Vikipedi özgür ansiklopedi Bu madde Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçi

Vikipedi ozgur ansiklopedi Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Aralik 2024 Intel iAPX 432 Intel in 1980 de piyasaya surdugu ve Ilk gercek 32 bit mikroislemci olarak tanitilan ancak ticari basari elde edemeyen bir mikroislemci mimarisidir Bu mikroislemci geleneksel islemcilerin aksine nesne tabanli bir sistem mimarisine sahip olup o donemde pek cok yenilikci ozelligi bir arada barindirmasiyla dikkat ceker iAPX 432 nin gelistirilmesi yillar suren pahali ve kapsamli bir proje olmustur Temelde ileri duzey ozellikler sunmak uzere tasarlanmis olsa da cesitli nedenlerle beklentilerin gerisinde kalmistir Asagida Intel iAPX 432 nin ayrintili bir incelemesini sunuyorum 1 Tasarim ve Mimarisi span Intel iAPX 432 nin tasarimi 1975 yilinda basladi ve amaci o donemde var olan mikroislemcilerden daha ust duzey ozellikler ve gelismis bir programlama destegi sunmakti Intel bu islemciyi yazilim ve donanim arasindaki engelleri azaltarak daha guclu daha guvenli daha esnek bir sistem saglamak icin gelistirdi iAPX 432 diger islemcilere kiyasla oldukca farkli bir mimariye sahipti ve klasik Von Neumann mimarisi yerine nesne tabanli bir mimariye dayaniyordu Bu yenilikci yaklasim sayesinde islemci donanim tabanli olarak cok daha yuksek bir guvenlik ve bellek yonetimi sunmayi amacladi 2 Ozellikleri ve Yenilikleri span iAPX 432 donanim seviyesinde bircok yenilikci ozellik iceriyordu a Nesne Tabanli Mimari span iAPX 432 nesne yonelimli programlama konseptini donanim duzeyine tasimayi amaclayan ilk mikroislemciydi Bellek yonetimi ve veri guvenligi icin nesneleri kullanan islemci her veri parcasini bir nesne olarak kabul ediyordu Bu ozellikle guvenlik ve bellek izolasyonu acisindan oldukca avantajliydi cunku her nesneye belirli erisim izinleri atanabiliyordu Bu sayede yetkisiz erisimlerin onune gecmek mumkun hale geliyordu Bu yapi gunumuz modern isletim sistemlerinde kullanilan surec izolasyonu ve erisim kontrol mekanizmalarina benzemektedir b Cok Gorevli Isletim Sistemi Destegi span iAPX 432 cok gorevli bir isletim sistemini donanim seviyesinde desteklemek icin ozel olarak tasarlanmisti Bu ozellik farkli uygulamalarin ayni anda calistirilabilmesini sagliyor ve her bir uygulamanin bellek ve islemci kaynaklarini paylasmasini kolaylastiriyordu Islemcinin tasarimi cok gorevli isletim sistemlerinde siklikla ihtiyac duyulan surec yonetimi ve bellek koruma gibi gorevleri donanim tabanli olarak yerine getiriyordu c Bellek Korumasi ve Hata Tespiti span Intel iAPX 432 bellek koruma mekanizmalarini donanim seviyesinde sunan ilk mikroislemcilerden biriydi Islemci her bellek erisiminde nesneleri kontrol ediyor ve bellek sinirlarini asmaya yonelik girisimleri engelliyordu Bu donanim seviyesinde hata tespiti ve bellek koruma ozelliklerini sagliyordu Bu sayede bellek ihlalleri ve potansiyel guvenlik aciklarinin onune gecilmeye calisiliyordu d Cop Toplama span Intel iAPX 432 nin en ilginc ozelliklerinden biri donanim seviyesinde cop toplama destegiydi Bu ozellik sayesinde bellek yonetimi ve gereksiz nesnelerin temizlenmesi donanim seviyesinde otomatik olarak yapiliyordu Bu yazilim gelistiriciler icin bellek yonetimini kolaylastiriyor ve hafiza sizintilarini onlemeyi amacliyordu Ancak donanim seviyesinde cop toplama yapmak oldukca karmasik ve islemci kaynaklarini tuketen bir gorev oldugu icin performansi olumsuz etkileyebiliyordu 3 Teknik Ozellikler span Intel iAPX 432 nin teknik ozellikleri o donemin diger islemcilerine kiyasla oldukca farklidir Mimari 32 bit nesne tabanli Komut Seti Mikroislemci 230 dan fazla komut iceren oldukca genis bir komut setine sahipti Bu komut seti nesne tabanli islemler bellek yonetimi ve guvenlik gibi gorevler icin ozellestirilmisti Cekirdek Yapisi Islemci iki ayri cip olarak uretilmisti birisi komut birimi BIU digeri ise yurutme birimiydi EU Bu iki cip islemciyi olusturan temel bilesenlerdi Cop Toplama ve Bellek Yonetimi Donanim seviyesinde bellek yonetimi ve cop toplama yetenekleri bulunuyordu Cok Gorevli ve Cok Kullanicili Destek Donanim seviyesinde cok gorevli ve cok kullanicili sistemlere yonelik tasarimlar yapilmisti veriyollari 32 bit veriyollari sayesinde daha yuksek veri iletim kapasitesi ve islem hizi hedefleniyordu 4 Performans Sorunlari ve Ticari Basarisizlik span Intel iAPX 432 pek cok yenilikci ozellige sahip olmasina ragmen ticari olarak basarisiz oldu Bunun baslica nedenleri arasinda Yavas Performans Islemcinin donanim seviyesinde sagladigi ozellikler ozellikle de cop toplama ve nesne yonelimli bellek yonetimi islemciyi oldukca yavas hale getirdi iAPX 432 rakip islemcilere kiyasla oldukca dusuk bir performans sergiledi Yuksek Uretim Maliyeti Bu islemcinin uretim maliyeti diger mikroislemcilere gore oldukca yuksekti Iki cipten olusan yapi ve karmasik donanim ozellikleri maliyetleri artirdi Pazar Talebinin Eksikligi iAPX 432 nin sundugu ozellikler oldukca ileri duzeydeydi ve o donemin yazilimcilarina hitap etmiyordu Nesne tabanli programlama o donemde populer bir paradigma degildi dolayisiyla islemcinin sundugu ozellikler genis bir kitleye hitap etmedi Gecikmeler ve Rekabet iAPX 432 nin piyasaya surulmesi uzun surdu ve bu surede diger firmalar daha ucuz ve hizli islemciler gelistirdi Ozellikle Motorola 68000 ve Intel 8086 gibi islemciler piyasada yayginlasti ve iAPX 432 nin yerini aldi 5 Mirasi ve Etkileri span Intel iAPX 432 ticari acidan basarisiz olsa da ileri duzey mikroislemci mimarileri icin bir deney alani olarak onemli bir rol oynadi Bu islemci bellek korumasi nesne tabanli mimari ve cop toplama gibi konseptlerin mikroislemci seviyesinde nasil uygulanabilecegini gosterdi Bu konseptler daha sonra farkli sekillerde modern islemcilerde ve isletim sistemlerinde kullanildi Ozellikle bellek yonetimi ve koruma mekanizmalari gunumuz modern islemcilerinde de yaygin olarak kullanilmaktadir Ayni sekilde cok gorevli ve cok kullanicili sistemlerin donanim seviyesinde desteklenmesi gunumuz islemcilerinde standart hale gelmistir iAPX 432 ozellikle isletim sistemleri ve mikroislemci mimarileri uzerine calisan arastirmacilar ve muhendisler icin ilham verici bir deney olarak kabul edilmektedir Ozet span Intel iAPX 432 mikroislemci tarihinde ozel bir yere sahiptir Donemi icin oldukca ileri duzey ozellikler sunan bu islemci bazi acilardan ticari bir basarisizlik olarak degerlendirilebilir ancak mimarisi ve sundugu yenilikler acisindan pek cok teknolojinin gelismesine katki saglamistir Islemcinin nesne tabanli yapisi bellek korumasi cop toplama gibi ozellikleri gunumuzde halen onemli konular olarak kabul edilmektedir iAPX 432 ilerleyen yillarda donanim seviyesinde guvenlik coklu gorev destegi ve bellek yonetimi gibi ozelliklerin daha etkin hale gelmesine on ayak olmustur References S Morse The Intel 432 Microprocessor IEEE Micro vol 2 no 2 pp 28 38 1982 Bu makale Intel 432 nin donanim ozellikleri ve tasarim detaylari hakkinda kapsamli bir inceleme sunar M Campbell Kelly and W Aspray Computer A History of the Information Machine Westview Press 1996 Bu kitap bilgisayar tarihi ve islemci teknolojilerinin gelisimi uzerine kapsamli bilgi saglar ve Intel iAPX 432 nin rolunu aciklar B R Katz The iAPX 432 SLU and IP Architectural Characteristics of a High Level Language Microprocessor Computer vol 14 no 2 pp 47 63 1981 Bu makale iAPX 432 nin nesne tabanli mimarisi ve yuksek seviyeli dil destegi hakkinda teknik bilgiler sunmaktadir C H House and R Price The HP Phenomenon Innovation and Business Transformation Stanford Business Books 2009 Intel in 432 projesinin endustrideki etkilerini ve bu tasarimin neden beklentilerin altinda kaldigini tartisir J L Hennessy and D A Patterson Computer Architecture A Quantitative Approach 4th Edition Elsevier 2006 Islemci mimarisi uzerine klasik bir kaynak olan bu kitap Intel iAPX 432 gibi nesne tabanli mimarilerin ozelliklerini de incelemektedir J Bell Computer Engineering A DEC View of Hardware Systems Design Digital Press 1978 Dijital sistemlerin gelistirilmesi ve Intel iAPX 432 nin benzeri nesne tabanli yapilari hakkinda tarihsel bilgi saglar G Hinton J Shen and D Sager The Microarchitecture of the Pentium 4 Processor Intel Technology Journal 2001 Intel in modern islemcilerde yaptigi gelistirmeler hakkinda bilgi verir ve iAPX 432 gibi erken nesil mikroislemcilerin etkisini tartisir Intel 432 General Data Processor CPU Shack https cpushack com intel 432 general data processor Bu web sitesi Intel iAPX 432 hakkinda genel bir tarihsel ve teknik ozet saglar Intel iAPX 432 The World s First 32 bit Microprocessor Retrocomputing Wiki https retrocomputing stackexchange com Otorite kontroluLCCN sh85067139 NLI 987012431031905171 Kategori Intel islemcilerGizli kategoriler Duzenlenmesi gereken maddeler Aralik 2024LCCN tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleri