Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
El-Dâî’Kebîr Hâlife Hasan bin Zeyyid Tam adı: El-Ḥasan ibn Zeyyîd ibn Muḥammed ibn Ismā‘il ibn el-Ḥasan ibn Zeyyîd bin Hasan el-Mûctebâ bin Ali el-Mûrtezâ (Arapça: الحسن بن زيد بن محمد; ö. 6 Ocak 884), el-Da‘î el-Kebîr (Arapça: داعي الكبير, "En büyük dâvetçi"), Ali el-Mûrtezâ'nın neslinden olup Taberistan'daki Alavîler Zeydî Hânedanlığı'nın kurucusu olmuştur.Deylem-Taberistan-Gürgan bölgesi ve Türkistan'da "El-Dâî’Kebîr Hâlife – İmâm Bil’Hâkk" nâmıyla ün salmıştır.
Alevîler’in Taberistan’da yayılmaları
Hicrî 98 / M. 717 yılında “Yezid bin Mühelleb” Taberistan, Cürcan ve etrafındaki şehirleri fethettikten sonra bu muhitlerde Abbâsîler’den El-Mansur devrine kadar sürekli olarak kırk sene boyunca Alevîlik propagandaları yürütüldü.
Mecûsî-Sinbâd’îyye fırkasının zuhuru
Hicrî 138 / M. 756 yılında ise Sinbâd (Sünbâd/Sonpâth) adındaki bir Mecûsî İslâm âkideleri üzerinde bozguncu etkiler yaratan ve pek çok kişiyi peşinden sürükleyen yeni bir mezhep ortaya attı.
Sekizinci asrın sonlarında Taberistan'daki Alevîlik fa'aliyetleri
M. 785 yılında “Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn’in torunu Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî” Taberistan’da “Hanedân-ı Ehl-i Beyt” nâmına Alevîlik faaliyetlerine başlamış ve “Rüstemdarlar’dan Feridun’un oğlu Bâdüsyân” da dahil olmak üzere etrafına pek çok itibâr sahibi soyluları çekmeği başarmıştı.
El-Dâî’Kebîr Hâlife – İmâm Bil’Hâkk “Hasan bin Zeyyid” İsyânı
Dokuzuncu asrın sonlarına yaklaşıldığı devirlerde Abd’ûl-Lâh bin Tâhir’in Oğlu Muhammed’in dirliği olan Deylem-Taberistan kıt’ası, onun nâmına “Câbir bin Hârun” adındaki Hristiyan kâtibi tarafından yönetilmekteydi. Bu adamın yaptığı mezâlime tahammül edemeyen Taberistanlılar, Alevîler’den bir önderin etrafında teşkilâtlandılar. Bu yeni önderin daha deneyimli olan ve Cürcan’da yaşayan Hasan bin Zeyyid’i tavsiye etmesi üzerine ise, harekâtı yönetmek için Zeyyid’i Taberistan’a davet ederek “El-Dâî’Kebîr Hâlife ve İmâm Bil’Hâkk” ünvânı ile Hicrî 250 / M. 864 yılının Ramazan ayında kendisine biât ettiler. Bu gelişmeler neticesinde Abbâsîler’in Taberistan valisi olan “Süleyman bin Tâhir” firar etmek zorunda kaldı. Etrafa mektuplar yollayan “Hasan bin Zeyyid” bu muhitlerdeki halkı kendisine biât etmeğe dâvet etti. Mülûk Bâvendîyye’den “Şehrîyâr” bu dâvete icâbet edenlerin başında gelmekteydi.
Kaynakça
- ^ a b Buhl, Fr. (1986). "al-Ḥasan b. Zayd b. al-Ḥasan". The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram. Leiden, and New York: BRILL. ss. 245-246. ISBN .
- ^ a b Balcıoğlu, Tahir Harimî, Mezhep Cereyanları – Alevîler’in mühim fa’aliyete geçmeleri ve Türkistan’a Alevî dâîlerinin yayılmaları, Sayfa 50, Hilmi Ziyâ Neşriyâtı, Ahmet Sait Tab’ı, 1940.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
El Dai Kebir Halife Hasan bin Zeyyid Tam adi El Ḥasan ibn Zeyyid ibn Muḥammed ibn Isma il ibn el Ḥasan ibn Zeyyid bin Hasan el Mucteba bin Ali el Murteza Arapca الحسن بن زيد بن محمد o 6 Ocak 884 el Da i el Kebir Arapca داعي الكبير En buyuk davetci Ali el Murteza nin neslinden olup Taberistan daki Alaviler Zeydi Hanedanligi nin kurucusu olmustur Deylem Taberistan Gurgan bolgesi ve Turkistan da El Dai Kebir Halife Imam Bil Hakk namiyla un salmistir Aleviler in Taberistan da yayilmalariHicri 98 M 717 yilinda Yezid bin Muhelleb Taberistan Curcan ve etrafindaki sehirleri fethettikten sonra bu muhitlerde Abbasiler den El Mansur devrine kadar surekli olarak kirk sene boyunca Alevilik propagandalari yurutuldu Mecusi Sinbad iyye firkasinin zuhuru Hicri 138 M 756 yilinda ise Sinbad Sunbad Sonpath adindaki bir Mecusi Islam akideleri uzerinde bozguncu etkiler yaratan ve pek cok kisiyi pesinden surukleyen yeni bir mezhep ortaya atti Sekizinci asrin sonlarinda Taberistan daki Alevilik fa aliyetleri M 785 yilinda Ali Zeyn el Ab i Din in torunu Hasan bin Zeyd ul Alevi Taberistan da Hanedan i Ehl i Beyt namina Alevilik faaliyetlerine baslamis ve Rustemdarlar dan Feridun un oglu Badusyan da dahil olmak uzere etrafina pek cok itibar sahibi soylulari cekmegi basarmisti El Dai Kebir Halife Imam Bil Hakk Hasan bin Zeyyid IsyaniDokuzuncu asrin sonlarina yaklasildigi devirlerde Abd ul Lah bin Tahir in Oglu Muhammed in dirligi olan Deylem Taberistan kit asi onun namina Cabir bin Harun adindaki Hristiyan katibi tarafindan yonetilmekteydi Bu adamin yaptigi mezalime tahammul edemeyen Taberistanlilar Aleviler den bir onderin etrafinda teskilatlandilar Bu yeni onderin daha deneyimli olan ve Curcan da yasayan Hasan bin Zeyyid i tavsiye etmesi uzerine ise harekati yonetmek icin Zeyyid i Taberistan a davet ederek El Dai Kebir Halife ve Imam Bil Hakk unvani ile Hicri 250 M 864 yilinin Ramazan ayinda kendisine biat ettiler Bu gelismeler neticesinde Abbasiler in Taberistan valisi olan Suleyman bin Tahir firar etmek zorunda kaldi Etrafa mektuplar yollayan Hasan bin Zeyyid bu muhitlerdeki halki kendisine biat etmege davet etti Muluk Bavendiyye den Sehriyar bu davete icabet edenlerin basinda gelmekteydi Kaynakca a b Buhl Fr 1986 al Ḥasan b Zayd b al Ḥasan The Encyclopedia of Islam New Edition Volume III H Iram Leiden and New York BRILL ss 245 246 ISBN 90 04 08118 6 a b Balcioglu Tahir Harimi Mezhep Cereyanlari Aleviler in muhim fa aliyete gecmeleri ve Turkistan a Alevi dailerinin yayilmalari Sayfa 50 Hilmi Ziya Nesriyati Ahmet Sait Tab i 1940