Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Birleşik Krallık Filistin Mandası, Birleşik Krallık'ın Filistin'deki Osmanlı Devleti hakimiyetine son vermesiyle İtilaf Devletleri tarafından kararlaştırılan ve Milletler Cemiyeti tarafından Haziran 1922'de resmen onaylanarak kurulan manda cumhuriyeti.
Filistin Mandası Birleşik Krallık Filistin Mandası الانتداب البريطاني على فلسطين המנדט הבריטי על פלשתינה א"י | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1920-1948 | |||||||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||||||
 Birleşik Krallık Filistin Mandası | |||||||||||||
| Başkent | Kudüs | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | İngilizce, Arapça, İbranice | ||||||||||||
| Yüksek Komiser | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Para birimi | (1927'ye kadar) Filistin poundu (1927'den itibaren) | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Günümüzdeki durumu |  Filistin  İsrail | ||||||||||||
I. Dünya Savaşı sırasında General Edmund Allenby komutasındaki , Türk kuvvetlerini yenerek Filistin'i ele geçirdi. Birleşik Krallık, savaş öncesinde bölgenin Arap önderlerinden olan Şerif Hüseyin ile anlaşarak Osmanlı İmparatorluğu'na isyan etmeleri karşılığında bağımsız bir Arap devleti vaadinde bulundu (McMahon-Hüseyin Yazışmaları). Birleşik Krallık ayrıca Sykes-Picot Antlaşması ile bölgeyi Fransa ile paylaşmıştı. Savaş bittikten sonra Birleşik Krallık Başbakanı Arthur James Balfour'un Filistin'de bir Yahudi yurdu kurulması hakkında yayınlamış olduğu deklarasyon işleri daha da karıştırmış, bölgede günümüze kadar devam eden kaos, şiddet ve savaş gibi olayların önünü açmıştır. Savaş bittikten sonra Birleşik Krallık İşgal Yönetimi, Filistin'de Suriye'den ayrı bir yönetim olarak kurdu. İngilizler, bölgenin sürekli kontrolü sağlamak için meşruiyet aradı ve bunu Haziran 1922'de Milletler Cemiyeti'nden verilen bir görev alarak elde etti. Esasen Milletler Cemiyeti'nin manda sistemi, Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılan Arap topraklarını Birleşik Krallık'ın elinde tutması için paravan görevini görmüştü. 1923 yılında bu statünün resmileşmesiyle birlikte bölgede sivil manda yönetimi kuruldu. İlk Yüksek Komiser Sir 20 Haziran 1920'de Filistin'e geldi. Filistin mandası 1940 yılında İtalyanlar tarafından bombalanmıştır.
Filistin Mandası 1946 yılına kadar Mavera-i Ürdün Emirliği'ne bağlı bir özerk bölge iken, bu tarihten sonra bağımsızlığını kazanarak Ürdün'den ayrıldı. Ancak Filistin'deki Birleşik Krallık hakimiyeti 1948 yılına kadar devam etti. Bu hakimiyet İsrail'in 1948 yılında kurulması sonucunda Filistin Mandası'nın yıkılması ile son buldu.
İngiliz Mandası döneminde Yahudi ve Arap milliyetçileri arasında ilk çatışmalar başladı. ve ile Filistin'de Yahudi varlığı büyümeye devam etti. 1948 yılında İsrail'in bağımsızlığını ilan etmesi, akabinde 1948 Arap-İsrail Savaşı'nın başlamasıyla Ürdün, Batı Şeria'yı, Mısır ise Gazze Şeridi'ni işgal ederek bu bölgelerin İsrail'in eline geçmesini engelledi. Tüm bu olaylardan sonra manda yönetimi 1948'de resmen ve fiilen sona erdi.
Galeri
-
![image]()
İngilizlere karşı savaşan Filistinli Arap direnişçiler -
![image]()
Kahire Konferansı'na gelen Herbert Samuel'i karşılayan T.E. Lawrence, Emir Abdullah, ve Wyndham Deedes (1920) -
![image]()
-
![image]()
1927 yılında basılmış Filistin madeni parası -
![image]()
Filistin İngiliz mandası pasaportu -
![image]()
1928 yılına ait bir Filistin pulu
Kaynakça
- ^ Hughes, Matthew, (Ed.) (2004). Allenby in Palestine: The Middle East Correspondence of Field Marshal Viscount Allenby June 1917 – October 1919. Army Records Society. 22. Phoenix Mill, Thrupp, Stroud, Gloucestershire: Sutton Publishing Ltd. ISBN . Allenby to Robertson 25 January 1918 in Hughes 2004, p. 128
- ^ Article 22, The Covenant of the League of Nations 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . and "Mandate for Palestine," Encyclopedia Judaica, Vol. 11, p. 862, Keter Publishing House, Jerusalem, 1972
- ^ Marjorie M. Whiteman, Digest of International Law, vol. 1, US State Department (Washington, DC: U.S. Government Printing Office, 1963) pp 650–652
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birlesik Krallik Filistin Mandasi Birlesik Krallik in Filistin deki Osmanli Devleti hakimiyetine son vermesiyle Itilaf Devletleri tarafindan kararlastirilan ve Milletler Cemiyeti tarafindan Haziran 1922 de resmen onaylanarak kurulan manda cumhuriyeti Filistin Mandasi Birlesik Krallik Filistin Mandasi الانتداب البريطاني على فلسطين המנדט הבריטי על פלשתינה א י1920 1948Bayrak ArmaBirlesik Krallik Filistin MandasiBaskentKudusYaygin dil ler Ingilizce Arapca IbraniceYuksek Komiser 1920 1925 ilk Sir 1945 1948 son SirTarihce Kurulusu1920 Birlesik Krallik in resmen kontrolu devralmasi29 Eylul 1923 14 Mayis 1948 15 Kasim 1988 Dagilisi1948Para birimi 1927 ye kadar Filistin poundu 1927 den itibaren Onculler ArdillarOsmanli Imparatorlugu Mavera i Urdun EmirligiIsrailFilistin DevletiGunumuzdeki durumu Filistin Israil I Dunya Savasi sirasinda General Edmund Allenby komutasindaki Turk kuvvetlerini yenerek Filistin i ele gecirdi Birlesik Krallik savas oncesinde bolgenin Arap onderlerinden olan Serif Huseyin ile anlasarak Osmanli Imparatorlugu na isyan etmeleri karsiliginda bagimsiz bir Arap devleti vaadinde bulundu McMahon Huseyin Yazismalari Birlesik Krallik ayrica Sykes Picot Antlasmasi ile bolgeyi Fransa ile paylasmisti Savas bittikten sonra Birlesik Krallik Basbakani Arthur James Balfour un Filistin de bir Yahudi yurdu kurulmasi hakkinda yayinlamis oldugu deklarasyon isleri daha da karistirmis bolgede gunumuze kadar devam eden kaos siddet ve savas gibi olaylarin onunu acmistir Savas bittikten sonra Birlesik Krallik Isgal Yonetimi Filistin de Suriye den ayri bir yonetim olarak kurdu Ingilizler bolgenin surekli kontrolu saglamak icin mesruiyet aradi ve bunu Haziran 1922 de Milletler Cemiyeti nden verilen bir gorev alarak elde etti Esasen Milletler Cemiyeti nin manda sistemi Osmanli Imparatorlugu ndan ayrilan Arap topraklarini Birlesik Krallik in elinde tutmasi icin paravan gorevini gormustu 1923 yilinda bu statunun resmilesmesiyle birlikte bolgede sivil manda yonetimi kuruldu Ilk Yuksek Komiser Sir 20 Haziran 1920 de Filistin e geldi Filistin mandasi 1940 yilinda Italyanlar tarafindan bombalanmistir Filistin Mandasi 1946 yilina kadar Mavera i Urdun Emirligi ne bagli bir ozerk bolge iken bu tarihten sonra bagimsizligini kazanarak Urdun den ayrildi Ancak Filistin deki Birlesik Krallik hakimiyeti 1948 yilina kadar devam etti Bu hakimiyet Israil in 1948 yilinda kurulmasi sonucunda Filistin Mandasi nin yikilmasi ile son buldu Ingiliz Mandasi doneminde Yahudi ve Arap milliyetcileri arasinda ilk catismalar basladi ve ile Filistin de Yahudi varligi buyumeye devam etti 1948 yilinda Israil in bagimsizligini ilan etmesi akabinde 1948 Arap Israil Savasi nin baslamasiyla Urdun Bati Seria yi Misir ise Gazze Seridi ni isgal ederek bu bolgelerin Israil in eline gecmesini engelledi Tum bu olaylardan sonra manda yonetimi 1948 de resmen ve fiilen sona erdi GaleriIngilizlere karsi savasan Filistinli Arap direnisciler Kahire Konferansi na gelen Herbert Samuel i karsilayan T E Lawrence Emir Abdullah ve Wyndham Deedes 1920 1927 yilinda basilmis Filistin madeni parasi Filistin Ingiliz mandasi pasaportu 1928 yilina ait bir Filistin puluKaynakca Hughes Matthew Ed 2004 Allenby in Palestine The Middle East Correspondence of Field Marshal Viscount Allenby June 1917 October 1919 Army Records Society 22 Phoenix Mill Thrupp Stroud Gloucestershire Sutton Publishing Ltd ISBN 978 0 7509 3841 9 Allenby to Robertson 25 January 1918 in Hughes 2004 p 128 Article 22 The Covenant of the League of Nations 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde and Mandate for Palestine Encyclopedia Judaica Vol 11 p 862 Keter Publishing House Jerusalem 1972 Marjorie M Whiteman Digest of International Law vol 1 US State Department Washington DC U S Government Printing Office 1963 pp 650 652