Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yusuf Hikmet Bayur (1891, İstanbul - 6 Mart 1980, İstanbul), Türk siyasetçi ve tarihçi. Türk devrim tarihi konusundaki çalışmalarıyla tanınmıştır. 1933–1934 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmette Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanı olarak yer almıştır. Bu görevinden önce 1932–1933 ve 1927–1928 yılları arasında Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği görevini sürdürmüştür. 1925–1927 yılları arasında Yugoslavya, 1928–1931 yılları arasında ise Afganistan Büyükelçisi olmuştur.
| Hikmet Bayur | |
|---|---|
| Türkiye Millî Eğitim Bakanı | |
| Görev süresi 27 Ekim 1933 - 8 Temmuz 1934 | |
| Başkan | Mustafa Kemal Atatürk |
| Başbakan | İsmet İnönü |
| Yerine geldiği | Refik Saydam |
| Yerine gelen | Zeynel Abidin Özmen |
| Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri | |
| Görev süresi 27 Mart 1932 - 21 Ekim 1933 | |
| Başkan | Mustafa Kemal Atatürk |
| Yerine geldiği | Tevfik Bıyıklıoğlu |
| Yerine gelen | Ruşen Eşref Ünaydın |
| Görev süresi 20 Kasım 1927 - 4 Kasım 1928 | |
| Başkan | Mustafa Kemal Atatürk |
| Yerine geldiği | Tevfik Bıyıklıoğlu |
| Yerine gelen | Tevfik Bıyıklıoğlu |
| Türkiye'nin Afganistan Büyükelçisi | |
| Görev süresi 1928-1931 | |
| Yerine geldiği | Ömer Fahreddin Türkkan |
| Yerine gelen | Memduh Şevket Esendal |
| Görev süresi 1925-1927 | |
| Yerine gelen | |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 4., 5., 6., 7., 10. ve 11. Dönem milletvekili | |
| Görev süresi 14 Mayıs 1954 - 25 Mayıs 1960 | |
| Seçim bölgesi | 1954 – Manisa 1957 – Manisa |
| Görev süresi 4 Mayıs 1931 - 14 Haziran 1946 | |
| Seçim bölgesi | 1931 – Manisa 1935 – Manisa 1939 – Manisa 1943 – Manisa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Yusuf Hikmet 1891 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 6 Mart 1980 (89 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi Millet Partisi |
| İlişkiler | Kıbrıslı Mehmed Kamil Paşa (dedesi) |
| Bitirdiği okul | Galatasaray Lisesi, Sorbonne Üniversitesi |
| Mesleği | Bürokrat, Diplomat, Siyasetçi |
1935, 1939 ve 1943 Türkiye genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) listesinden Manisa milletvekili olarak meclise girmiştir. 1946'da CHP'den ayrılmıştır ve siyasi yaşamını CHP'nin muhalifi olarak sürdürmüştür. Millet Partisi'nin kurucu üyeleri arasında yer almıştır. 1952 yılında bu partiden ayrılmıştır ve Demokrat Parti'ye katılarak 1954 ve 1957 seçimlerinde Demokrat Parti'den (DP) bağımsız Manisa milletvekili olarak meclise girmiştir. 1960 Darbesi'nden sonra 4 yıl 2 ay hapis cezasına hüküm giymiştir fakat 1963 affıyla özgürlüğüne kavuşmuştur. 6 Mart 1980 tarihinde İstanbul'da ölmüştür.
Yaşamı
Son Osmanlı sadrazamlarından Kıbrıslı Kâmil Paşa'nın oğlu Haşmet Bey'in oğludur.Mekteb-i Sultani'yi (Galatasaray Lisesi) bitirdi. Yükseköğrenimini Fransa'da, Paris Üniversitesi Fen Fakültesi'nde tamamlayarak Türkiye'ye döndü ve bir süre Mekteb-i Sultani'de öğretmenlik yaptı (1914-20). Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlarında Anadolu'ya geçerek Salihli cephesinde Kuvâ-yi Milliye'ye katıldı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) açılmasından sonra, 1 Ekim 1920'de Dışişleri Bakanlığı siyasi işler genel müdürü oldu (1920-22). Londra ve Lozan konferanslarında Türk kuruluna danışmanlık etti. 1923'te Londra büyükelçiliği danışmanlığına, 1925'te siyasal temsilci olarak Belgrad ortaelçiliğine atandı. 1927'de Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği, 1928'de Kabil büyükelçiliği, 1932'de ikinci kez Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliğine getirildi.
1933 ara seçimlerinde Manisa milletvekili seçildi ve Ekim 1933-Temmuz 1934 arasında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı görevini üstlendi. 1933 Üniversite Reformu'yla bütün üniversite ve yüksekokullara zorunlu ders olarak konulan Türk inkılap tarihini okutmakla görevlendirildi. Daha sonra Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde Hint tarihi ordinaryüs profesörü oldu. 1942'de emekli oldu.
1935, 1939 ve 1943 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) listesinden Manisa milletvekili seçildi. 1946'da CHP'den ayrıldı. Siyasi yaşamını CHP'nin muhalifi olarak sürdürürken, Mareşal Fevzi Çakmak ile birlikte Millet Partisi'nin (MP) kurucu üyeleri arasında yer aldı (Temmuz 1948). MP'nin iki yıl genel başkanlığını (1948-50) yaptı, bu partinin yayın organı olan Kudret gazetesinin de başyazarlığını yaptı. 1952'de partiden ayrıldı. 1954 ve 1957 seçimlerinde Demokrat Parti'den (DP) bağımsız Manisa milletvekili seçildi. 27 Mayıs Darbesi'nden (1960) sonra DP'lilerle Yassıada'da yargılanıp dört yıl iki ay hapis cezasına hüküm giydi. 1963 affıyla özgürlüğüne kavuştuktan sonra siyasal yaşamdan çekilerek yalnız tarih alanındaki çalışmalarına bağlandı.
6 Mart 1980 tarihinde İstanbul'da öldü.
Yapıtları
Başlıca yapıtları aşağıdaki gibidir:
- Türkiye Devleti'nin Dış Siyasası (1934)
- Türk İnkılabı Tarihi (1940-67, 10 kitap, 3 cilt)
- Hindistan Tarihi (1946-50, 3 cilt)
- Atatürk, Hayatı ve Eseri (1963)
- XX. Yüzyılda Türklüğün Tarih ve Acun Siyasası Üzerindeki Etkileri (1974)
| Wikimedia Commons'ta Yusuf Hikmet Bayur ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ a b "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi
- ^ "Yusuf Hikmet Bayur (1891-1980)". Atatürk ansiklopedisi. ataturkansiklopedisi.gov.tr. 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2021.
- ^ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
Konuyla ilgili yayınlar
- Kolektif yazarlar (1985). Ord. Prof. Yusuf Hikmet Bayur’a Armağan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Ada, Turhan; Çeçen, Seyithan (Mayıs-Haziran 2019). "Çok Partili Siyasal Hayata Geçişte Yusuf Hikmet Bayur'un Önemi". Türk Dünyası Araştırmaları. 122 (240).
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Refik Saydam | Türkiye Millî Eğitim Bakanı 27 Ekim 1933 - 8 Temmuz 1934 | Sonra gelen: Zeynel Abidin Özmen |
| Hükûmet görevi | ||
| Önce gelen: Tevfik Bıyıklıoğlu | Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri 27 Mart 1932 - 21 Ekim 1933 | Sonra gelen: Ruşen Eşref Ünaydın |
| Önce gelen: Tevfik Bıyıklıoğlu | Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri 20 Kasım 1927 - 4 Kasım 1928 | Sonra gelen: Tevfik Bıyıklıoğlu |
| Diplomatik görevi | ||
| Önce gelen: Ömer Fahreddin Türkkan | Türkiye'nin Afganistan Büyükelçisi 1928-1931 | Sonra gelen: Memduh Şevket Esendal |
| Önce gelen: Yeni makam | 1926-1928 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yusuf Hikmet Bayur 1891 Istanbul 6 Mart 1980 Istanbul Turk siyasetci ve tarihci Turk devrim tarihi konusundaki calismalariyla taninmistir 1933 1934 yillari arasinda Ismet Inonu tarafindan kurulan hukumette Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakani olarak yer almistir Bu gorevinden once 1932 1933 ve 1927 1928 yillari arasinda Turkiye Cumhurbaskanligi Genel Sekreterligi gorevini surdurmustur 1925 1927 yillari arasinda Yugoslavya 1928 1931 yillari arasinda ise Afganistan Buyukelcisi olmustur Hikmet BayurTurkiye Milli Egitim BakaniGorev suresi 27 Ekim 1933 8 Temmuz 1934Baskan Mustafa Kemal AtaturkBasbakan Ismet InonuYerine geldigi Refik SaydamYerine gelen Zeynel Abidin OzmenTurkiye Cumhurbaskanligi Genel SekreteriGorev suresi 27 Mart 1932 21 Ekim 1933Baskan Mustafa Kemal AtaturkYerine geldigi Tevfik BiyikliogluYerine gelen Rusen Esref UnaydinGorev suresi 20 Kasim 1927 4 Kasim 1928Baskan Mustafa Kemal AtaturkYerine geldigi Tevfik BiyikliogluYerine gelen Tevfik BiyikliogluTurkiye nin Afganistan BuyukelcisiGorev suresi 1928 1931Yerine geldigi Omer Fahreddin TurkkanYerine gelen Memduh Sevket EsendalGorev suresi 1925 1927Yerine gelenTurkiye Buyuk Millet Meclisi 4 5 6 7 10 ve 11 Donem milletvekiliGorev suresi 14 Mayis 1954 25 Mayis 1960Secim bolgesi 1954 Manisa 1957 ManisaGorev suresi 4 Mayis 1931 14 Haziran 1946Secim bolgesi 1931 Manisa 1935 Manisa 1939 Manisa 1943 ManisaKisisel bilgilerDogum Yusuf Hikmet 1891 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 6 Mart 1980 89 yasinda Istanbul TurkiyePartisi Cumhuriyet Halk Partisi Millet PartisiIliskiler Kibrisli Mehmed Kamil Pasa dedesi Bitirdigi okul Galatasaray Lisesi Sorbonne UniversitesiMeslegi Burokrat Diplomat Siyasetci 1935 1939 ve 1943 Turkiye genel secimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi CHP listesinden Manisa milletvekili olarak meclise girmistir 1946 da CHP den ayrilmistir ve siyasi yasamini CHP nin muhalifi olarak surdurmustur Millet Partisi nin kurucu uyeleri arasinda yer almistir 1952 yilinda bu partiden ayrilmistir ve Demokrat Parti ye katilarak 1954 ve 1957 secimlerinde Demokrat Parti den DP bagimsiz Manisa milletvekili olarak meclise girmistir 1960 Darbesi nden sonra 4 yil 2 ay hapis cezasina hukum giymistir fakat 1963 affiyla ozgurlugune kavusmustur 6 Mart 1980 tarihinde Istanbul da olmustur YasamiSon Osmanli sadrazamlarindan Kibrisli Kamil Pasa nin oglu Hasmet Bey in ogludur Mekteb i Sultani yi Galatasaray Lisesi bitirdi Yuksekogrenimini Fransa da Paris Universitesi Fen Fakultesi nde tamamlayarak Turkiye ye dondu ve bir sure Mekteb i Sultani de ogretmenlik yapti 1914 20 Turk Kurtulus Savasi nin baslarinda Anadolu ya gecerek Salihli cephesinde Kuva yi Milliye ye katildi Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin TBMM acilmasindan sonra 1 Ekim 1920 de Disisleri Bakanligi siyasi isler genel muduru oldu 1920 22 Londra ve Lozan konferanslarinda Turk kuruluna danismanlik etti 1923 te Londra buyukelciligi danismanligina 1925 te siyasal temsilci olarak Belgrad ortaelciligine atandi 1927 de Cumhurbaskanligi genel sekreterligi 1928 de Kabil buyukelciligi 1932 de ikinci kez Cumhurbaskanligi genel sekreterligine getirildi 1933 ara secimlerinde Manisa milletvekili secildi ve Ekim 1933 Temmuz 1934 arasinda Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligi gorevini ustlendi 1933 Universite Reformu yla butun universite ve yuksekokullara zorunlu ders olarak konulan Turk inkilap tarihini okutmakla gorevlendirildi Daha sonra Dil ve Tarih Cografya Fakultesi nde Hint tarihi ordinaryus profesoru oldu 1942 de emekli oldu 1935 1939 ve 1943 genel secimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi CHP listesinden Manisa milletvekili secildi 1946 da CHP den ayrildi Siyasi yasamini CHP nin muhalifi olarak surdururken Maresal Fevzi Cakmak ile birlikte Millet Partisi nin MP kurucu uyeleri arasinda yer aldi Temmuz 1948 MP nin iki yil genel baskanligini 1948 50 yapti bu partinin yayin organi olan Kudret gazetesinin de basyazarligini yapti 1952 de partiden ayrildi 1954 ve 1957 secimlerinde Demokrat Parti den DP bagimsiz Manisa milletvekili secildi 27 Mayis Darbesi nden 1960 sonra DP lilerle Yassiada da yargilanip dort yil iki ay hapis cezasina hukum giydi 1963 affiyla ozgurlugune kavustuktan sonra siyasal yasamdan cekilerek yalniz tarih alanindaki calismalarina baglandi 6 Mart 1980 tarihinde Istanbul da oldu YapitlariBaslica yapitlari asagidaki gibidir Turkiye Devleti nin Dis Siyasasi 1934 Turk Inkilabi Tarihi 1940 67 10 kitap 3 cilt Hindistan Tarihi 1946 50 3 cilt Ataturk Hayati ve Eseri 1963 XX Yuzyilda Turklugun Tarih ve Acun Siyasasi Uzerindeki Etkileri 1974 Wikimedia Commons ta Yusuf Hikmet Bayur ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca a b TBMM Albumu 2 Cilt 1950 1980 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 12 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Aralik 2021 Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi Yusuf Hikmet Bayur 1891 1980 Ataturk ansiklopedisi ataturkansiklopedisi gov tr 30 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2021 Encyclopaedia Britannica Fifteenth EditionKonuyla ilgili yayinlarKolektif yazarlar 1985 Ord Prof Yusuf Hikmet Bayur a Armagan Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi Ada Turhan Cecen Seyithan Mayis Haziran 2019 Cok Partili Siyasal Hayata Geciste Yusuf Hikmet Bayur un Onemi Turk Dunyasi Arastirmalari 122 240 Siyasi goreviOnce gelen Refik Saydam Turkiye Milli Egitim Bakani 27 Ekim 1933 8 Temmuz 1934 Sonra gelen Zeynel Abidin OzmenHukumet goreviOnce gelen Tevfik Biyiklioglu Turkiye Cumhurbaskanligi Genel Sekreteri 27 Mart 1932 21 Ekim 1933 Sonra gelen Rusen Esref UnaydinOnce gelen Tevfik Biyiklioglu Turkiye Cumhurbaskanligi Genel Sekreteri 20 Kasim 1927 4 Kasim 1928 Sonra gelen Tevfik BiyikliogluDiplomatik goreviOnce gelen Omer Fahreddin Turkkan Turkiye nin Afganistan Buyukelcisi 1928 1931 Sonra gelen Memduh Sevket EsendalOnce gelen Yeni makam 1926 1928 Sonra gelen