Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Keltler (Latince: Celtae, Galli) Tarih öncesi ve İlk Çağ döneminde Avrupa'da yaşayan ve günümüzde altı ulustan oluşan bir halktır. Dört bin yıl kadar önce Keltler, anavatanları olan Orta Avrupa'dan[] göç ederek özellikle Büyük Britanya Adaları'na, İspanya'ya ve Galya'ya yerleştiler.
Demir Çağında Britanya ve İrlanda'nın sakinlerini Keltler oluşturuyordu. Savaşçı ve avcı oldukları kadar mükemmel çiftçiydiler. Tekerlekli pulluğu ve fıçıyı icat ettiler. Yayılmaları batıda, Bronz Çağı'nın sonuna ve Demir Çağı'nın başına denk gelir. Sayısız göçleri sırasında Yunanların, Etrüsklerin, İtalyotların tekniklerini benimsediler; kazancılığı ve çömlekçiliği geliştirdiler. Onların yaptığı yollara sonradan Romalılar taş döşeyecekti. Çoğu zaman birbirine rakip kabileler ve klanlar halinde toplanmış olan Keltler, gerek yaşama biçimi, gerek kültür yönünden özgün bir halktı. Ürünlerin koruyucusu sayılan kır tanrılarına taparlar, geleneklerin koruyucusu olan hem kâhin, hem yargıç niteliğindeki din adamlarının (druidler) yönetiminde yaşarlardı.
MS 1. yüzyılda Romalılar tarafından kısmen yıkılan Kelt uygarlığı, gene de, Orta Çağ'a kadar yaşayageldi. Bugün bile, bazı Breton ve İrlanda törelerinde bu uygarlığın varlığını sürdürdüğü görülür.
Kelt terimi
Keltlerin ilk kez keltoi tabiriyle anıldığı ilk yazılı kaynak Yunan tarihçi Hecataeus'a (MÖ 517) aittir. Hecataeus, Kelt kabilelerini Rhenaina (Batı/Güneybatı Almanya) bölgesinde gösterir. Yunan mitolojisine göre Keltus Herakles ve Keltin'in oğlu, Bretannus'un kız kardeşidir. Keltus, Keltlerin ilk atası haline gelmiştir. Latincede Celta Herodot'un Gauller için kullandığı bir terim haline gelir. Romalıların kullandığı Celtae Goidheller ve Britonlar olarak ayrılan adalı Keltleri değil kıta Gaullere atıfla kullanılır.
Modern İngilizcede terim ('un yazılarında, 1707) kullanılır ve 17. yüzyılın diğer bilginleri bu terimi Büyük Britanya'nın ilk sakinlerinin tarihi ve dillerine atıfla kullanırlar.
Günümüzde "Kelt" ve "Keltik" terimi (Kelt ve Keltik olarak telaffuz edilir) belirli bir etnik grup ve bu grubun dillerine atıfla kullanılır. Seltik (Celtic şeklinde yazılış değişmez) diye telaffuz edilen kullanım ise belirli spor takımlarının (Boston Celtics, Celtic, Celta Vigo gibi) isimleriyle sınırlı olarak kullanılmaktadır.
Anadoluda Keltler
Milattan önce 279 civarları Keltler balkanlardan, günümüzde Türkiye içerisindeki Anadolu topraklarında bulunan Galatya'ya (günümüzdeki Ankara ve Eskişehir'i kapsayan) bölgeye yerleşmişlerdir, Yunanlar tarafından asimile edilmişlerdir ancak kültürlerini korumuşlardır.
Kelt ülkeleri
![image]()
Bretonya (Breizh)
![image]()
Cornwall (Kernow)
![image]()
Galler (Cymru)
![image]()
İrlanda (Eire)
![image]()
İskoçya (Alba)
![image]()
Man Adası (Mannin)
![image]()
Galiçya, İspanya (Galicia)
![image]()
Kuzey İrlanda (Tuaisceart Éireann)
![image]()
Asturias (Principáu d'Asturies)
![image]()
Kantabria (Comunidad autónoma de Cantabria)
Kelt dilleri
Bu altı ulus Kelt Kongresi (Celtic Congress) Kelt Birliği ve Pan-Kelt grupları tarafından Kelt ulusları olarak kabul edilirler. Her ulus bir Kelt dili konuşmaktadır ve bu onların Keltliğinin de göstergelerinden biridir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (2005). Celtic Culture: a historical encyclopedia. Santa Barbara: ABC-Clio. ss. xx. ISBN . Erişim tarihi: 9 Haziran 2010.
- ^ James, Simon (1999). The Atlantic Celts – Ancient People Or Modern Invention. University of Wisconsin Press.
- ^ Collis, John (2003). The Celts: Origins, Myths and Inventions. Stroud: Tempus Publishing. ISBN .
- ^ Pryor, Francis (2004). Britain BC. Harper Perennial. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Keltler Latince Celtae Galli Tarih oncesi ve Ilk Cag doneminde Avrupa da yasayan ve gunumuzde alti ulustan olusan bir halktir Dort bin yil kadar once Keltler anavatanlari olan Orta Avrupa dan kaynak belirtilmeli goc ederek ozellikle Buyuk Britanya Adalari na Ispanya ya ve Galya ya yerlestiler Turuncu renkli yerlerde Kelt Dili konusulmaktaydi MO 3 yuzyil Kelt haci Demir Caginda Britanya ve Irlanda nin sakinlerini Keltler olusturuyordu Savasci ve avci olduklari kadar mukemmel ciftciydiler Tekerlekli pullugu ve ficiyi icat ettiler Yayilmalari batida Bronz Cagi nin sonuna ve Demir Cagi nin basina denk gelir Sayisiz gocleri sirasinda Yunanlarin Etrusklerin Italyotlarin tekniklerini benimsediler kazanciligi ve comlekciligi gelistirdiler Onlarin yaptigi yollara sonradan Romalilar tas doseyecekti Cogu zaman birbirine rakip kabileler ve klanlar halinde toplanmis olan Keltler gerek yasama bicimi gerek kultur yonunden ozgun bir halkti Urunlerin koruyucusu sayilan kir tanrilarina taparlar geleneklerin koruyucusu olan hem kahin hem yargic niteligindeki din adamlarinin druidler yonetiminde yasarlardi MS 1 yuzyilda Romalilar tarafindan kismen yikilan Kelt uygarligi gene de Orta Cag a kadar yasayageldi Bugun bile bazi Breton ve Irlanda torelerinde bu uygarligin varligini surdurdugu gorulur Kelt terimiKeltlerin ilk kez keltoi tabiriyle anildigi ilk yazili kaynak Yunan tarihci Hecataeus a MO 517 aittir Hecataeus Kelt kabilelerini Rhenaina Bati Guneybati Almanya bolgesinde gosterir Yunan mitolojisine gore Keltus Herakles ve Keltin in oglu Bretannus un kiz kardesidir Keltus Keltlerin ilk atasi haline gelmistir Latincede Celta Herodot un Gauller icin kullandigi bir terim haline gelir Romalilarin kullandigi Celtae Goidheller ve Britonlar olarak ayrilan adali Keltleri degil kita Gaullere atifla kullanilir Modern Ingilizcede terim un yazilarinda 1707 kullanilir ve 17 yuzyilin diger bilginleri bu terimi Buyuk Britanya nin ilk sakinlerinin tarihi ve dillerine atifla kullanirlar Gunumuzde Kelt ve Keltik terimi Kelt ve Keltik olarak telaffuz edilir belirli bir etnik grup ve bu grubun dillerine atifla kullanilir Seltik Celtic seklinde yazilis degismez diye telaffuz edilen kullanim ise belirli spor takimlarinin Boston Celtics Celtic Celta Vigo gibi isimleriyle sinirli olarak kullanilmaktadir Anadoluda KeltlerMilattan once 279 civarlari Keltler balkanlardan gunumuzde Turkiye icerisindeki Anadolu topraklarinda bulunan Galatya ya gunumuzdeki Ankara ve Eskisehir i kapsayan bolgeye yerlesmislerdir Yunanlar tarafindan asimile edilmislerdir ancak kulturlerini korumuslardir Kelt ulkeleriBretonya Breizh Cornwall Kernow Galler Cymru Irlanda Eire Iskocya Alba Man Adasi Mannin Galicya Ispanya Galicia Kuzey Irlanda Tuaisceart Eireann Asturias Principau d Asturies Kantabria Comunidad autonoma de Cantabria Kelt dilleriBretonca Galce Irlandaca Iskocca Kernevekce Manca Bu alti ulus Kelt Kongresi Celtic Congress Kelt Birligi ve Pan Kelt gruplari tarafindan Kelt uluslari olarak kabul edilirler Her ulus bir Kelt dili konusmaktadir ve bu onlarin Keltliginin de gostergelerinden biridir Ayrica bakinizKelt dilleri Galatlar Galyalilar Demir Cagi Britanya kabileleriKaynakca 2005 Celtic Culture a historical encyclopedia Santa Barbara ABC Clio ss xx ISBN 978 1 85109 440 0 Erisim tarihi 9 Haziran 2010 James Simon 1999 The Atlantic Celts Ancient People Or Modern Invention University of Wisconsin Press Collis John 2003 The Celts Origins Myths and Inventions Stroud Tempus Publishing ISBN 0 7524 2913 2 Pryor Francis 2004 Britain BC Harper Perennial ISBN 978 0007126934