Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Mehmet Kâzım Orbay (11 Mart 1886,İzmir - 3 Haziran 1964, Ankara), Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 3. Genelkurmay Başkanı.
| Kâzım Orbay | |
|---|---|
 | |
| Temsilciler Meclisi Başkanı | |
| Görev süresi 9 Ocak 1961 - 26 Ekim 1961 | |
| 3. TSK Genelkurmay Başkanı | |
| Görev süresi 12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946 | |
| Yerine geldiği | Fevzi Çakmak |
| Yerine gelen | Salih Omurtak |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mehmet Kâzım 11 Mart 1886 İzmir, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 3 Haziran 1964 (78 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Evlilik(ler) | Mediha Orbay (1895-1983) |
| Çocuk(lar) | Haşmet Orbay |
| Bitirdiği okul | Kara Harp Okulu Harp Akademisi |
| Mesleği | Asker |
| Dini | İslam |
| Ödülleri |       |
| İmzası |  |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Osmanlı (1904-1920) Türkiye (1920-1950) |
| Hizmet yılları | 1904-1950 |
| Rütbesi |  Orgeneral |
| Komutası | 3. Kafkas Tümeni, Genelkurmay II. Başkanlığı, 4. Kolordu, Jandarma Genel Komutanlığı, 3. Ordu, Yüksek Askerî Şûra üyesi, Genelkurmay II. Başkanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Yüksek Askerî Şûra üyesi |
| Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
Askeri hayatı
1904 yılında topçu teğmen rütbesi ile Harp Okulu'nu bitirdikten sonra, aynı yıl girdiği Harp Akademisi'ni 1907 yılında bitirerek Kurmay oldu. 1922 yılına kadar çeşitli birlik ve karargâh görevlerinde bulundu. Hareket Ordusu ile 31 Mart İsyanı'nın bastırılmasına, Karadağ Hudut Olaylarına Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dersim Harekâtı'na katıldı. Yine 31 Ağustos 1922 tarihinde Mirliva rütbesine terfi etti. Mirliva rütbesi ile 3. Kafkas Tümeni Komutanlığı ve Genelkurmay 2. Başkanlığı görevlerini yürüttü. 30 Ağustos 1926 Ferîk rütbesine terfi etti. Aynı göreve devam ederek bilahare Afganistan Askeri Heyet Reisliği ve 4. Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu. 30 Temmuz 1930 tarihinde Jandarma Genel Komutanlığı'na, 24 Ağustos 1935 tarihinde 3. Ordu Müfettişliğine atandı. 30 Ağustos 1935 tarihinde Ferîk-i evvel rütbesine terfi etti. 15 Şubat 1943 tarihinde Yüksek Askerî Şura Üyesi olarak atandı. 1 Aralık 1943 tarihinde Genelkurmay 2. Başkanlığı görevine atandı.
Genelkurmay Başkanlığı
12 Ocak 1944 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olarak atandı. Ankara Cinayeti olayı sonrası 23 Temmuz 1946 tarihinde görevinden istifa etti. Hala gizemini koruyan bu cinayette Kazım Orbay'ın oğlu Haşmet Orbay, Doktor Neşet Naci Arzan'ın öldürülmesinde azmettiren olarak yargılandı. Doktor Arzan aynı zamanda Sovyetler Birliği elçiliğinde çalışmakta idi. Orbay, 29 Temmuz 1946 tarihinde Yüksek Askerî Şura üyesi olarak atandı. 6 Temmuz 1950 tarihinde Yüksek Askerî Şûra üyeliği görevinden emekli oldu. Görevde bulunduğu sürece gösterdiği başarılardan dolayı 4. rütbeden Osmani, Gümüş, Altın, Liyakat, 4. rütbeden Mecidi, 1. Rütbeden Demir Salip, Kılıçlı Krom Şövalye, Alman Kırmızı Kartal ve Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası gibi nişanlar aldı.
Siyasi hayatı
9 Ocak 1961 ile 26 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis Devlet Başkanı Temsilcisi olarak katıldı ve bu meclisin başkanlığını yaptı. Temsilciler Meclisi Başkanlığı görevinden sonra 1961'de Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından kontenjan senatörü olarak seçildi. 1963 Aralık ayında mide ameliyatı geçirdi ancak bu rahatsızlığını atlatamayarak 3 Haziran 1964 tarihinde Ankara'da öldü.
Özel hayatı
Enver Paşa'nın kızkardeşi Mediha Orbay (1895-1983) ile evli Kâzım Orbay bir çocuk babasıydı. Fransızca, Almanca, İngilizce ve İtalyanca biliyordu.
Aldığı ödüller
| Kurdele | Ödül | Ülke | Tarih | Şehir | Veriliş Nedeni |
|---|---|---|---|---|---|
| | İstiklâl Madalyası |  Türkiye | 1923 | Ankara | Türk Kurtuluş Savaşı sırasında cephede ve cephe gerisinde gösterdiği yararlılık |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Genelkurmay Başkanı Kazım Orbay ile ilgili arşiv dökümanları 1980-1990". Milliyet. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2010.
- ^ 3. TSK Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kazım ORBAY 16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946,
- ^ "Kâzım Orbay Ankara'da kanserden vefat etti". Milliyet. 4 Haziran 1964. s. 1.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Refik Koraltan | Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı 9 Ocak 1961 - 26 Ekim 1961 | Sonra gelen: Fuat Sirmen |
| Askerî görevi | ||
| Önce gelen: Fevzi Çakmak | TSK Genelkurmay Başkanı 12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946 | Sonra gelen: Salih Omurtak |
| Önce gelen: Asım Gündüz | TSK Genelkurmay II. Başkanı 1 Aralık 1943 - 12 Ocak 1944 | Sonra gelen: Salih Omurtak |
| Önce gelen: Ali Sait Akbaytogan | 3. Ordu Komutanı 24 Ağustos 1935 - 1 Aralık 1943 | Sonra gelen: Mustafa Muğlalı |
| Önce gelen: Ahmet Zeki Soydemir | Türk Jandarma Genel Komutanı 30 Temmuz 1930 - 24 Ağustos 1935 | Sonra gelen: Naci Tınaz |
| Önce gelen: Asım Gündüz | TSK Genelkurmay II. Başkanı 11 Mayıs 1924 - 18 Aralık 1928 | Sonra gelen: Asım Gündüz |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Kazim Orbay 11 Mart 1886 Izmir 3 Haziran 1964 Ankara Turk asker ve siyasetci Turk Silahli Kuvvetlerinin 3 Genelkurmay Baskani Kazim Orbay 1320 SAH TOP 1Temsilciler Meclisi BaskaniGorev suresi 9 Ocak 1961 26 Ekim 19613 TSK Genelkurmay BaskaniGorev suresi 12 Ocak 1944 30 Temmuz 1946Yerine geldigi Fevzi CakmakYerine gelen Salih OmurtakKisisel bilgilerDogum Mehmet Kazim 11 Mart 1886 1886 03 11 Izmir Osmanli ImparatorluguOlum 3 Haziran 1964 78 yasinda Ankara TurkiyeEvlilik ler Mediha Orbay 1895 1983 Cocuk lar Hasmet OrbayBitirdigi okul Kara Harp Okulu Harp AkademisiMeslegi AskerDini IslamOdulleriImzasiAskeri hizmetiBagliligi Osmanli 1904 1920 Turkiye 1920 1950 Hizmet yillari 1904 1950Rutbesi OrgeneralKomutasi 3 Kafkas Tumeni Genelkurmay II Baskanligi 4 Kolordu Jandarma Genel Komutanligi 3 Ordu Yuksek Askeri Sura uyesi Genelkurmay II Baskanligi Genelkurmay Baskanligi Yuksek Askeri Sura uyesiCatisma savaslari Balkan Savaslari I Dunya Savasi Turk Kurtulus SavasiAskeri hayati1904 yilinda topcu tegmen rutbesi ile Harp Okulu nu bitirdikten sonra ayni yil girdigi Harp Akademisi ni 1907 yilinda bitirerek Kurmay oldu 1922 yilina kadar cesitli birlik ve karargah gorevlerinde bulundu Hareket Ordusu ile 31 Mart Isyani nin bastirilmasina Karadag Hudut Olaylarina Balkan Savasi I Dunya Savasi Turk Kurtulus Savasi ve Dersim Harekati na katildi Yine 31 Agustos 1922 tarihinde Mirliva rutbesine terfi etti Mirliva rutbesi ile 3 Kafkas Tumeni Komutanligi ve Genelkurmay 2 Baskanligi gorevlerini yuruttu 30 Agustos 1926 Ferik rutbesine terfi etti Ayni goreve devam ederek bilahare Afganistan Askeri Heyet Reisligi ve 4 Kolordu Komutanligi gorevlerinde bulundu 30 Temmuz 1930 tarihinde Jandarma Genel Komutanligi na 24 Agustos 1935 tarihinde 3 Ordu Mufettisligine atandi 30 Agustos 1935 tarihinde Ferik i evvel rutbesine terfi etti 15 Subat 1943 tarihinde Yuksek Askeri Sura Uyesi olarak atandi 1 Aralik 1943 tarihinde Genelkurmay 2 Baskanligi gorevine atandi Genelkurmay Baskanligi 12 Ocak 1944 tarihinde Turk Silahli Kuvvetleri Genelkurmay Baskani olarak atandi Ankara Cinayeti olayi sonrasi 23 Temmuz 1946 tarihinde gorevinden istifa etti Hala gizemini koruyan bu cinayette Kazim Orbay in oglu Hasmet Orbay Doktor Neset Naci Arzan in oldurulmesinde azmettiren olarak yargilandi Doktor Arzan ayni zamanda Sovyetler Birligi elciliginde calismakta idi Orbay 29 Temmuz 1946 tarihinde Yuksek Askeri Sura uyesi olarak atandi 6 Temmuz 1950 tarihinde Yuksek Askeri Sura uyeligi gorevinden emekli oldu Gorevde bulundugu surece gosterdigi basarilardan dolayi 4 rutbeden Osmani Gumus Altin Liyakat 4 rutbeden Mecidi 1 Rutbeden Demir Salip Kilicli Krom Sovalye Alman Kirmizi Kartal ve Kirmizi seritli Istiklal Madalyasi gibi nisanlar aldi Siyasi hayatiDevlet Buyukleri Anit Mezarligi nda Kazim Orbay in kabri 9 Ocak 1961 ile 26 Ekim 1961 tarihleri arasinda Kurucu Meclis Devlet Baskani Temsilcisi olarak katildi ve bu meclisin baskanligini yapti Temsilciler Meclisi Baskanligi gorevinden sonra 1961 de Cumhurbaskani Cemal Gursel tarafindan kontenjan senatoru olarak secildi 1963 Aralik ayinda mide ameliyati gecirdi ancak bu rahatsizligini atlatamayarak 3 Haziran 1964 tarihinde Ankara da oldu Ozel hayatiEnver Pasa nin kizkardesi Mediha Orbay 1895 1983 ile evli Kazim Orbay bir cocuk babasiydi Fransizca Almanca Ingilizce ve Italyanca biliyordu Aldigi odullerKurdele Odul Ulke Tarih Sehir Verilis NedeniIstiklal Madalyasi Turkiye 1923 Ankara Turk Kurtulus Savasi sirasinda cephede ve cephe gerisinde gosterdigi yararlilikAyrica bakinizTurk Kurtulus Savasi na katilan ust kademelerdeki komutanlar Ankara cinayetiKaynakca Genelkurmay Baskani Kazim Orbay ile ilgili arsiv dokumanlari 1980 1990 Milliyet 23 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2010 3 TSK Genelkurmay Baskani Orgeneral Kazim ORBAY 16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 12 Ocak 1944 30 Temmuz 1946 Kazim Orbay Ankara da kanserden vefat etti Milliyet 4 Haziran 1964 s 1 Siyasi goreviOnce gelen Refik Koraltan Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskani 9 Ocak 1961 26 Ekim 1961 Sonra gelen Fuat SirmenAskeri goreviOnce gelen Fevzi Cakmak TSK Genelkurmay Baskani 12 Ocak 1944 30 Temmuz 1946 Sonra gelen Salih OmurtakOnce gelen Asim Gunduz TSK Genelkurmay II Baskani 1 Aralik 1943 12 Ocak 1944 Sonra gelen Salih OmurtakOnce gelen Ali Sait Akbaytogan 3 Ordu Komutani 24 Agustos 1935 1 Aralik 1943 Sonra gelen Mustafa MuglaliOnce gelen Ahmet Zeki Soydemir Turk Jandarma Genel Komutani 30 Temmuz 1930 24 Agustos 1935 Sonra gelen Naci TinazOnce gelen Asim Gunduz TSK Genelkurmay II Baskani 11 Mayis 1924 18 Aralik 1928 Sonra gelen Asim Gunduz