John Bowlby | |
|---|---|
![]() | |
| Doğum | Edward John Mostyn Bowlby 26 Şubat 1907 Londra, İngiltere |
| Ölüm | 2 Eylül 1990 (83 yaşında) , İskoçya |
| Milliyet | İngiliz |
| Vatandaşlık | Birleşik Krallık |
| Mezun olduğu okul(lar) | Trinity College, Cambridge; University College Hospital |
| Evlilikler | Ursula Longstaff |
| Çocuk(lar) | 4 |
| Kariyeri | |
| Dalı | Psikanaliz, Gelişim psikolojisi |
| Çalıştığı kurumlar | Tavistock Clinic, World Health Organization |
| Etkilendikleri | Charles Darwin, Sigmund Freud, Melanie Klein |
| Etkiledikleri | Mary Ainsworth, |
Edward John Mostyn Bowlby (26 Şubat 1907 – 2 Eylül 1990), İngiliz psikiyatrist, psikanalist ve gelişim psikoloğudur. En çok Bağlanma kuramının kurucusu olarak bilinir. Bowlby, çocukların erken yaşlardaki bakım verenlerle kurduğu duygusal bağların, ilerleyen yaşlardaki ruh sağlığı ve sosyal ilişkiler üzerinde kalıcı etkileri olduğunu savunmuştur. Bowlby'ye göre, güvenli bağlanma, çocuğun dünyayı keşfetme cesaretinin temelini oluşturur.
II. Dünya Savaşı sonrasında UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü adına hazırladığı raporlarla, çocukların duygusal ihtiyaçlarının ihmal edilmesinin toplumsal etkilerine dikkat çekmiştir. Tavistock Clinic'teki çalışmaları, hem klinik hem de kuramsal anlamda çocuk psikolojisi literatürüne yön vermiştir. Bağlanma kuramı, Mary Ainsworth’ün katkılarıyla genişletilerek bugün psikoloji, sosyal hizmet ve eğitim alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bowlby, kariyeri boyunca önemli akademik ve mesleki onurlara layık görülmüştür. Kendisine (Britanya İmparatorluk Nişanı Komutanı) (CBE) unvanı verilmiş, ayrıca tarafından unvanıyla onurlandırılmıştır. 2002 yılında yayımlanan bir araştırmasına göre ise, Bowlby 20. yüzyılın en çok atıf alan 49. psikoloğu olarak sıralanmıştır.
Ailesi ve erken yaşamı
| ]John Bowlby, 1907 yılında Londra’da, üst-orta sınıfa mensup bir İngiliz ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Altı kardeşin dördüncüsüydü. Dönemin sınıfsal alışkanlıklarına uygun olarak çocuklar evin ayrı bir bölümünde yaşamlarını sürdürür ve bir dadı tarafından yetiştirilirdi. Bebekliğinde “Dadı Friend” lakaplı bir ana dadı tarafından bakım gördü. Bu dadıya yardımcı olan iki yardımcı hemşire daha bulunuyordu. Bowlby'nin erken çocukluk yıllarındaki birincil bakıcısı “Minnie” adlı bir hemşireydi. Bowlby, onu annesinin yerini tutan bir figür olarak görmüştür.
Babası, , kralın cerrahı olarak görev yapmaktaydı. Anthony Bowlby de erken yaşta kayıp yaşamıştı; beş yaşındayken babası , İkinci Afyon Savaşı sırasında savaş muhabirliği yaparken öldürülmüştü.
Annesi Mary ile babası Anthony, 1897 yılında ortak bir arkadaş aracılığıyla tanışmış ve bir yıl sonra, 1898'de evlenmişti. Ancak evliliklerinin ilk döneminde, Anthony'nin kız kardeşiyle yaşanan anlaşmazlıklar ve çiftin ayrı yerlerde yaşamaları nedeniyle zorlu bir süreç geçirdiler. Mary, kocasıyla altı aylık bir süre geçirmek için ilk çocukları Winnie'yi dadıya emanet ederek geçici olarak evden ayrıldı. Bu tür ayrılıklar, tüm çocukların yaşamında tekrarlanan bir tema hâline geldi; Bowlby ve kardeşleri esas olarak dadılar ve hemşireler tarafından yetiştirildi.
Annesiyle günde yalnızca çay saatinden sonra bir saat kadar görüşebiliyordu. üst sınıf anneleri gibi Mary Bowlby de aşırı anne ilgisinin çocukları “şımartacağına” inanıyordu. Bowlby, çocukluğu boyunca yanında kalan dadısının varlığını büyük bir şans olarak görmüştür. Ancak neredeyse dört yaşındayken, en çok bağlandığı bakım vereni Minnie aileden ayrıldı. Bowlby, bu ayrılığı daha sonra “anne kaybına eşdeğer bir trajedi” olarak tanımlamıştır. Minnie'nin ardından bakım görevini devralan Dadı Friend, daha soğuk ve alaycı bir karaktere sahipti.
I. Dünya Savaşı sırasında babası Anthony askeri hizmetteydi ve yılda yalnızca bir iki kez eve gelmişti. Annesi Mary, babasından gelen mektupları çocuklarla paylaşmazdı.
Yedi yaşına geldiğinde, dönemin sosyal sınıfına uygun olarak, yatılı okula gönderildi. Hem Bowlby hem de ağabeyi Tony, savaş sırasında gönderildiler. Aslında bu ebeveynleri tarafından hava saldırılarından korunmak için alınmış bir tedbirdi. 1973 tarihli Separation: Anxiety and Anger (Ayrılma: Kaygı ve Öfke) adlı eserinde bu süreci “korkunç” olarak nitelendirmiş ve “Yedi yaşında hiçbir köpek bile yatılı okula gönderilmemeli” demiştir. Öte yandan kariyerinin erken döneminde yatılı okulların sekiz yaş ve üzeri çocuklar için uygun olabileceğini savunmuştur. 1951 tarihli bir yazısında şöyle der:
Eğer çocuk uyumsuzsa, yılın belli dönemlerinde onu sorunların kaynağı olan ev ortamından uzak tutmak faydalı olabilir. Ev başka açılardan kötüyse de bu geçerlidir. Yatılı okul, çocuğun aile bağlarını, her ne kadar biraz zayıflamış olsa da, koruma avantajı sunar. Ayrıca Batı toplumlarının çoğunda sıradan bir sosyal örüntü olduğundan, çocuk bu deneyimle kendisini diğer çocuklardan farklı hissetmez. Ebeveynlerin yılın bir kısmında çocuklarından uzak kalması geri kalan zamanda daha olumlu tutumlar geliştirmelerine de yardımcı olabilir.
1938 yılında cerrah bir babanın kızı olan Ursula Longstaff ile evlendi. Bu evlilikten dört çocukları oldu. Bunlardan biri, amcasından unvanını devralan 'dir.
Bowlby, 1990 yılında İskoçya'daki adasındaki yazlık evinde hayatını kaybetti.
Ayrıca bakınız
| ]- Bağlanma kuramı
- Mary Ainsworth
- Susan Sutherland Isaacs
- Melanie Klein
- Anna Freud
- Erken çocukluk eğitimi
- Tavistock Clinic
Kaynakça
| ]- ^ "John Bowlby". Encyclopaedia Britannica. 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2025.
- ^ Van der Horst, Frank C.P. (2011). John Bowlby: From Psychoanalysis to Ethology. Wiley-Blackwell. ISBN
|isbn=değerini kontrol edin: checksum (). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2025. - ^ Haggbloom, Steven J.; Warnick, Renee (2002). "The 100 most eminent psychologists of the 20th century". Review of General Psychology. 6 (2). ss. 139-152. doi:10.1037/1089-2680.6.2.139. Bilinmeyen parametre
|citeSeerX=görmezden gelindi (|citeseerx=kullanımı öneriliyor) () - ^ a b "Edward John Mostyn Bowlby". Royal College of Physicians – Munks Roll, Volume IX. 21 Ağustos 2013. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2025.
- ^ "Dr Edward John Bowlby". Royal College of Paediatrics and Child Health. 28 Şubat 2017. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2025.
|arşiv-url=hatalı: flag () - ^ a b c d e f g Van Dijken, S. (1998). John Bowlby: His Early Life – A Biographical Journey into the Roots of Attachment Theory. London: Free Association Books.
- ^ Schwartz, Joseph (Mart 2007). "Keeping on Pushing: An Interview with Richard Bowlby". Attachment: New Directions in Psychotherapy and Relational Psychoanalysis. 1 (1). Karnac Books. ISSN 1753-5980.
- ^ Bowlby, R.; King, P. (2004). Fifty Years of Attachment Theory: Recollections of Donald Winnicott and John Bowlby. Karnac Books. s. 17. ISBN .
- ^ Schwartz, Joseph (1999). Cassandra's Daughter: A History of Psychoanalysis. Viking/Allen Lane. s. 225. ISBN .
- ^ Bowlby, J. (1951). Maternal Care and Mental Health. New York: Schocken. s.89.
- ^ Burke's Peerage (2003) cilt 1, s. 460.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi John BowlbyDogumEdward John Mostyn Bowlby 26 Subat 1907 1907 02 26 Londra IngiltereOlum2 Eylul 1990 83 yasinda IskocyaMilliyetIngilizVatandaslikBirlesik KrallikMezun oldugu okul lar Trinity College Cambridge University College HospitalEvliliklerUrsula LongstaffCocuk lar 4KariyeriDaliPsikanaliz Gelisim psikolojisiCalistigi kurumlarTavistock Clinic World Health OrganizationEtkilendikleriCharles Darwin Sigmund Freud Melanie KleinEtkiledikleriMary Ainsworth Edward John Mostyn Bowlby 26 Subat 1907 2 Eylul 1990 Ingiliz psikiyatrist psikanalist ve gelisim psikologudur En cok Baglanma kuraminin kurucusu olarak bilinir Bowlby cocuklarin erken yaslardaki bakim verenlerle kurdugu duygusal baglarin ilerleyen yaslardaki ruh sagligi ve sosyal iliskiler uzerinde kalici etkileri oldugunu savunmustur Bowlby ye gore guvenli baglanma cocugun dunyayi kesfetme cesaretinin temelini olusturur II Dunya Savasi sonrasinda UNICEF ve Dunya Saglik Orgutu adina hazirladigi raporlarla cocuklarin duygusal ihtiyaclarinin ihmal edilmesinin toplumsal etkilerine dikkat cekmistir Tavistock Clinic teki calismalari hem klinik hem de kuramsal anlamda cocuk psikolojisi literaturune yon vermistir Baglanma kurami Mary Ainsworth un katkilariyla genisletilerek bugun psikoloji sosyal hizmet ve egitim alanlarinda yaygin olarak kullanilmaktadir Bowlby kariyeri boyunca onemli akademik ve mesleki onurlara layik gorulmustur Kendisine Britanya Imparatorluk Nisani Komutani CBE unvani verilmis ayrica tarafindan unvaniyla onurlandirilmistir 2002 yilinda yayimlanan bir arastirmasina gore ise Bowlby 20 yuzyilin en cok atif alan 49 psikologu olarak siralanmistir Ailesi ve erken yasami span John Bowlby 1907 yilinda Londra da ust orta sinifa mensup bir Ingiliz ailesinin cocugu olarak dunyaya geldi Alti kardesin dorduncusuydu Donemin sinifsal aliskanliklarina uygun olarak cocuklar evin ayri bir bolumunde yasamlarini surdurur ve bir dadi tarafindan yetistirilirdi Bebekliginde Dadi Friend lakapli bir ana dadi tarafindan bakim gordu Bu dadiya yardimci olan iki yardimci hemsire daha bulunuyordu Bowlby nin erken cocukluk yillarindaki birincil bakicisi Minnie adli bir hemsireydi Bowlby onu annesinin yerini tutan bir figur olarak gormustur Babasi kralin cerrahi olarak gorev yapmaktaydi Anthony Bowlby de erken yasta kayip yasamisti bes yasindayken babasi Ikinci Afyon Savasi sirasinda savas muhabirligi yaparken oldurulmustu Annesi Mary ile babasi Anthony 1897 yilinda ortak bir arkadas araciligiyla tanismis ve bir yil sonra 1898 de evlenmisti Ancak evliliklerinin ilk doneminde Anthony nin kiz kardesiyle yasanan anlasmazliklar ve ciftin ayri yerlerde yasamalari nedeniyle zorlu bir surec gecirdiler Mary kocasiyla alti aylik bir sure gecirmek icin ilk cocuklari Winnie yi dadiya emanet ederek gecici olarak evden ayrildi Bu tur ayriliklar tum cocuklarin yasaminda tekrarlanan bir tema haline geldi Bowlby ve kardesleri esas olarak dadilar ve hemsireler tarafindan yetistirildi Annesiyle gunde yalnizca cay saatinden sonra bir saat kadar gorusebiliyordu ust sinif anneleri gibi Mary Bowlby de asiri anne ilgisinin cocuklari simartacagina inaniyordu Bowlby cocuklugu boyunca yaninda kalan dadisinin varligini buyuk bir sans olarak gormustur Ancak neredeyse dort yasindayken en cok baglandigi bakim vereni Minnie aileden ayrildi Bowlby bu ayriligi daha sonra anne kaybina esdeger bir trajedi olarak tanimlamistir Minnie nin ardindan bakim gorevini devralan Dadi Friend daha soguk ve alayci bir karaktere sahipti I Dunya Savasi sirasinda babasi Anthony askeri hizmetteydi ve yilda yalnizca bir iki kez eve gelmisti Annesi Mary babasindan gelen mektuplari cocuklarla paylasmazdi Yedi yasina geldiginde donemin sosyal sinifina uygun olarak yatili okula gonderildi Hem Bowlby hem de agabeyi Tony savas sirasinda gonderildiler Aslinda bu ebeveynleri tarafindan hava saldirilarindan korunmak icin alinmis bir tedbirdi 1973 tarihli Separation Anxiety and Anger Ayrilma Kaygi ve Ofke adli eserinde bu sureci korkunc olarak nitelendirmis ve Yedi yasinda hicbir kopek bile yatili okula gonderilmemeli demistir Ote yandan kariyerinin erken doneminde yatili okullarin sekiz yas ve uzeri cocuklar icin uygun olabilecegini savunmustur 1951 tarihli bir yazisinda soyle der Eger cocuk uyumsuzsa yilin belli donemlerinde onu sorunlarin kaynagi olan ev ortamindan uzak tutmak faydali olabilir Ev baska acilardan kotuyse de bu gecerlidir Yatili okul cocugun aile baglarini her ne kadar biraz zayiflamis olsa da koruma avantaji sunar Ayrica Bati toplumlarinin cogunda siradan bir sosyal oruntu oldugundan cocuk bu deneyimle kendisini diger cocuklardan farkli hissetmez Ebeveynlerin yilin bir kisminda cocuklarindan uzak kalmasi geri kalan zamanda daha olumlu tutumlar gelistirmelerine de yardimci olabilir 1938 yilinda cerrah bir babanin kizi olan Ursula Longstaff ile evlendi Bu evlilikten dort cocuklari oldu Bunlardan biri amcasindan unvanini devralan dir Bowlby 1990 yilinda Iskocya daki adasindaki yazlik evinde hayatini kaybetti Ayrica bakiniz span Baglanma kurami Mary Ainsworth Susan Sutherland Isaacs Melanie Klein Anna Freud Erken cocukluk egitimi Tavistock ClinicKaynakca span John Bowlby Encyclopaedia Britannica 24 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2025 Van der Horst Frank C P 2011 John Bowlby From Psychoanalysis to Ethology Wiley Blackwell ISBN 9780470660887 isbn degerini kontrol edin checksum yardim Erisim tarihi 3 Mayis 2025 Haggbloom Steven J Warnick Renee 2002 The 100 most eminent psychologists of the 20th century Review of General Psychology 6 2 ss 139 152 doi 10 1037 1089 2680 6 2 139 Bilinmeyen parametre citeSeerX gormezden gelindi citeseerx kullanimi oneriliyor yardim a b Edward John Mostyn Bowlby Royal College of Physicians Munks Roll Volume IX 21 Agustos 2013 25 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2025 Dr Edward John Bowlby Royal College of Paediatrics and Child Health 28 Subat 2017 Erisim tarihi 3 Mayis 2025 arsiv url hatali flag yardim Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c d e f g Van Dijken S 1998 John Bowlby His Early Life A Biographical Journey into the Roots of Attachment Theory London Free Association Books Schwartz Joseph Mart 2007 Keeping on Pushing An Interview with Richard Bowlby Attachment New Directions in Psychotherapy and Relational Psychoanalysis 1 1 Karnac Books ISSN 1753 5980 Bowlby R King P 2004 Fifty Years of Attachment Theory Recollections of Donald Winnicott and John Bowlby Karnac Books s 17 ISBN 978 1 85575 385 3 Schwartz Joseph 1999 Cassandra s Daughter A History of Psychoanalysis Viking Allen Lane s 225 ISBN 978 0 670 88623 4 Bowlby J 1951 Maternal Care and Mental Health New York Schocken s 89 Burke s Peerage 2003 cilt 1 s 460 Otorite kontroluBIBSYS 90083213 BNE XX870334 BNF cb118936614 data CANTIC a10710280 CiNii DA00451236 GND 119173646 ISNI 0000 0001 0916 8625 Koha Kutuphane 127273 LCCN n80060594 LNB 000019831 NDL 00434062 NKC jn20010601072 NLA 35020880 NLG 73248 NLI 987007309333205171 NLK KAC199603149 NSK 000388444 NTA 069317895 RERO tanimlayicisi A003034590 gecerli degil SELIBR 178864 SNAC w6tf13mf SUDOC 026748371 Trove 795099 VIAF 76312698 WorldCat LCCN n80 060594 Kategoriler Ingiliz psikologlar1907 dogumlular1990 da olenlerPsikanalistlerGizli kategoriler KB1 hatalari ISBNDesteklenmeyen parametre iceren kaynak kullanan sayfalarArsivurl kaynak hatalari bulunan sayfalarArsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddelerBilgi alt kutulu maddelerBIBSYS tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriBNE tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriBNF tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriCANTIC tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriCINII tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriGND tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriISNI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriKOHA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriLCCN tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriLNB tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNDL tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNKC tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLG tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLK tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNSK tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNTA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriSorunlu tanimlayici RERO iceren Vikipedi maddeleriSELIBR tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriSNAC ID tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriSUDOC tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriTrove tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriVIAF tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriWorldCat LCCN tanimlayicisi iceren Vikipedi maddeleri
