Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Hayıt (Vitex agnus-castus), mine çiçeğigiller (Verbenaceae) familyasından çok yıllık tıbbi bitki türü.
| Hayıt | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Durumu belirsiz (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Vitex agnus-castus L.,Sp. Pl.: 638 (1753).
| |||||||||||||||
1–3 m yükseklikte, çalı görünümünde, soluk pembe ya da mavi çiçeklidir.
Habitat
Akdeniz maki vejetasyonunun tipik elementidir. Deniz kenarı ve kayalık bölgelerde, genellikle tınlı bünyeli, nötr ve hafif alkali, kireççe fakir, tuzluluk etkisinin olmadığı, değisen miktarlarda organik madde içeren, azotlu ve azotça zengin, fosfor bakımından zengin, potasyumca eksik toprakları tercih eder.
Kullanımı
Tıbbi kullanımı
Yapraklarında ve adlı iki madde bulunur.
Hayıttan elde edilen ekstreler, gram-pozitif bakterilere karşı antimikrobiyal aktivite göstermesine karşın, gram-negatif bakterilere ve maya mantarlarına karşı aktivite göstermez.Agnucaston adlı ilâcın terkibinde meyveleri kullanılır.
Halk arasında kullanımı
Meyveleri, infüzyon halinde (%2-5) idrar artırıcı, gaz söktürücü ve yatıştırıcı olarak kullanılır.
Kökleri sarı renk için iplik boyamada kullanılır.
Dallarından örülen sepetler Batı Anadolu pazarlarında satılır.
Yayılımı
Akdeniz ve Batı Kafkasya'da yayılım gösterir. Türkiye'de Trakya ve Anadolu'da görülür. Ayrıca Antalya Altınova'da (Koyunlar Köyü) kurumuş göl halinde bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
Kaynakça
- Prof. Dr. Turhan Baytop (1984), Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi (Geçmişte ve Bugün), İstanbul, 1984
- , Vitex agnus-castus L. (Hayıt) 'un Antimikrobiyal Aktivitesi
- , An Autecological Study on the Vitex agnus-castus L. (Verbenaceae) Distributed in West Anatolia, TÜBİTAK, Tr. J. of Botany, 22 (1998) 327-334
- Van Gölü Havzası Sanal Herbaryumu 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı
- Yunus Doğan, Güngör Ay & Ekaterina Kozuharova (2008) 9 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., A study on the anatomical characteristics of Vitex agnus-castus (Verbenaceae), Phytologica Balcanica, 14 (1):97-101, Sofia, 2008
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hayit Vitex agnus castus mine cicegigiller Verbenaceae familyasindan cok yillik tibbi bitki turu HayitKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim LamialesFamilya LamiaceaeCins VitexTur V agnus castusIkili adlandirmaVitex agnus castusL Sp Pl 638 1753 Vikitur de Vitex agnus castus ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Vitex agnus castus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur 1 3 m yukseklikte cali gorunumunde soluk pembe ya da mavi ciceklidir HabitatAkdeniz maki vejetasyonunun tipik elementidir Deniz kenari ve kayalik bolgelerde genellikle tinli bunyeli notr ve hafif alkali kirecce fakir tuzluluk etkisinin olmadigi degisen miktarlarda organik madde iceren azotlu ve azotca zengin fosfor bakimindan zengin potasyumca eksik topraklari tercih eder KullanimiTibbi kullanimi Yapraklarinda ve adli iki madde bulunur Hayittan elde edilen ekstreler gram pozitif bakterilere karsi antimikrobiyal aktivite gostermesine karsin gram negatif bakterilere ve maya mantarlarina karsi aktivite gostermez Agnucaston adli ilacin terkibinde meyveleri kullanilir Halk arasinda kullanimi Meyveleri infuzyon halinde 2 5 idrar artirici gaz sokturucu ve yatistirici olarak kullanilir Kokleri sari renk icin iplik boyamada kullanilir Dallarindan orulen sepetler Bati Anadolu pazarlarinda satilir YayilimiAkdeniz ve Bati Kafkasya da yayilim gosterir Turkiye de Trakya ve Anadolu da gorulur Ayrica Antalya Altinova da Koyunlar Koyu kurumus gol halinde bulunmaktadir Ayrica bakinizAgnucastonDipnotlar Dulger ve ark 2002 Baytop 1984 KaynakcaProf Dr Turhan Baytop 1984 Turkiye de Bitkiler ile Tedavi Gecmiste ve Bugun Istanbul 1984 Vitex agnus castus L Hayit un Antimikrobiyal Aktivitesi An Autecological Study on the Vitex agnus castus L Verbenaceae Distributed in West Anatolia TUBITAK Tr J of Botany 22 1998 327 334 Van Golu Havzasi Sanal Herbaryumu 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuzuncu Yil Universitesi Egitim Fakultesi Biyoloji Egitimi Anabilim Dali Yunus Dogan Gungor Ay amp Ekaterina Kozuharova 2008 9 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde A study on the anatomical characteristics of Vitex agnus castus Verbenaceae Phytologica Balcanica 14 1 97 101 Sofia 2008