Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
| Vikisözlük'te lala ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Lala, Osmanlı İmparatorluğu zamanında sadrazamlar hakkında Atabey karşılığı olarak kullanılan bir tâbir olduğu gibi, şehzâdelerin mürebbilerine de bu ad verilirdi. Saraya alınan acemilerin terbiyesine memur edilenlere de denir.
Eskiden büyük memurlarla zenginler de çocuklarının terbiyesine bakmak üzere "lâla" istihdam ederlerdi. Lâla, görünüşte hizmetkâr vaziyetde idiyse de, terbiyesi kendisine havale olunan çocuğa karşı âmir yerinde bulunur; esasen yaşlı ve kâmil insanlardan seçildikleri için çocuklar da kendisine bir mürebbi, bir hoca gibi tâzim ve hürmet ederlerdi.
Muallimler
Sultanlara dinî ve dünyevî ilimleri genellikle şehzadeliklerinde veren kişilerdir. Muallimler listesi "Sicill-i Osmani" adlı bibyoğrafiler kitabında şöyle verilmeşitir.
- I. Mehmed: Bâyezid-i Şamir.
- II. Mehmed: Molla Ayaş, Molla Gürânî, Hocazâde Müslihiddin Mustafa, Hatibzâde Mehmed, Molla Sırâceddin, Abdülkadir Efendi.
- II. Bâyezid: Hatib Kasım, Abdullah Efendi ve hat muallimi Şeyh Hamdullah.
- I. Selim: Halimi Efendi ve Taşköprülü Müslihiddin Mustafa Efendi.
- I. Süleyman: Hayreddin Efendi
- II. Selim: Ca'fer Efendi ile Halimi Çelebi, şehzadeliğinde vefat etmişlerdir. Tahta çıkuğmda AtâuUah Efendi.
- III. Murad: İbrahim Efendi tahta çıkmadan vefat etmiştir ve ythata çıktığında Hasancanzâde Hoca Sa'deddin Efendi.
- III. Mehmed: Hoca Sa'deddin Efendi ve Nevâlî Efendi. Nevali Efendi tahta çıkmadan biraz evvel vefat etmiştir, Sonra Hoca. Sa'deddin Efendi tek başına.
- I. Ahmed: Aydmî Mustafa Efendi,
- II. Osman: Ömer Efendi.
- IV. Mehmed: Vânî Mehmed Efendi.
- II. Mustafa: Feyzullah Efendi.
Bu sultandan sonra II. Mahmut'a kadar gelen sultanların lala ve hocaları hakkında belge yoktur.
- II. Mahmud: hat muallimi Mustafa Rakım Efendi.
- Abdülmecid: Akşehirli Ömer Efendi ve Şehrî Hafız Emin Efendi.
- Abdülmecid şehzadeleri: Gümüşhaneli Ömer Hulûsî Efendi muallim olmuştur.
- Abdülaziz: Hasan Fehmî Efendi
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Kenan Ziya Taş (1998). Osmanlılarda lalalık müessesesi. Kardelen Kitabevi. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2018.
 | Eğitim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikisozluk te lala ile ilgili tanim bulabilirsiniz Lala Osmanli Imparatorlugu zamaninda sadrazamlar hakkinda Atabey karsiligi olarak kullanilan bir tabir oldugu gibi sehzadelerin murebbilerine de bu ad verilirdi Saraya alinan acemilerin terbiyesine memur edilenlere de denir Eskiden buyuk memurlarla zenginler de cocuklarinin terbiyesine bakmak uzere lala istihdam ederlerdi Lala gorunuste hizmetkar vaziyetde idiyse de terbiyesi kendisine havale olunan cocuga karsi amir yerinde bulunur esasen yasli ve kamil insanlardan secildikleri icin cocuklar da kendisine bir murebbi bir hoca gibi tazim ve hurmet ederlerdi MuallimlerSultanlara dini ve dunyevi ilimleri genellikle sehzadeliklerinde veren kisilerdir Muallimler listesi Sicill i Osmani adli bibyografiler kitabinda soyle verilmesitir I Mehmed Bayezid i Samir II Mehmed Molla Ayas Molla Gurani Hocazade Muslihiddin Mustafa Hatibzade Mehmed Molla Siraceddin Abdulkadir Efendi II Bayezid Hatib Kasim Abdullah Efendi ve hat muallimi Seyh Hamdullah I Selim Halimi Efendi ve Taskoprulu Muslihiddin Mustafa Efendi I Suleyman Hayreddin Efendi II Selim Ca fer Efendi ile Halimi Celebi sehzadeliginde vefat etmislerdir Tahta cikugmda AtauUah Efendi III Murad Ibrahim Efendi tahta cikmadan vefat etmistir ve ythata ciktiginda Hasancanzade Hoca Sa deddin Efendi III Mehmed Hoca Sa deddin Efendi ve Nevali Efendi Nevali Efendi tahta cikmadan biraz evvel vefat etmistir Sonra Hoca Sa deddin Efendi tek basina I Ahmed Aydmi Mustafa Efendi II Osman Omer Efendi IV Mehmed Vani Mehmed Efendi II Mustafa Feyzullah Efendi Bu sultandan sonra II Mahmut a kadar gelen sultanlarin lala ve hocalari hakkinda belge yoktur II Mahmud hat muallimi Mustafa Rakim Efendi Abdulmecid Aksehirli Omer Efendi ve Sehri Hafiz Emin Efendi Abdulmecid sehzadeleri Gumushaneli Omer Hulusi Efendi muallim olmustur Abdulaziz Hasan Fehmi EfendiKaynakcaOzel Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C 6 say 1 GenelKenan Ziya Tas 1998 Osmanlilarda lalalik muessesesi Kardelen Kitabevi 11 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2018 Egitim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz