Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
JScript, Microsoft tarafından geliştirilen ve ECMAScript standardına dayalı bir betik dili olup, özellikle Microsoft Internet Explorer web tarayıcısı ve HTML Uygulamaları (HTA) ile birlikte, ayrıca bağımsız bir Windows betik dili olarak kullanılmaktadır. JScript, Microsoft’un Active Scripting altyapısı üzerinde çalışan bir motor olarak tasarlanmıştır. Bu sayede Internet Explorer, Active Server Pages (ASP) ve Windows Script Host gibi Active Scripting’i destekleyen uygulamalarda kullanılabilir. Aynı ortamda JScript’in yanı sıra VBScript ve PerlScript gibi farklı diller de çalıştırılabilir.
Tarihçe ve Özellikler
JScript, ilk olarak 1996 yılında Internet Explorer 3.0 ile birlikte tanıtılmıştır. Temel olarak Netscape’in JavaScript diline alternatif olarak geliştirilmiş ve ECMAScript standardının bir türevidir. Microsoft, “JavaScript” markasıyla ilgili yasal sorunları aşmak için kendi uygulamasına “JScript” adını vermiştir. Temelde JScript ve JavaScript aynı ECMAScript standardını paylaşsa da, JScript’e özgü bazı eklentiler ve farklılıklar bulunur. Örneğin, JScript’te koşullu derleme (conditional compilation) gibi, ECMAScript standardında olmayan bazı özellikler mevcuttur. JScript dosyaları genellikle .js, .jse, .wsf veya .wsc uzantılarına sahiptir. JScript, dinamik, zayıf ve ördek tipi (duck typing) kullanan bir dil olarak tanımlanır.
Kullanım Alanları
JScript, başta Internet Explorer olmak üzere, Active Scripting’i destekleyen tüm Windows tabanlı uygulamalarda kullanılabilir. Özellikle web sayfalarının dinamikleştirilmesi, sunucu tarafı betikleme (ASP), sistem otomasyonu ve Windows Script Host ile günlük görevlerin otomasyonu gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmıştır.
JScript .NET
JScript’in .NET Framework üzerinde çalışan ve nesne yönelimli programlama özellikleri eklenmiş sürümü JScript .NET’tir. JScript .NET, klasik JScript’e tam geriye dönük uyumluluk sunar ve Common Language Runtime (CLR) üzerinden .NET kütüphanelerine erişim sağlar. JScript .NET, Microsoft’un Visual Studio .NET geliştirme ortamı tarafından tam olarak desteklenmemektedir.
| Sürüm | Platform | Çıkış Tarihi | Tanıtıldığı Ürün | Dayandığı Standart |
|---|---|---|---|---|
| 7.0 | .NET Framework 1.0 | 2002 | Microsoft .NET Framework 1.0 | ECMAScript 3. sürüm |
| 7.1 | .NET Framework 1.1 | 2003 | Microsoft .NET Framework 1.1 | ECMAScript 3. sürüm |
| 8.0 | .NET Framework 2.0 | 2005 | Microsoft .NET Framework 2.0 | ECMAScript 3. sürüm |
JScript ve JavaScript Karşılaştırması
JScript ve JavaScript, temelde aynı ECMAScript standardına dayansa da, aralarında bazı farklar vardır. JScript, Microsoft tarafından geliştirildiği için özellikle Internet Explorer ve Windows Script Host ortamlarında daha fazla özellik ve entegrasyon sunar. JavaScript ise başta Netscape ve Mozilla olmak üzere, farklı tarayıcılar ve platformlar için geliştirilmiştir.
Sürüm Geçmişi
| Sürüm | Çıkış Tarihi | Tanıtıldığı Ürün | JavaScript Karşılığı |
|---|---|---|---|
| 1.0 | Ağustos 1996 | IE 3.0 | 1.0 |
| 2.0 | Ocak 1997 | IIS 3.0 | 1.1 |
| 3.0 | Ekim 1997 | IE 4.0 | 1.3 |
| 5.0 | Mart 1999 | IE 5.0 | 1.5 |
| 5.6 | Ekim 2001 | IE 6.0 | 1.5 |
| 5.7 | Kasım 2006 | IE 7.0 | 1.5 |
| 5.8 | Mart 2009 | IE 8.0 | 1.5 |
| 9.0 | 2011 | IE 9.0 | 1.8.5 |
Güvenlik
JScript, geçmişte çeşitli güvenlik açıkları ve istismarlarla gündeme gelmiştir. Bu nedenle Microsoft, kullanıcıların güvenliği için JScript’in devre dışı bırakılmasına olanak tanıyan seçenekler sunmuştur.
Kaynakça
- ^ Onur Altuntaş. "PROGRAMLAMA DİLLERİ MODÜLÜ" (PDF). 23 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin herhangi bir incelenmis surumu bulunmuyor bu yuzden standartlara uygunluk acisindan kontrol edilmemis olabilir JScript Microsoft tarafindan gelistirilen ve ECMAScript standardina dayali bir betik dili olup ozellikle Microsoft Internet Explorer web tarayicisi ve HTML Uygulamalari HTA ile birlikte ayrica bagimsiz bir Windows betik dili olarak kullanilmaktadir JScript Microsoft un Active Scripting altyapisi uzerinde calisan bir motor olarak tasarlanmistir Bu sayede Internet Explorer Active Server Pages ASP ve Windows Script Host gibi Active Scripting i destekleyen uygulamalarda kullanilabilir Ayni ortamda JScript in yani sira VBScript ve PerlScript gibi farkli diller de calistirilabilir Tarihce ve OzelliklerJScript ilk olarak 1996 yilinda Internet Explorer 3 0 ile birlikte tanitilmistir Temel olarak Netscape in JavaScript diline alternatif olarak gelistirilmis ve ECMAScript standardinin bir turevidir Microsoft JavaScript markasiyla ilgili yasal sorunlari asmak icin kendi uygulamasina JScript adini vermistir Temelde JScript ve JavaScript ayni ECMAScript standardini paylassa da JScript e ozgu bazi eklentiler ve farkliliklar bulunur Ornegin JScript te kosullu derleme conditional compilation gibi ECMAScript standardinda olmayan bazi ozellikler mevcuttur JScript dosyalari genellikle js jse wsf veya wsc uzantilarina sahiptir JScript dinamik zayif ve ordek tipi duck typing kullanan bir dil olarak tanimlanir Kullanim AlanlariJScript basta Internet Explorer olmak uzere Active Scripting i destekleyen tum Windows tabanli uygulamalarda kullanilabilir Ozellikle web sayfalarinin dinamiklestirilmesi sunucu tarafi betikleme ASP sistem otomasyonu ve Windows Script Host ile gunluk gorevlerin otomasyonu gibi alanlarda yaygin olarak kullanilmistir JScript NETJScript in NET Framework uzerinde calisan ve nesne yonelimli programlama ozellikleri eklenmis surumu JScript NET tir JScript NET klasik JScript e tam geriye donuk uyumluluk sunar ve Common Language Runtime CLR uzerinden NET kutuphanelerine erisim saglar JScript NET Microsoft un Visual Studio NET gelistirme ortami tarafindan tam olarak desteklenmemektedir Surum Platform Cikis Tarihi Tanitildigi Urun Dayandigi Standart7 0 NET Framework 1 0 2002 Microsoft NET Framework 1 0 ECMAScript 3 surum7 1 NET Framework 1 1 2003 Microsoft NET Framework 1 1 ECMAScript 3 surum8 0 NET Framework 2 0 2005 Microsoft NET Framework 2 0 ECMAScript 3 surumJScript ve JavaScript KarsilastirmasiJScript ve JavaScript temelde ayni ECMAScript standardina dayansa da aralarinda bazi farklar vardir JScript Microsoft tarafindan gelistirildigi icin ozellikle Internet Explorer ve Windows Script Host ortamlarinda daha fazla ozellik ve entegrasyon sunar JavaScript ise basta Netscape ve Mozilla olmak uzere farkli tarayicilar ve platformlar icin gelistirilmistir Surum GecmisiSurum Cikis Tarihi Tanitildigi Urun JavaScript Karsiligi1 0 Agustos 1996 IE 3 0 1 02 0 Ocak 1997 IIS 3 0 1 13 0 Ekim 1997 IE 4 0 1 35 0 Mart 1999 IE 5 0 1 55 6 Ekim 2001 IE 6 0 1 55 7 Kasim 2006 IE 7 0 1 55 8 Mart 2009 IE 8 0 1 59 0 2011 IE 9 0 1 8 5GuvenlikJScript gecmiste cesitli guvenlik aciklari ve istismarlarla gundeme gelmistir Bu nedenle Microsoft kullanicilarin guvenligi icin JScript in devre disi birakilmasina olanak taniyan secenekler sunmustur Kaynakca Onur Altuntas PROGRAMLAMA DILLERI MODULU PDF 23 Mayis 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 18 Mayis 2025