Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Gök mekaniğinde kubbemsi yalpalanma veya apsisli devinim, bir gök cisminin yörüngesinin apsislerini birleştiren çizginin devinimidir (kademeli rotasyon). Apsisler, ana gövdesine en yakın (periapsis) ve en uzak (apoapsis) yörünge noktalarıdır. Apsisli devinim, bir yörüngenin altı ana yörünge elemanından biri olan periapsis argümanının ilk kez türevidir. Yörünge ekseni yörünge hareketi ile aynı yönde döndüğünde, apsidal devinim pozitif olarak kabul edilir. Eksenel periyot, bir yörüngenin 360° dönmesi için gereken zaman aralığıdır.
Uzun Vadeli İklim Değişiklikleri
Elipsin sabit yıldızlara göre bir kez dönmesi yaklaşık 112.000 yıl alır. Bu nedenle dünyanın kutup ekseni, gündönümleri ve ekinoksları, sabit yıldızlarla bağlantılı olarak yaklaşık 26000 yıllık bir süre ile öncülük eder. 'Yalpalanma'nın bu iki biçimi birleştirilerek 20800 ila 29000 yıl, ortalama olarak 23000 yıl boyunca elipsin bir kez vernal ekinoksa göre dönmeye,yani gün doğumunun aynı tarihe dönmesi sağlanır.
Anormal ve tropikal döngü arasındaki bu etkileşimlere, Milankoviç döngüsü denilir, Dünya üzerindeki uzun vadeli iklim değişikliklerinde önemli rol oynar. Birçok gezegenin yörüngesi dünyaya göre görece düşük eliptikliğe ve yalpalamaya sahiptir, benzer bir yalpalama Mars’da da gözlenir.
Şekil, yalpalanmanın kuzey yarımkürede mevsimlere olan etkisini perihelion ve aphelion'a göre göstermektedir. Belli bir mevsim boyunca taranan alanların zamanla değiştiğine dikkat edin. Yörünge mekaniği, mevsimlerin uzunluğunun mevsimsel kadranların tarama alanları ile orantılı olmasını gerektirir; bu nedenle, yörünge dışmerkezliği aşırı olduğu zaman, yörüngenin uzak tarafındaki mevsimler, önemli ölçüde daha uzun olabilir.
Kaynakça
- ^ Hilditch, R. W. (12 Mart 2001). An Introduction to Close Binary Stars (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN . 5 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2022.
- ^ van den Hewel, E. P. J. (1966). "On the Precession as a Cause of Pleistocene Variations of the Atlantic Ocean Water Temperatures". Geophysical Journal International. Cilt 11. ss. 323-336.
- ^ The Seasons and the Earth's Orbit, United States Naval Observatory, 2 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 16 Ağustos 2013
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gok mekaniginde kubbemsi yalpalanma veya apsisli devinim bir gok cisminin yorungesinin apsislerini birlestiren cizginin devinimidir kademeli rotasyon Apsisler ana govdesine en yakin periapsis ve en uzak apoapsis yorunge noktalaridir Apsisli devinim bir yorungenin alti ana yorunge elemanindan biri olan periapsis argumaninin ilk kez turevidir Yorunge ekseni yorunge hareketi ile ayni yonde dondugunde apsidal devinim pozitif olarak kabul edilir Eksenel periyot bir yorungenin 360 donmesi icin gereken zaman araligidir Gunes etrafinda hareket eden gezegenler zaman icerisinde yavas bir sekilde donen eliptik yorungeleri takip eder Bu elipsin eksen sapmasi sekil uzerinde gorsellestirilmistir Gunes Sistemindeki pek cok yorunge kendilerini kismen dairesellestiren cok daha kucuk bir eksen sapmasina sahiptir Uzun Vadeli Iklim DegisiklikleriElipsin sabit yildizlara gore bir kez donmesi yaklasik 112 000 yil alir Bu nedenle dunyanin kutup ekseni gundonumleri ve ekinokslari sabit yildizlarla baglantili olarak yaklasik 26000 yillik bir sure ile onculuk eder Yalpalanma nin bu iki bicimi birlestirilerek 20800 ila 29000 yil ortalama olarak 23000 yil boyunca elipsin bir kez vernal ekinoksa gore donmeye yani gun dogumunun ayni tarihe donmesi saglanir Anormal ve tropikal dongu arasindaki bu etkilesimlere Milankovic dongusu denilir Dunya uzerindeki uzun vadeli iklim degisikliklerinde onemli rol oynar Bircok gezegenin yorungesi dunyaya gore gorece dusuk eliptiklige ve yalpalamaya sahiptir benzer bir yalpalama Mars da da gozlenir Kubbemsi yalpalanmanin mevsimler uzerindeki etkisi Sekil yalpalanmanin kuzey yarimkurede mevsimlere olan etkisini perihelion ve aphelion a gore gostermektedir Belli bir mevsim boyunca taranan alanlarin zamanla degistigine dikkat edin Yorunge mekanigi mevsimlerin uzunlugunun mevsimsel kadranlarin tarama alanlari ile orantili olmasini gerektirir bu nedenle yorunge dismerkezligi asiri oldugu zaman yorungenin uzak tarafindaki mevsimler onemli olcude daha uzun olabilir Kaynakca Hilditch R W 12 Mart 2001 An Introduction to Close Binary Stars Ingilizce Cambridge University Press ISBN 978 0 521 79800 6 5 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2022 van den Hewel E P J 1966 On the Precession as a Cause of Pleistocene Variations of the Atlantic Ocean Water Temperatures Geophysical Journal International Cilt 11 ss 323 336 The Seasons and the Earth s Orbit United States Naval Observatory 2 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 16 Agustos 2013