| Hezarpâre Ahmed Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 21 Eylül 1647 - 7 Ağustos 1648 | |
| Hükümdar | İbrahim |
| Yerine geldiği | Kara Musa Paşa |
| Yerine gelen | Sofu Mehmed Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Tavşantaşı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 7 Ağustos 1648 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Hezarpâre Ahmed Paşa ya da ölümünden önceki ismiyle Tezkereci Ahmed Paşa (d. İstanbul – ö. 7 Ağustos 1648, İstanbul), Osmanlı padişahı İbrahim'in saltanatında 21 Eylül 1647-7 Ağustos 1648 tarihleri arasında on ay on altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.
Hayatı
| ]Kapıkulu süvarilerinden birinin oğludur.İstanbul'un Tavşantaşı semtinde doğmuştur.
Eğitiminden sonra katiplikle maliye hizmetine girmiştir. Yazısı işlek ve güzel olduğu için katiplikte ilerleyerek Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'ya tezkereci olmuştur. Bu işinde dolayı, sağken "Tezkereci Ahmet Paşa" olarak anılmıştır. Sonra mevkukatçı defteremini olmuştur. 1646'da sipahi bölüğü ağalığı verilmiştir. Fakat Divan-ı Hümayun'daki işine gittiği ikinci gün Osmanlı Padişahı İbrahim'in gözünü çekmiştir. Ekim 1646'da defterdar olmuştur.
1647'de Sultan İbrahim'in şehir dolaşımları sırasında bir ot arabasının yolu kesmesinden gazabe gelmesi sonucu Sultan sadrazaman olan Nevesinli Salih Paşa'yı orada bulunan bir imamın evindeki kuyu ipi ile idam ettirdi. Sadrazamlık için mühr-ü hümayun Girit'te seferde bulunan Kaptan-ı Derya Kara Musa Paşa'ya verilmesi kararlaştırıldı. O İstanbul'a gelinceye kadar o zaman defterdar olan Tezkereci Ahmet Paşa'ya İstanbul sedaret kaymakamı görevi verildi. Mühr-ü hümayun Girit'e bulunan kaptan-ı deryaya deniz yolu ile gönderildi. Ancak 5 gün sonra Kara Musa Paşa, sadarete tayininin haberini almış ama mühr-ü hümayun daha Girit'e varmamış iken, 21 Eylül 1647 günü kuşatma altında bulunan Kandiye kalesi önünde öldü. Bu ölüm üzerine mühr-ü hümayunu Girit'e götürmekte olan gemiler geri çevrilerek mühür İstanbul'a geri getirildi. Sadrazam kaymakamlığı yapmakta olan Tezkereci Ahmed Paşa asaleten sadrazamlığa atandı. Aynı zamanda Tezkereci Ahmed Paşa'nın sultanın henüz iki yaşında olan kızı Beyhan Sultan ile evlilik namzetliği yapılıp yeni sadrazama saraya "damat" olma şerefi verildi.
Sadrazam olarak Tezkereci Ahmed Paşa'nin ilk icraatı eyalet valilerinden ve sancak beylerinden devlete yeni varidat sağlamak için yeni ek vergiler toplamaları için ferman göndermek oldu. Sivas Valisi olan Varvar Ali Paşa istenilen ek verginin yoksul halktan toplanamayacağını İstanbul'a bildirdi. Aynı sıralarda Sivas'ta bulunan İbşir Paşa'nın nikâhında bulunan namuslu karısının güzelliğini duyan Sultan İbrahim Sivas valisine bu namuslu kadını İstanbul'a göndermesi için bir emir de göndermişti. Bunları kötü yönetime çok önemli işaretler olarak gördüğünü ilan eden Varvar Ali Paşa Sivas'ta merkezi hükûmete karşı ayaklandı ve devlet tarafından Celali olarak kabul edildi. Onu tenkil için üzerine gönderilen askerî güçlere serdar olarak da İbșir Paşa görevlendirildi.
Sedareti sırasında Sultan İbrahim'in kadınlara düşkünlüğü daha da artmıştı. Paraya çok düşkün olan cariyeler dolayısıyla saray, büyük savruk harcamalar yapmaya devam etmekte idi. Askere ulufe vermek çok güç hale gelmişti. İlmiye ve ordu rütbeleri alınması ve yeni tayinleri için yapılan ödemeler çok büyük meblağlara varmıştı. İstanbul dışındaki eyalet valileri ve taşra ayanları İstanbul'a durmadan hediye ve rüşvet akıtır oldular. Sultan İbrahim sarayına aldığı cariyelerden bıkınca onları saraydan çıkma cariye olarak vezirler, beylerbeylerine nikâhlatıp onlardan hediyeler ve paralar almaktaydı. Saraydan çıkma cariyelerle evlenen ileri gelenler de rüşvetsiz iş yapmaz olmuşlardı. Sadrazamın kardeşi olan İbrahim Ağa'nın sadrazama rüşvet aracısı olduğu İstanbul'da çok yaygın olarak bilinmekteydi. İbrahim Ağa'nın sarayla ilişkisini ise karısı Hubayar Kadın yürütmekteydi.
Girit'te savaş devam etmekteydi. Nisan 1648'de Venedikliler Çanakkale Boğazı önüne 60 kadar gemiden oluşan bir filo göndererek Boğazı Osmanlı gemilerine kapattılar. Çoğunluğu Hollandalılar ve İngilizlerden kira ile tutulan ve onlar tarafından çalıştırılan gemilerden oluşan, Venedik amirali Giacomo Riva komutası altındaki bu filo kış mevsimi 13 gemiye indirildi; 1649 ilkbaharında yeniden takviye alarak 19 gemiye çıkartıldı.
İstanbul'da Sultan İbrahim'in savruk harcamalarını karşılamak için Sadrazam zenginlerin mallarını müsadere etmeye koyuldu. Tezkereci Ahmet Paşa'nın kethüdası Arnavut Ahmed, tezkerecisi Sanizâde Mehmet Efendi, çavuşbaşısı Durak, selamağası Sarı Mustafa İstanbul zengin esnafı arasında ek vergi geliri toplamak için terör havası estirmekle tanınmaktaydılar. Müsadere edilen mallardan sadrazamın pay aldığı bilinmekte idi ve onun Anadoluhisarı, İncirli, İstanbul'da yaptırdığı yeni konaklar ve Küçükçekmece'de yaptırdığı yeni köşk bu gelirlerden finanse edilmiş idi.
Tezkereci Ahmet Paşa yalancılıkla meşhurdu. Bosna'nın kilidi mevkiinde bulunan gayet müstahkem Kilis kalesi Venedikliler eline geçtiğinde bunun haberini Sultan'a verirken Venediklilerin eline geçen mevkinin alelade bir kilise olduğu yalanını gayet ciddi olarak söylemiş ve Sultan'ı böylece kandırmış olduğu hakkında anlatılanlardandır.
Sultan İbrahim'in son bir yeni tutkusu samur kürkü ve amber oldu. Eyalet valilerine yazılan fermanlarla onlardan samur ve amber göndermeleri emredildi. İstanbul'daki zenginlerin kethüdalarından zorla samur ve amber bedelleri alınmaya başlandı. Harem odaları duvarları birer ikişer samurla kaplanmaya başlandı. Örneğin Sultan İbrahim bir gece ani kararla 8. hasekisinin dairesini samurla kaplama kararı aldı. Sadrazam gece yarısı Bedesten'i zorla açtırdı ve dükkân ve mahzenlerde bulunan samur kürkleri ve ipekli kumaşlar toplatıldı ve saraya gönderildi. Ama yeniden döşenilen daireyi Sultan beğenmedi; Başdefterdarı azletti ve kız kardeşinin mallarına el koydu. Samur ve amber vergisi devlet ricali, yüksek ulema ve sonunda ocak ağalarına da teşmil edildi. Girit seferinden yeni dönen Yeniçeri Ocağı kethudası Kara Murad Ağa kendisinden samur ve amber vergisi istemeye gelen memuru
Ben Girit'ten geldim. İnce perdaht barut ve yağlı kurşundan gayri nesnem yoktur. Samur ve amberin adını biz elden işitiriz, görmemişiz!
diye kovması hikâyesi İstanbul'a yayıldı. Bu vergilere karşı tepkiye bir büyük odak oldu.
Sultan İbrahim savruk harcamaları tamamen mücevher işli yeni bir saltanat kayığı yaptırması isteği ile daha da arttı. Bunun için esnaftan, ulemadan, ocak ağalarından ve devlet ricalinden ek vergiler istenildi ve buna muhalefet edecek olanların cezalandırılacakları duyuruldu. Valide Kösem Sultan, bunun bir patlamaya yol açabileceğine dair Sultan İbrahim'i uyarmak istemesi dolayısıyla saraydan atılarak İskender Bahçesi'ne sürgün edildi. Sadrazam Tezkereci Ahmet Paşa ise kendi savruk harcamalarına devam etmekte ve oğlunun düğünü için yaptığı eğlentiler ve ve harcamalar hakkındaki haberler şehirde herkese yayılmakta idi.
7 Ağustos 1648'de ulema Fatih'te ve (başlarında yeniçeri ağası) kapıkulu ocakları ağaları Etmeydanında Orta Camii'de toplandılar. Sultan İbrahim'in sefahatine ve koyduğu samur ve amber vergisine karşı olarak bir ayaklanma üzerinde anlaştılar. Sabahleyin silahlanmış kapıkulu askerleri Fatih Camii avlusuna geldiler. Bunu haber alan sadrazam Tezkereci Ahmet Paşa korkup saklandı. O zaman başdefterdar olan Sofu Mehmed Paşa Fatih Camii'ne çağrıldı ve burada isyancıların liderleri olan ocak ağaları ve ulema liderleri tarafından geniş tecrübesi nedeniyle kendisinin sedarete getirildiği ilan edildi.
O zamana kadar sadrazam olan Tezkereci Ahmet Paşa saklandığı için kendisinden mühr-ü hümayun alınamamıştı. O akşam geç saatlerde Tezkereci Ahmet Paşa saklandığı konağında yakalandı. Konağı yağmalandı. Eski sadrazam, Fatih Camii'ne isyancı kapıkulu askeri komutanları; ulema liderleri ile olarak bunların veziriazam seçtikleri ve sarayın da bunu teyit ettiği Sofu Mehmed Paşa önüne getirildi. Orada Cellat Kara Ali tarafından boğularak idam edildi. Öldürüldüğü yaşının 50'yi geçtiği bildirilir.
Cesedi bir beygire bağlanıp Atmeydanı'na çınar altına atıldı. Bu çınar ağacı altına atılmış cesedi yeniçeriler tarafından parça parça edildi. Tarihçilerce bu tarihten itibaren, sağlığında "Tezkereci Ahmed Paşa" ismi kullanılmış iken, bu tarihten sonra Farsça "bin parça" anlamına gelen "Hezarpâre" lakabıyla anılmıştır. Bir rivayete göre de, öldürüldükten sonra, çok şişman bir kimse olan sadrazamın yağları "Şehm-i ademi vecai mefaşika deva (mafsal ağrılarına iyi gelmektedir)" reklamıyla parça parça edilip, cahil ahaliye para karşılığı satılmıştır. Bu olaydan sonra kendisine "bin parça" anlamına gelen "Hezarpâre" lakabı takılmıştır.
Değerlendirme
| ]Modern tarihçi Uzunçarşılı onu şöyle değerlendirmektedir:
Kendisi ehliyetli bir vezir idiyse de şedit ve mühevvir ve aynı zamanda çok haris idi... Kalleşlik ve yalancılıkla da meşhurdur. Talakat-ı lisanı sebebiyle aleyhdarlarını ilzam ederdi.
Modern tarihçi Abdulkadir Özcan'ın TDV İslam Ansiklopedisi'nde değerlendirmesi şöyledir:
Kaynaklarda akıllı, ikna edici, fakat çabuk öfkelenen, meşveret ve nasihate önem vermeyen, sert mizaçlı, hırslı ve gaddar bir kişi olarak tanıtılır.
Kaynakça
| ]- ^ Hammer tarihi (c.10 şay.103) bir Rum papazın oğlu olan Mustafa Çavuş sülalesinden olduğunu bildirmektedir.
- ^ a b c d e Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.394
- ^ a b c d e f g h Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak say. 265
- ^ Özcan, Abdülkadir, "Hazerpâre Ahmet Paşa" (1998) Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt:17 Sayfa:301-302 Ankara:TDV Yayınları Online:[1] 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış kaynaklar
| ]- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.394-395
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, , .
- Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, Cilt:II 404, 408-409, 508, 582, İstanbul:Doğu Kütüphanesi,
- Özcan, Abdülkadir, "Ahmet Paşa (Hazerpare)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, C.1 s.147, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0071-01.
Dış bağlantılar
| ]- Özcan, Abdülkadir, "Hazerpâre Ahmet Paşa" (1998) Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi Cilt:17 Sayfa:301-302 Ankara:TDV Yayınları Online:[2] 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kara Musa Paşa | Osmanlı Sadrazamı 21 Eylül 1647 - 7 Ağustos 1648 | Sonra gelen: Sofu Mehmed Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi Hezarpare Ahmed PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 21 Eylul 1647 7 Agustos 1648Hukumdar IbrahimYerine geldigi Kara Musa PasaYerine gelen Sofu Mehmed PasaKisisel bilgilerDogum Tavsantasi Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 7 Agustos 1648 Istanbul Osmanli Imparatorlugu Hezarpare Ahmed Pasa ya da olumunden onceki ismiyle Tezkereci Ahmed Pasa d Istanbul o 7 Agustos 1648 Istanbul Osmanli padisahi Ibrahim in saltanatinda 21 Eylul 1647 7 Agustos 1648 tarihleri arasinda on ay on alti gun sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adami Hayati span Kapikulu suvarilerinden birinin ogludur Istanbul un Tavsantasi semtinde dogmustur Egitiminden sonra katiplikle maliye hizmetine girmistir Yazisi islek ve guzel oldugu icin katiplikte ilerleyerek Merzifonlu Kara Mustafa Pasa ya tezkereci olmustur Bu isinde dolayi sagken Tezkereci Ahmet Pasa olarak anilmistir Sonra mevkukatci defteremini olmustur 1646 da sipahi bolugu agaligi verilmistir Fakat Divan i Humayun daki isine gittigi ikinci gun Osmanli Padisahi Ibrahim in gozunu cekmistir Ekim 1646 da defterdar olmustur 1647 de Sultan Ibrahim in sehir dolasimlari sirasinda bir ot arabasinin yolu kesmesinden gazabe gelmesi sonucu Sultan sadrazaman olan Nevesinli Salih Pasa yi orada bulunan bir imamin evindeki kuyu ipi ile idam ettirdi Sadrazamlik icin muhr u humayun Girit te seferde bulunan Kaptan i Derya Kara Musa Pasa ya verilmesi kararlastirildi O Istanbul a gelinceye kadar o zaman defterdar olan Tezkereci Ahmet Pasa ya Istanbul sedaret kaymakami gorevi verildi Muhr u humayun Girit e bulunan kaptan i deryaya deniz yolu ile gonderildi Ancak 5 gun sonra Kara Musa Pasa sadarete tayininin haberini almis ama muhr u humayun daha Girit e varmamis iken 21 Eylul 1647 gunu kusatma altinda bulunan Kandiye kalesi onunde oldu Bu olum uzerine muhr u humayunu Girit e goturmekte olan gemiler geri cevrilerek muhur Istanbul a geri getirildi Sadrazam kaymakamligi yapmakta olan Tezkereci Ahmed Pasa asaleten sadrazamliga atandi Ayni zamanda Tezkereci Ahmed Pasa nin sultanin henuz iki yasinda olan kizi Beyhan Sultan ile evlilik namzetligi yapilip yeni sadrazama saraya damat olma serefi verildi Sadrazam olarak Tezkereci Ahmed Pasa nin ilk icraati eyalet valilerinden ve sancak beylerinden devlete yeni varidat saglamak icin yeni ek vergiler toplamalari icin ferman gondermek oldu Sivas Valisi olan Varvar Ali Pasa istenilen ek verginin yoksul halktan toplanamayacagini Istanbul a bildirdi Ayni siralarda Sivas ta bulunan Ibsir Pasa nin nikahinda bulunan namuslu karisinin guzelligini duyan Sultan Ibrahim Sivas valisine bu namuslu kadini Istanbul a gondermesi icin bir emir de gondermisti Bunlari kotu yonetime cok onemli isaretler olarak gordugunu ilan eden Varvar Ali Pasa Sivas ta merkezi hukumete karsi ayaklandi ve devlet tarafindan Celali olarak kabul edildi Onu tenkil icin uzerine gonderilen askeri guclere serdar olarak da Ibșir Pasa gorevlendirildi Sedareti sirasinda Sultan Ibrahim in kadinlara duskunlugu daha da artmisti Paraya cok duskun olan cariyeler dolayisiyla saray buyuk savruk harcamalar yapmaya devam etmekte idi Askere ulufe vermek cok guc hale gelmisti Ilmiye ve ordu rutbeleri alinmasi ve yeni tayinleri icin yapilan odemeler cok buyuk meblaglara varmisti Istanbul disindaki eyalet valileri ve tasra ayanlari Istanbul a durmadan hediye ve rusvet akitir oldular Sultan Ibrahim sarayina aldigi cariyelerden bikinca onlari saraydan cikma cariye olarak vezirler beylerbeylerine nikahlatip onlardan hediyeler ve paralar almaktaydi Saraydan cikma cariyelerle evlenen ileri gelenler de rusvetsiz is yapmaz olmuslardi Sadrazamin kardesi olan Ibrahim Aga nin sadrazama rusvet aracisi oldugu Istanbul da cok yaygin olarak bilinmekteydi Ibrahim Aga nin sarayla iliskisini ise karisi Hubayar Kadin yurutmekteydi Girit te savas devam etmekteydi Nisan 1648 de Venedikliler Canakkale Bogazi onune 60 kadar gemiden olusan bir filo gondererek Bogazi Osmanli gemilerine kapattilar Cogunlugu Hollandalilar ve Ingilizlerden kira ile tutulan ve onlar tarafindan calistirilan gemilerden olusan Venedik amirali Giacomo Riva komutasi altindaki bu filo kis mevsimi 13 gemiye indirildi 1649 ilkbaharinda yeniden takviye alarak 19 gemiye cikartildi Istanbul da Sultan Ibrahim in savruk harcamalarini karsilamak icin Sadrazam zenginlerin mallarini musadere etmeye koyuldu Tezkereci Ahmet Pasa nin kethudasi Arnavut Ahmed tezkerecisi Sanizade Mehmet Efendi cavusbasisi Durak selamagasi Sari Mustafa Istanbul zengin esnafi arasinda ek vergi geliri toplamak icin teror havasi estirmekle taninmaktaydilar Musadere edilen mallardan sadrazamin pay aldigi bilinmekte idi ve onun Anadoluhisari Incirli Istanbul da yaptirdigi yeni konaklar ve Kucukcekmece de yaptirdigi yeni kosk bu gelirlerden finanse edilmis idi Tezkereci Ahmet Pasa yalancilikla meshurdu Bosna nin kilidi mevkiinde bulunan gayet mustahkem Kilis kalesi Venedikliler eline gectiginde bunun haberini Sultan a verirken Venediklilerin eline gecen mevkinin alelade bir kilise oldugu yalanini gayet ciddi olarak soylemis ve Sultan i boylece kandirmis oldugu hakkinda anlatilanlardandir Sultan Ibrahim in son bir yeni tutkusu samur kurku ve amber oldu Eyalet valilerine yazilan fermanlarla onlardan samur ve amber gondermeleri emredildi Istanbul daki zenginlerin kethudalarindan zorla samur ve amber bedelleri alinmaya baslandi Harem odalari duvarlari birer ikiser samurla kaplanmaya baslandi Ornegin Sultan Ibrahim bir gece ani kararla 8 hasekisinin dairesini samurla kaplama karari aldi Sadrazam gece yarisi Bedesten i zorla actirdi ve dukkan ve mahzenlerde bulunan samur kurkleri ve ipekli kumaslar toplatildi ve saraya gonderildi Ama yeniden dosenilen daireyi Sultan begenmedi Basdefterdari azletti ve kiz kardesinin mallarina el koydu Samur ve amber vergisi devlet ricali yuksek ulema ve sonunda ocak agalarina da tesmil edildi Girit seferinden yeni donen Yeniceri Ocagi kethudasi Kara Murad Aga kendisinden samur ve amber vergisi istemeye gelen memuruBen Girit ten geldim Ince perdaht barut ve yagli kursundan gayri nesnem yoktur Samur ve amberin adini biz elden isitiriz gormemisiz diye kovmasi hikayesi Istanbul a yayildi Bu vergilere karsi tepkiye bir buyuk odak oldu Sultan Ibrahim savruk harcamalari tamamen mucevher isli yeni bir saltanat kayigi yaptirmasi istegi ile daha da artti Bunun icin esnaftan ulemadan ocak agalarindan ve devlet ricalinden ek vergiler istenildi ve buna muhalefet edecek olanlarin cezalandirilacaklari duyuruldu Valide Kosem Sultan bunun bir patlamaya yol acabilecegine dair Sultan Ibrahim i uyarmak istemesi dolayisiyla saraydan atilarak Iskender Bahcesi ne surgun edildi Sadrazam Tezkereci Ahmet Pasa ise kendi savruk harcamalarina devam etmekte ve oglunun dugunu icin yaptigi eglentiler ve ve harcamalar hakkindaki haberler sehirde herkese yayilmakta idi 7 Agustos 1648 de ulema Fatih te ve baslarinda yeniceri agasi kapikulu ocaklari agalari Etmeydaninda Orta Camii de toplandilar Sultan Ibrahim in sefahatine ve koydugu samur ve amber vergisine karsi olarak bir ayaklanma uzerinde anlastilar Sabahleyin silahlanmis kapikulu askerleri Fatih Camii avlusuna geldiler Bunu haber alan sadrazam Tezkereci Ahmet Pasa korkup saklandi O zaman basdefterdar olan Sofu Mehmed Pasa Fatih Camii ne cagrildi ve burada isyancilarin liderleri olan ocak agalari ve ulema liderleri tarafindan genis tecrubesi nedeniyle kendisinin sedarete getirildigi ilan edildi O zamana kadar sadrazam olan Tezkereci Ahmet Pasa saklandigi icin kendisinden muhr u humayun alinamamisti O aksam gec saatlerde Tezkereci Ahmet Pasa saklandigi konaginda yakalandi Konagi yagmalandi Eski sadrazam Fatih Camii ne isyanci kapikulu askeri komutanlari ulema liderleri ile olarak bunlarin veziriazam sectikleri ve sarayin da bunu teyit ettigi Sofu Mehmed Pasa onune getirildi Orada Cellat Kara Ali tarafindan bogularak idam edildi Olduruldugu yasinin 50 yi gectigi bildirilir Cesedi bir beygire baglanip Atmeydani na cinar altina atildi Bu cinar agaci altina atilmis cesedi yeniceriler tarafindan parca parca edildi Tarihcilerce bu tarihten itibaren sagliginda Tezkereci Ahmed Pasa ismi kullanilmis iken bu tarihten sonra Farsca bin parca anlamina gelen Hezarpare lakabiyla anilmistir Bir rivayete gore de olduruldukten sonra cok sisman bir kimse olan sadrazamin yaglari Sehm i ademi vecai mefasika deva mafsal agrilarina iyi gelmektedir reklamiyla parca parca edilip cahil ahaliye para karsiligi satilmistir Bu olaydan sonra kendisine bin parca anlamina gelen Hezarpare lakabi takilmistir Degerlendirme span Modern tarihci Uzuncarsili onu soyle degerlendirmektedir Kendisi ehliyetli bir vezir idiyse de sedit ve muhevvir ve ayni zamanda cok haris idi Kalleslik ve yalancilikla da meshurdur Talakat i lisani sebebiyle aleyhdarlarini ilzam ederdi Modern tarihci Abdulkadir Ozcan in TDV Islam Ansiklopedisi nde degerlendirmesi soyledir Kaynaklarda akilli ikna edici fakat cabuk ofkelenen mesveret ve nasihate onem vermeyen sert mizacli hirsli ve gaddar bir kisi olarak tanitilir Kaynakca span Hammer tarihi c 10 say 103 bir Rum papazin oglu olan Mustafa Cavus sulalesinden oldugunu bildirmektedir a b c d e Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 394 a b c d e f g h Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak ISBN 975 329 2996 say 265 Ozcan Abdulkadir Hazerpare Ahmet Pasa 1998 Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 17 Sayfa 301 302 Ankara TDV Yayinlari Online 1 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis kaynaklar span Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 394 395 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi 6 Cilt Cilt II 404 408 409 508 582 Istanbul Dogu Kutuphanesi ISBN 9789944397681 Ozcan Abdulkadir Ahmet Pasa Hazerpare 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi C 1 s 147 Istanbul Yapi Kredi Kultur Yayincilik A S ISBN 975 08 0071 01 Dis baglantilar span Ozcan Abdulkadir Hazerpare Ahmet Pasa 1998 Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 17 Sayfa 301 302 Ankara TDV Yayinlari Online 2 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Siyasi goreviOnce gelen Kara Musa Pasa Osmanli Sadrazami 21 Eylul 1647 7 Agustos 1648 Sonra gelen Sofu Mehmed PasagtdOsmanli Imparatorlugu sadrazamlarigtdOsmanli sadrazamlari Kurulus Donemi 1299 1453 Alaeddin Pasa 1320 1331 Nizamuddin Ahmed Pasa 1331 1348 Haci Pasa 1348 1359 Sinanuddin Fakih Yusuf Pasa 1359 1364 Candarli Kara Halil Hayreddin Pasa 1364 1387 Candarli Ali Pasa 1387 1406 Osmancikli Imamzade Halil Pasa 1406 1413 Amasyali Bayezid Pasa 1413 1421 I Candarli Ibrahim Pasa 1421 1429 Koca Mehmed Nizamuddin Pasa 1429 1439 Candarli Halil Pasa 1439 1453 gtdOsmanli sadrazamlari Yukselis Donemi 1453 1579 Zaganos Pasa 1453 1456 Veli Mahmud Pasa 1456 1466 Rum Mehmed Pasa 1466 1469 Ishak Pasa 1469 1472 Veli Mahmud Pasa 1472 1474 Gedik Ahmed Pasa 1474 1477 Karamani Mehmed Pasa 1477 1481 Ishak Pasa 1481 1482 Koca Davud Pasa 1482 1497 Hersekzade Ahmed Pasa 1497 1498 II Candarli Ibrahim Pasa 1498 1499 Mesih Pasa 1499 1501 Hadim Ali Pasa 1501 1503 Hersekzade Ahmed Pasa 1503 1506 Hadim Ali Pasa 1509 1511 Koca Mustafa Pasa 1511 1512 Dukakinoglu Ahmed Pasa 1512 1515 Hadim Sinan Pasa 1515 1515 Hersekzade Ahmed Pasa 1515 1516 Hadim Sinan Pasa 1516 1517 Yunus Pasa 1517 1517 Piri Mehmed Pasa 1517 1523 Pargali Ibrahim Pasa 1523 1536 Ayas Mehmed Pasa 1536 1539 Lutfi Pasa 1539 1541 Hadim Suleyman Pasa 1541 1544 Rustem Pasa 1544 1553 Kara Ahmed Pasa 1553 1555 Rustem Pasa 1555 1561 Semiz Ali Pasa 1561 1565 Sokollu Mehmed Pasa 1565 1579 gtdOsmanli sadrazamlari Duraklama Donemi 1579 1683 Semiz Ahmed Pasa 1579 1580 Lala Mustafa Pasa 1580 Koca Sinan Pasa 1580 1582 Kanijeli Siyavus Pasa 1582 1584 Ozdemiroglu Osman Pasa 1584 1585 Hadim Mesih Mehmed Pasa 1585 1586 Kanijeli Siyavus Pasa 1586 1589 Koca Sinan Pasa 1589 1591 Serdar Ferhat Pasa 1591 1592 Kanijeli Siyavus Pasa 1592 1593 Koca Sinan Pasa 1593 1595 Serdar Ferhat Pasa 1595 Koca Sinan Pasa 1595 Tekeli Lala Mehmed Pasa 1595 Koca Sinan Pasa 1595 1596 Damat Ibrahim Pasa 1596 Yusuf Sinan Pasa 1596 Damat Ibrahim Pasa 1596 1597 Hadim Hasan Pasa 1597 1598 Cerrah Mehmed Pasa 1598 1599 Damat Ibrahim Pasa 1599 1601 Yemisci Hasan Pasa 1601 1603 Malkoc Yavuz Ali Pasa 1603 1604 Sokolluzade Lala Mehmed Pasa 1604 1606 Bosnak Dervis Mehmed Pasa 1606 Kuyucu Murad Pasa 1606 1611 Nasuh Pasa 1611 1614 Okuz Mehmed Pasa 1614 1616 Kayserili Halil Pasa 1616 1619 Okuz Mehmed Pasa 1619 Guzelce Ali Pasa 1619 1621 Ohrili Huseyin Pasa 1621 Dilaver Pasa 1621 1622 Kara Davud Pasa 1622 Mere Huseyin Pasa 1622 Lefkeli Mustafa Pasa 1622 Gurcu Hadim Mehmed Pasa 1622 1623 Mere Huseyin Pasa 1623 Kemankes Kara Ali Pasa 1623 1624 Cerkes Mehmed Ali Pasa 1624 1625 Hafiz Ahmed Pasa 1625 1626 Kayserili Halil Pasa 1626 1628 Husrev Pasa 1628 1631 Hafiz Ahmed Pasa 1631 1632 Topal Recep Pasa 1632 Tabaniyassi Mehmed Pasa 1632 1637 Bayram Pasa 1637 1638 Tayyar Mehmed Pasa 1638 1638 Kemankes Kara Mustafa Pasa 1638 1644 Sultanzade Mehmed Pasa 1644 1645 Nevesinli Salih Pasa 1645 1647 Kara Musa Pasa 1647 Hezarpare Ahmed Pasa 1647 1648 Sofu Mehmed Pasa 1648 1649 Kara Murad Pasa 1649 1650 Melek Ahmed Pasa 1650 1651 Siyavus Pasa 1651 1651 Gurcu Mehmed Pasa 1651 1652 Tarhuncu Ahmed Pasa 1652 1653 Koca Dervis Mehmed Pasa 1653 1654 Ibsir Mustafa Pasa 1654 1655 Kara Murad Pasa 1655 Ermeni Suleyman Pasa 1655 1656 Deli Huseyin Pasa 1656 Zurnazen Mustafa Pasa 1656 Siyavus Pasa 1656 Boynuyarali Mehmed Pasa 1656 Koprulu Mehmed Pasa 1656 1661 Koprulu Fazil Ahmed Pasa 1661 1676 Merzifonlu Kara Mustafa Pasa 1676 1683 gtdOsmanli sadrazamlari Gerileme Donemi 1683 1774 Kara Ibrahim Pasa 1683 1685 Sari Suleyman Pasa 1685 1687 Koprulu Damadi Siyavus Pasa 1687 1688 Nisanci Ismail Pasa 1688 Tekirdagli Bekri Mustafa Pasa 1688 1689 Koprulu Fazil Mustafa Pasa 1689 1691 Arabaci Ali Pasa 1691 1692 Haci Ali Pasa 1692 1693 Bozoklu Mustafa Pasa 1694 Surmeli Ali Pasa 1694 1695 Elmas Mehmed Pasa 1695 1997 Haci Ali Pasa 1697 1702 Daltaban Mustafa Pasa 1702 1703 Rami Mehmed Pasa 1703 Kavanoz Ahmed Pasa 1703 Damad Hasan Pasa 1703 1704 Kalaylikoz Haci Ahmed Pasa 1704 Baltaci Mehmed Pasa 1704 1706 Corlulu Ali Pasa 1706 1710 Kopruluzade Numan Pasa 1710 Baltaci Mehmed Pasa 1710 1711 Gurcu Aga Yusuf Pasa 1711 1712 Silahdar Suleyman Pasa 1712 1713 Hoca Ibrahim Pasa 1713 Silahdar Damad Ali Pasa 1713 1716 Haci Halil Pasa 1716 1717 Nisanci Mehmed Pasa 1717 1718 Nevsehirli Damad Ibrahim Pasa 1718 1730 Silahdar Damat Mehmed Pasa 1730 1731 Kabakulak Ibrahim Pasa 1731 Topal Osman Pasa 1731 1732 Hekimoglu Ali Pasa 1732 1735 Gurcu Ismail Pasa 1735 1736 Silahdar Damat Dimetokali Mehmed Pasa 1736 1737 Muhsinzade Abdullah Pasa 1737 Yegen Mehmed Pasa 1737 1739 Haci Ivaz Mehmed Pasa 1739 1740 Sehla Ahmed Pasa 1740 1742 Hekimoglu Ali Pasa 1742 1743 Seyyid Hasan Pasa 1743 1746 Tiryaki Haci Mehmed Pasa 1746 1747 Seyyid Abdullah Pasa 1747 1750 Divitdar Mehmed Emin Pasa 1750 1752 Kose Bahir Mustafa Pasa 1752 1755 Hekimoglu Ali Pasa 1755 Naili Abdullah Pasa 1755 Silahdar Biyikli Ali Pasa 1755 Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa 1755 1756 Kose Bahir Mustafa Pasa 1756 1757 Koca Mehmed Ragip Pasa 1757 1763 Hamza Hamid Pasa 1763 Kose Bahir Mustafa Pasa 1763 1765 Muhsinzade Mehmed Pasa 1765 1768 Silahdar Mahir Hamza Pasa 1768 Yaglikcizade Mehmed Emin Pasa 1768 1769 Moldovanci Ali Pasa 1769 Ivazzade Halil Pasa 1769 1770 Silahdar Cihangirli Mehmed Pasa 1770 1771 Muhsinzade Mehmed Pasa 1771 1774 gtdOsmanli sadrazamlari Dagilma Donemi 1774 1922 Izzet Mehmed Pasa 1774 1775 Yaglikcizade Dervis Mehmed Pasa 1775 1777 Darendeli Mehmed Pasa 1777 1778 Kalafat Mehmed Pasa 1778 1779 Silahdar Seyyid Mehmed Pasa 1779 1781 Izzet Mehmed Pasa 1781 1782 Yegen Seyyid Mehmed Pasa 1782 Halil Hamid Pasa 1782 1785 Hazinedar Sahin Ali Pasa 1785 1786 Koca Yusuf Pasa 1786 1789 Kethuda Hasan Pasa 1789 Cezayirli Gazi Hasan Pasa 1789 1790 Serif Hasan Pasa 1790 1791 Koca Yusuf Pasa 1791 1792 Melek Mehmed Pasa 1792 1794 Safranbolulu Izzet Mehmed Pasa 1794 1798 Yusuf Ziyaeddin Pasa 1798 1805 Bostancibasi Hafiz Ismail Pasa 1805 1806 Ibrahim Hilmi Pasa 1806 1807 Celebi Mustafa Pasa 1807 1808 Alemdar Mustafa Pasa 1808 Cavusbasi Memis Pasa 1808 1809 Yusuf Ziyaeddin Pasa 1809 1811 Laz Aziz Ahmed Pasa 1811 1812 Hursid Ahmed Pasa 1812 1815 Mehmed Emin Rauf Pasa 1815 1818 Burdurlu Dervis Mehmed Pasa 1818 1820 Ispartali Seyyid Ali Pasa 1820 1821 Benderli Ali Pasa 1821 Haci Salih Pasa 1821 1822 Deli Abdullah Pasa 1822 1823 Silahdar Ali Pasa 1823 Mehmed Said Galip Pasa 1823 1824 Mehmed Selim Sirri Pasa 1824 1828 Topal Izzet Mehmed Pasa 1828 1829 Resid Mehmed Pasa 1829 1833 Mehmed Emin Rauf Pasa 1833 1839 Koca Husrev Mehmed Pasa 1839 1840 Mehmed Emin Rauf Pasa 1840 1841 Topal Izzet Mehmed Pasa 1841 1842 Mehmed Emin Rauf Pasa 1842 1846 Mustafa Resid Pasa 1846 1848 Ibrahim Sarim Pasa 1848 Mustafa Resid Pasa 1848 1852 Mehmed Emin Rauf Pasa 1852 Mustafa Resid Pasa 1852 Mehmed Emin Ali Pasa 1852 Damad Mehmed Ali Pasa 1852 1853 Mustafa Naili Pasa 1853 1854 Kibrisli Mehmed Emin Pasa 1854 Mustafa Resid Pasa 1854 1855 Mehmed Emin Ali Pasa 1855 1856 Mustafa Resid Pasa 1856 1857 Mustafa Naili Pasa 1857 Mustafa Resid Pasa 1857 1858 Mehmed Emin Ali Pasa 1858 1859 Kibrisli Mehmed Emin Pasa 1859 Mutercim Mehmed Rusdi Pasa 1859 1860 Kibrisli Mehmed Emin Pasa 1860 1861 Mehmed Emin Ali Pasa 1861 Kececizade Fuat Pasa 1861 1863 Yusuf Kamil Pasa 1863 Kececizade Fuat Pasa 1863 1866 Mutercim Mehmed Rusdi Pasa 1866 1867 Mehmed Emin Ali Pasa 1866 1871 Mahmud Nedim Pasa 1871 1872 Midhat Pasa 1872 Mutercim Mehmed Rusdi Pasa 1872 1873 Ahmed Esad Pasa 1873 Sirvanizade Mehmed Rusdi Pasa 1873 1874 Huseyin Avni Pasa 1874 1875 Ahmed Esad Pasa 1875 Mahmud Nedim Pasa 1875 1876 Mutercim Mehmed Rusdi Pasa 1876 Midhat Pasa 1876 1877 Ibrahim Edhem Pasa 1877 1878 Ahmed Hamdi Pasa 1878 Ahmed Vefik Pasa 1878 Mehmed Sadik Pasa 1878 Mutercim Mehmed Rusdi Pasa 1878 Mehmed Esad Safvet Pasa 1878 Tunuslu Hayreddin Pasa 1878 1879 Ahmed Arifi Pasa 1879 Mehmed Said Pasa 1879 1880 Cenanizade Mehmed Kadri Pasa 1880 Mehmed Said Pasa 1880 1882 Abdurrahman Nureddin Pasa 1882 Mehmed Said Pasa 1882 Ahmed Vefik Pasa 1882 Mehmed Said Pasa 1882 1885 Kamil Pasa 1885 1891 Ahmed Cevad Pasa 1891 1895 Mehmed Said Pasa 1895 Kamil Pasa 1895 Halil Rifat Pasa 1895 1901 Mehmed Said Pasa 1901 1903 Avlonyali Ferid Pasa 1903 1908 Mehmed Said Pasa 1908 Kamil Pasa 1908 1909 Huseyin Hilmi Pasa 1909 Ahmed Tevfik Pasa 1909 Huseyin Hilmi Pasa 1909 1910 Ibrahim Hakki Pasa 1910 1911 Mehmed Said Pasa 1911 1912 Ahmed Muhtar Pasa 1912 Kamil Pasa 1912 1913 Mahmud Sevket Pasa 1913 Said Halim Pasa 1913 1917 Talat Pasa 1917 1918 Ahmed Izzet Pasa 1918 Ahmed Tevfik Pasa 1918 1919 Damad Ferid Pasa 1919 Ali Riza Pasa 1919 1920 Salih Hulusi Pasa 1920 Damad Ferid Pasa 1920 Ahmed Tevfik Pasa 1920 1922 Otorite kontroluTDVIA hezarpare ahmed pasa Kategoriler Osmanli sadrazamlariOsmanli pasalari1648 de olenler17 yuzyilda OsmanlilarSuikast sonucu olen OsmanlilarGizli kategoriler Webarsiv sablonu wayback baglantilariISBN sihirli baglantisini kullanan sayfalarTurkce Vikipedi ve Vikiveride resmi olmayan maddelerTDVIA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleri

