalciklarin arasinda genellikle sivri keskin bazen de yuvarlak profilli kucuk sirtlar yer alir Topografya yuzeyinin yatay veya cok az egimli oldugu yerlerde genellikle delik oyuk cukur ve kazan seklinde dusey dogrultuda gelismis lapyalar meydana gelmektedir Buna karsilik egimli yuzeylerde oluk ve kanal seklinde lapyalar gelismektedir Lapyalarin olusumlarinda erime surecinin yani sira oyuk delik oluk ve kanalciklari genisletmek ve derinlestirmek suretiyle fiziksel parcalanma da rol oynamaktadir Lapyalarin cok gelismis olduklari sahalarda topografya yuzeyi yurunmesi guc cok arizali bir ozellik kazanabilir Bu gibi sahalara karrenfeld capir arazi adi verilmektedir Turkiye de en fazla goruldugu alanlar Toros Daglari ve Bolkar Daglari dir Ayrica bakinizDis kuvvetlerKaynakca Hosgoren M Yildiz 2010 Jeomorfoloji nin Ana Cizgileri Cantay Kitabevi Istanbul