Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Kinşasa (Fransızca: Kinshasa) veya eski ismi ile Léopoldville,Afrika kıtasında bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti ve en büyük kentidir. 2021 yılı itibarıyla yaklaşık 15 milyonluk nüfusuyla Afrika kıtasının da en büyük şehridir. Kinşasa aynı zamanda ülkenin on bir bölgesinden biri konumunda olup, Başkent Bölgesi statüsüne sahiptir. Şehir Kongo Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Kongo Nehri kıyısında kuruludur.
| Kinşasa | |
|---|---|
Villa de Kinshasa | |
 | |
 Bayrak  Arma | |
  Kinşasa Kinşasa'nın Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki konumu | |
| Ülke |  Kongo Demokratik Cumhuriyeti |
| Bölge | Kinşasa |
| Kuruluş | 1881 |
| İdare | |
| • Vali | Gentiny Ngobila Mbala |
| Yüzölçümü | |
| • Başkent | 9,965 km² |
| Rakım | 240 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Başkent | 17,071,000 |
| • Yoğunluk | 1,462/km² |
| • Kent | 14,970,000 |
| Zaman dilimi | (BAS) |
Coğrafya
Şehir Kongo nehrinin güney yakasında, nehrin Atlas Okyanusu'na döküldüğü yerden 560 km içeride kurulmuştur. Güneyinde Livigstone Çavlanı vardır, bu çavlan gemilerin Kongo Nehrinden geçerek Kinşasa'ya kadar gidebilmelerini sağlar. Şehrin eski adı Léopoldville 1965 yılında iktidara gelen Joseph Mobutu döneminde yer ve şahıs isimlerinin Afrikalılaştırma projesi kapsamında 1967 yılında Kinşasa olarak değiştirilmiştir. Bu ad zamanında Belçika kralı ve bölgenin özel sahibi II.Léopold şerefine verilmiştir. Şehir Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti Brazzaville'in tam karşısında yer almakta olup, Kongo nehri her iki başkenti de birbirinden ayırmaktadır. Kinşasa ve Brazzaville bu konumları ile dünya üzerinde birbirine en yakın başkent özelliğine sahiptirler.
İklim
Şehir tropikal iklim kuşağında yer almaktadır. Şehre yıllık sıcaklık ortalaması 25,3 °C seviyesinde yaşanmaktadır. En sıcak aylar 26,7 °C ila 26,8 °C arasında Mart ve Nisan aylarında yaşanırken, en soğuk ay ise 22 °C ile Temmuz ayında görülmektedir. Yağış sezonu Ekim-Mayıs dönemlerinde gerçekleşirken, Kasım ayında 236 mm ile en çok yağmurun düştüğü ay durumundadır. Haziran ile Ağustos ayları arasında 5 mm yağış ile yağmurun en az yağdığı aylardır.
Nüfus
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin nüfus yoğunluğu açısından en kalabalık şehri aynı zamanda ülkenin başkenti konumunda olan Kinşasa'da ülke nüfusunun %13'ü yaşamaktadır.
Kinşasa'da da birçok büyük şehirde olduğu gibi nüfus yoğunluğunun giderek artmasına neden olan şehir merkezinin haricinde banliyö ve uydu kentler oluşmuştur. Şehir nüfusu 2021 tahmini verilerine göre 14.950.000 kişidir. Bu sayıyla şehir, nüfus olarak Afrika'nın en büyük şehri unvanını almıştır.
|
|
İdari yapılanma
Kinşasa ülkede var olan il sisteminin dışında tutulmuş bir yer konumundadır. Şehir, başkent bölgesi olarak ayrı bir statüye sahiptir. Şehir kendi içerisinde 24 belediyeye ayrılmış konumda olup bu belediyeler şu şekildedir:
|
|
| ||
 Baie de Ngaliema Gombe Barumbu Kin. Ling. K.-V. Ng.-Ng. Kal. Banda- lungwa Kintambo Ngaliema Selembao Bumbu Makala Ngaba Lemba Limete Matete Kinsenso Masina Ndjili Kimbanseke Nsele Mont Ngafula Nsele Maluku | ||
| Kısaltmalar: Kinşasa (Kin.), Kasa-Vubu (K.-V.), Lingwala (Ling.), Ngiri-Ngiri (Ng.-Ng.) |
Kardeş Şehirler
![image]()
Bologna (İtalya)
![image]()
Brazzaville (Kongo Cumhuriyeti)![image]()
Brüksel (Belçika) 2002'den bu yana![image]()
Dakar (Senegal)![image]()
Ankara (Türkiye)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "PopulationStat.com". 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Temmuz 2021.
- ^ Institut National De La Statistique. . 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2020.
- ^ "Kinshasa – national capital, Democratic Republic of the Congo". britannica.com. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2014.
- ^ Ankara′nın Kardeş şehirleri 14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ankara-bel.gov.tr 29 Haziran 2012 tarihinde erişildi.
| Wikimedia Commons'ta Kinshasa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kinsasa Fransizca Kinshasa veya eski ismi ile Leopoldville Afrika kitasinda bulunan Kongo Demokratik Cumhuriyeti nin baskenti ve en buyuk kentidir 2021 yili itibariyla yaklasik 15 milyonluk nufusuyla Afrika kitasinin da en buyuk sehridir Kinsasa ayni zamanda ulkenin on bir bolgesinden biri konumunda olup Baskent Bolgesi statusune sahiptir Sehir Kongo Cumhuriyeti ile bu bolgede siniri belirleyen Kongo Nehri kiyisinda kuruludur KinsasaBaskentVilla de KinshasaBayrakArmaKinsasaKinsasa nin Kongo Demokratik Cumhuriyeti ndeki konumuUlkeKongo Demokratik CumhuriyetiBolgeKinsasaKurulus1881Idare ValiGentiny Ngobila MbalaYuzolcumu Baskent9 965 km Rakim240 mNufus 2021 Baskent17 071 000 Yogunluk1 462 km Kent14 970 000Zaman dilimiUTC 01 00 BAS CografyaSehir Kongo nehrinin guney yakasinda nehrin Atlas Okyanusu na dokuldugu yerden 560 km iceride kurulmustur Guneyinde Livigstone Cavlani vardir bu cavlan gemilerin Kongo Nehrinden gecerek Kinsasa ya kadar gidebilmelerini saglar Sehrin eski adi Leopoldville 1965 yilinda iktidara gelen Joseph Mobutu doneminde yer ve sahis isimlerinin Afrikalilastirma projesi kapsaminda 1967 yilinda Kinsasa olarak degistirilmistir Bu ad zamaninda Belcika krali ve bolgenin ozel sahibi II Leopold serefine verilmistir Sehir Kongo Cumhuriyeti nin baskenti Brazzaville in tam karsisinda yer almakta olup Kongo nehri her iki baskenti de birbirinden ayirmaktadir Kinsasa ve Brazzaville bu konumlari ile dunya uzerinde birbirine en yakin baskent ozelligine sahiptirler Iklim Sehir tropikal iklim kusaginda yer almaktadir Sehre yillik sicaklik ortalamasi 25 3 C seviyesinde yasanmaktadir En sicak aylar 26 7 C ila 26 8 C arasinda Mart ve Nisan aylarinda yasanirken en soguk ay ise 22 C ile Temmuz ayinda gorulmektedir Yagis sezonu Ekim Mayis donemlerinde gerceklesirken Kasim ayinda 236 mm ile en cok yagmurun dustugu ay durumundadir Haziran ile Agustos aylari arasinda 5 mm yagis ile yagmurun en az yagdigi aylardir NufusDemokratik Kongo Cumhuriyeti nin nufus yogunlugu acisindan en kalabalik sehri ayni zamanda ulkenin baskenti konumunda olan Kinsasa da ulke nufusunun 13 u yasamaktadir Kinsasa da da bircok buyuk sehirde oldugu gibi nufus yogunlugunun giderek artmasina neden olan sehir merkezinin haricinde banliyo ve uydu kentler olusmustur Sehir nufusu 2021 tahmini verilerine gore 14 950 000 kisidir Bu sayiyla sehir nufus olarak Afrika nin en buyuk sehri unvanini almistir Yil Nufus1920 1 6001936 40 3001938 35 9001939 42 0001947 126 1001957 299 8001959 402 5001967 901 5201968 1 052 500 Yil Nufus1970 1 323 0391974 1 990 7001976 2 443 9001984 2 664 3091991 3 804 0001994 4 655 3132003 6 786 0002005 7 787 8322010 8 900 721Idari yapilanmaKinsasa ulkede var olan il sisteminin disinda tutulmus bir yer konumundadir Sehir baskent bolgesi olarak ayri bir statuye sahiptir Sehir kendi icerisinde 24 belediyeye ayrilmis konumda olup bu belediyeler su sekildedir Bandalungwa Barumbu Bumbu Gombe Kalamu Kasa Vubu Kimbanseke Kinshasa Kintambo Kisenso Lemba Limete Lingwala Makala Maluku Masina Matete Mont Ngafula Ndjili Ngaba Ngaliema Ngiri Ngiri Nsele SelembaoKinsasa belediyeleriBrazzaville Kongo Baie de Ngaliema Gombe Barumbu Kin Ling K V Ng Ng Kal Banda lungwa Kintambo Ngaliema Selembao Bumbu Makala Ngaba Lemba Limete Matete Kinsenso Masina Ndjili Kimbanseke Nsele Mont Ngafula Nsele MalukuKisaltmalar Kinsasa Kin Kasa Vubu K V Lingwala Ling Ngiri Ngiri Ng Ng Kardes SehirlerBologna Italya Brazzaville Kongo Cumhuriyeti Bruksel Belcika 2002 den bu yana Dakar Senegal Ankara Turkiye Ayrica bakinizKongo Demokratik Cumhuriyeti ndeki sehirler listesiKaynakca PopulationStat com 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Temmuz 2021 Institut National De La Statistique 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Eylul 2020 Kinshasa national capital Democratic Republic of the Congo britannica com 18 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2014 Ankara nin Kardes sehirleri 14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ankara bel gov tr 29 Haziran 2012 tarihinde erisildi Wikimedia Commons ta Kinshasa ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir