Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Karı Çor Tigin Yazıtı ya da Xi'an Yazıtı, 2010 yılında Zhang Du Yuan'lı bir köylü tarafından bulunmuş bir yazıttır. Bu köylü, bulduğu yazıtı Xi'an'daki bir pazarda satmaya çalışırken son anda Tang West Market Museum yetkilileri yazıtı fark etmiş ve yazıtı satın alarak müze envanterine kaydetmişlerdir. Karı Çor Tigin Yazıtı, Çin'in Shaanxi Eyaleti'nin merkezi; Çin'in tarihi başkentlerinden Xi'an'da bulunmuştur. Karı Çor Tigin Yazıtı ve Karı Çor Tigin'in mezarına ait işlemeli taş, pek çok Çince yazıt ve arkeolojik envanterle birlikte Çin'in ilk özel müzesi olma özelliği taşıyan Tang West Market Museum'da sergilenmektedir.
Yazıt
Karı Çor Tigin'in anıt mezarına ait granitten yapılmış kare biçiminde üzerinde bitkisel motifler bulunan işlemeli bir kapak taşı bulunmuştur. Yazıt Türk-Çin ilişkilerini yansıtması ve iki dilli olması (bilingual) yönünden araştırmacılar tarafından önemli bir yazıt olarak görülmektedir.
Yazıttaki Metinler
Karı Çor Tigin Yazıtı'nda Orhun Alfabesi ile yazılmış 17 satırlık Türkçe metin bulunmaktadır. Bunun yanında yazıtta Çince metinler de mevcuttur. Yazıt genel anlamda iyi korunmuş olmasına rağmen yazıtın 1. ve 2. satırlarında bulunan iki sözcükte geride kalan tarihi süreçte kırılmalar meydana gelmiştir. Karı Çor Tigin Yazıtı'nın Türkçe bölümünün okunma ve anlamlandırılmasını gerçekleştirirken, Çince bölümünün okunup anlamlandırılmasını ise Luo Xin yapmıştır.
Yazıttaki Metinlerin Konusu
Yazıt, 794 yılının mayıs ayında Çin'de patlak veren bir ayaklanmayı bastırmak amacıyla Xi'an'a gelip Çin imparatorluk ordusuna sol kuvvetler komutanı olarak katılan bir Uygur tigini olan Karı Çor Tigin adına dikilmiştir. Yazıtın günümüz Türkçe'sine yapılan çevirisi şu şekildedir:
| “ | Bu mezarda yatan kimdir? Bu mezar, titretici, korkutucu, heybetli Yaglakar Hanedanlığı'ndan birine aittir. Onun adı ve şeceresi şöyledir: Çabış Tigin'in oğlu; Kan Tutuk'un yeğeni; Bögü Bilge Tengri Kan'ın küçük kardeşi Karı Çor Tigin'in mezarı. Onun yuğ töreni Tabgaç (Çin) imparatoru tarafından yapıldı. Domuz yılının altıncı ayının yedisinde. (7 Haziran 795) | „ |
Yazıtın Boyutları
Karı Çor Tigin Yazıtı, 39 x 40 cm ölçülerinde granitten yapılmış kare biçimindeki bir taşın sol tarafına, yukarıdan aşağıya doğru 29 cm'lik bir alana yazılmıştır. Yazıtın Orhun Alfabesi ile yazılmış bölümünün eni 4,5 – 5 cm arasında değişmektedir.
Yazıtın Yazarı
Karı Çor Tigin Yazıtı, Çin imparatoru 'un emriyle saray ustalarına yazdırılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kari Cor Tigin Yaziti ya da Xi an Yaziti 2010 yilinda Zhang Du Yuan li bir koylu tarafindan bulunmus bir yazittir Bu koylu buldugu yaziti Xi an daki bir pazarda satmaya calisirken son anda Tang West Market Museum yetkilileri yaziti fark etmis ve yaziti satin alarak muze envanterine kaydetmislerdir Kari Cor Tigin Yaziti Cin in Shaanxi Eyaleti nin merkezi Cin in tarihi baskentlerinden Xi an da bulunmustur Kari Cor Tigin Yaziti ve Kari Cor Tigin in mezarina ait islemeli tas pek cok Cince yazit ve arkeolojik envanterle birlikte Cin in ilk ozel muzesi olma ozelligi tasiyan Tang West Market Museum da sergilenmektedir YazitKari Cor Tigin in anit mezarina ait granitten yapilmis kare biciminde uzerinde bitkisel motifler bulunan islemeli bir kapak tasi bulunmustur Yazit Turk Cin iliskilerini yansitmasi ve iki dilli olmasi bilingual yonunden arastirmacilar tarafindan onemli bir yazit olarak gorulmektedir Yazittaki MetinlerKari Cor Tigin Yaziti nda Orhun Alfabesi ile yazilmis 17 satirlik Turkce metin bulunmaktadir Bunun yaninda yazitta Cince metinler de mevcuttur Yazit genel anlamda iyi korunmus olmasina ragmen yazitin 1 ve 2 satirlarinda bulunan iki sozcukte geride kalan tarihi surecte kirilmalar meydana gelmistir Kari Cor Tigin Yaziti nin Turkce bolumunun okunma ve anlamlandirilmasini gerceklestirirken Cince bolumunun okunup anlamlandirilmasini ise Luo Xin yapmistir Yazittaki Metinlerin KonusuYazit 794 yilinin mayis ayinda Cin de patlak veren bir ayaklanmayi bastirmak amaciyla Xi an a gelip Cin imparatorluk ordusuna sol kuvvetler komutani olarak katilan bir Uygur tigini olan Kari Cor Tigin adina dikilmistir Yazitin gunumuz Turkce sine yapilan cevirisi su sekildedir Bu mezarda yatan kimdir Bu mezar titretici korkutucu heybetli Yaglakar Hanedanligi ndan birine aittir Onun adi ve seceresi soyledir Cabis Tigin in oglu Kan Tutuk un yegeni Bogu Bilge Tengri Kan in kucuk kardesi Kari Cor Tigin in mezari Onun yug toreni Tabgac Cin imparatoru tarafindan yapildi Domuz yilinin altinci ayinin yedisinde 7 Haziran 795 Yazitin BoyutlariKari Cor Tigin Yaziti 39 x 40 cm olculerinde granitten yapilmis kare bicimindeki bir tasin sol tarafina yukaridan asagiya dogru 29 cm lik bir alana yazilmistir Yazitin Orhun Alfabesi ile yazilmis bolumunun eni 4 5 5 cm arasinda degismektedir Yazitin YazariKari Cor Tigin Yaziti Cin imparatoru un emriyle saray ustalarina yazdirilmistir Ayrica bakinizKari Cor Tigin Yaglakar urugu Tang Ordusunda TurklerKaynakca