Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Dernekpazarı (Romeika: Κόντου, Kondu), Karadeniz Bölgesi'nde, Trabzon'a bağlı bir ilçedir. Doğuda Hayrat, güneyde Çaykara, batıda Köprübaşı, kuzeyde de Of ilçeleri ile çevrilidir.
| Dernekpazarı | |
|---|---|
 Trabzon'un Türkiye'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Trabzon |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Murat Yıldız |
| • Belediye başkanı | Mehmet Aşık (AK Parti) |
| Rakım | 200 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 4,204 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 3.948 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0462 |
| İl plaka kodu | 61 |
Resmî site www.dernekpazari.gov.tr | |
Tarihçe
Dernekpazarı'nın kesin olarak hangi tarihte kurulduğu bilinmemekle birlikte, Kondu isminin zengin bir Rum'un isminden kaynaklandığı düşünülmektedir. Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon ve yöresini 1461'de ele geçirmesiyle, Osmanlı Topraklarına katılmıştır.
Osmanlı egemenliğine girdikten sonra "Kondu" adıyla o dönemki Of kazasına bağlı köyler arasında yerleşimden bahsedilmektedir. 1486 yılı tahririne göre yerleşimde; 49 hane ve 1 bive (dul kadın) bulunmaktadır. Bu tarihte Of kazasındaki en az nüfusa sahip köyler arasında yer almaktadır. 1515 yılı tahririne göre köyde; 49 hane, 2 baştina hanesi ile 1 müsellem hanesi bulunmaktadır. 1554 yılı kayıtlarına göre yerleşimde; 30 hane, 3 baştina hane, 21 mücerred, 1 müsellem hanesi ile 2 müsellem baştina bulunmaktadır. 1583 yılı kayıtlarına göre yerleşimde köyde erkek nüfus; 38 ispenç ve 2 bennak ile 3 mücerred olarak kaydedilmiştir. Buradan yola çıkıldığında köyde Hristiyan ağırlıklı olmak üzere Müslüman-Hristiyan nüfusun bir arada yaşadığı anlaşılmaktadır. 1681 yılı Avarız Defterine göre yerleşimde 33'ü Müslüman ve 3'ü Hristiyan olmak üzere toplam 36 avarız neferi kaydedilmiştir. 1710 yılına ait fermanda, yerleşiminde içerisinde yer aldığı bazı köylere yerleştirilen Kalmotlu (Kolotoğulları?) ve Ayaslo (Ayasoğulları?) kabilelerinin vergilerini ödememeleri ve düzeni bozmaları nedeniyle sürgün edildikleri görülmektedir. Osmanlı idaresine girdiğinde yerleşimde başlangıçta Hristiyan nüfus baskın olmakla birlikte zaman içerisinde Akkoyunlu boylarından yerleşmeler ve Osmanlı içi göçlerle Müslüman nüfus baskın hale gelmeye başlamıştır.
I. Dünya Savaşı sırasında Trabzon ile birlikte burası da Rus işgaline uğramış, burada yaşayanların bir kısmı batıya göç etmiş, yörenin kurtuluşundan sonra da geri dönmüşlerdir. Bu bakımdan her yıl 27 Şubat günü Mahalli Kurtuluş Günü olarak kutlanmaktadır.
1923 Mübadelesi sırasında Bölümlü doğumlu Papaz Yorgos Papadopulos tuttuğu gezi notlarında yerleşimin (muhtemelen günümüz Kondu Mahallesi) altında pazar kurulduğu ve bu pazara Kondu Pazarı ya da buradaki etkili ağa ailelerinden biri olan Cansızoğullarına ithafen Cansızoğulları İskelesi denildiğini belirtmiştir. Söz konusu gezi notuna göre Kondu pazarında; kahve, mağaza, atölye, han ve karakol bulunmaktadır.
Günümüz Dernekpazarı yerleşimi Çataklı Çayı kenarında kurulan pazaryerinde oluşmuştur. 1925 yılında Of ilçesine bağlı bucak merkezidir. 1935 yılı nüfus sayımında "Kondi" adıyla Trabzon ili Of kazasının Dernek nahiyesine bağlı bir köy olarak ismi yazılmıştır. İlerleyen yıllardaki nüfus sayımlarında Dernekpazarı adıyla anılmaya başlamıştır. 1948'de Çaykara ilçe olunca, Of'tan ayrılıp Çaykara'ya bağlı olarak bucak statüsünü sürdürmüştür.
10 Mayıs 1990 tarihli TBMM toplantısında alınan kararla Dernekpazarı ilçe oldu ve Kondu Mahallesi Dernekpazarı ilçesinin merkez mahallesi oldu. Karar, 20 Mayıs 1990 tarih ve 3644 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. 01.08.1991 tarihinde göreve başlayan ilk kaymakam Efkan Ala'ile birlikte diğer daireler de yavaş yavaş oluşmaya başladı. Belediye eski binasını yıktırarak yerine 5 katlı bir bina inşa edildi.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990 | 8.181 | 2.686 | 5.495 |
| 2000 | 8.127 | 5.108 | 3.019 |
| 2007 | 3.581 | 1.633 | 1.948 |
| 2008 | 3.797 | 1.776 | 2.021 |
| 2009 | 3.502 | 1.633 | 1.869 |
| 2010 | 4.305 | 2.388 | 1.917 |
| 2011 | 3.711 | 1.736 | 1.975 |
| 2012 | 3.485 | 1.503 | 1.982 |
| 2013 | 3.859 | 3.859 | veri yok |
| 2014 | 3.803 | 3.803 | veri yok |
| 2015 | 3.564 | 3.564 | veri yok |
| 2016 | 3.550 | 3.550 | veri yok |
| 2017 | 3.462 | 3.462 | veri yok |
| 2018 | 4.204 | 4.204 | veri yok |
| 2019 | 3.986 | 3.986 | veri yok |
| 2020 | 3.948 | 3.948 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Yaşanan felaketler
29 Temmuz 1929 yılında yağan şiddetli yağmurlar neticesinde Ulu Cami köyünde toprak kayması olmuştur. Bu heyelanla Solaklı Deresi'nin önü tıkanarak suni bir baraj haline gelmiştir. Daha sonra biriken suyun kuvveti önündeki toprak yığınının patlamasına neden olmuş, akan su merkezdeki birçok dükkân içerisindeki mallarla birlikte tahrip olmuşlardır. O zamanki su yüksekliği 10-12 metreyi bulmuştu. Bu olay akıllarda öyle yer etmiştir ki artık tarih anılmaz olmuştur. Tarih yerine "Sellerden şu kadar yıl önce-Sellerden şu kadar yıl sonra" denir olmuştur.
19 Mayıs 1959 yılında benzer bir sel olmuş ancak hasar 1929 yılındaki kadar olmamıştır. 1958 yılında Merkezde çıkan bir yangında dört dükkân yanmıştır. 1965 yılında Yenicemi semtinde çıkan bir yangında 7 ev yanmıştır. Yörenin bilinen en büyük yangın afeti bu olmuştur. 1968 yılında çarşının en kalabalık olduğu bir Cumartesi günü çarsı merkezindeki petrol dükkânında çıkan yangın büyük bir panik oluşturmuştur. Yangın petrol tanklarının patlama olasılığıyla çok ciddi bir tehlike arz etmekteydi. Ancak kısa zamanda söndürülerek tehlike önlendi.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2015.
- ^ . 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ Bostan, M. Hanefi (2016). XV-XVI. ve XVII. Yüzyıllarda Of Kazası-Başlangıçtan Günümüze Her Yönüyle Of (Editörler:Hikmet Öksüz, A. Mevhibe Coşar, Veysel Usta. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları. , sayfa 35-109.
- ^ Bostan, Mehmet Hanefi (2005). "XVII. Yüzyıl Avârız ve Cizye Defterlerine Göre Of Kazasının Nüfusu ve Etnik Yapısı-XIV. Türk Tarih Kongresi". www.academia.edu. ss. 413-429. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
- ^ Arslantürk, Zeki; Usta, Mustafa (1997). (PDF). isamveri.org. s. 66. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Dernekpazarı Nüfusu - Trabzon". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Trabzon Dernekpazarı Nüfusu". nufusune.com.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dernekpazari Romeika Kontoy Kondu Karadeniz Bolgesi nde Trabzon a bagli bir ilcedir Doguda Hayrat guneyde Caykara batida Koprubasi kuzeyde de Of ilceleri ile cevrilidir DernekpazariIlceTrabzon un Turkiye deki konumuIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlTrabzonCografi bolgeKaradeniz BolgesiIdare KaymakamMurat Yildiz Belediye baskaniMehmet Asik AK Parti Rakim200 mNufus 2018 Toplam4 204 Kir Sehir3 948Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0462Il plaka kodu61Resmi site www dernekpazari gov trTarihceDernekpazari nin kesin olarak hangi tarihte kuruldugu bilinmemekle birlikte Kondu isminin zengin bir Rum un isminden kaynaklandigi dusunulmektedir Fatih Sultan Mehmet in Trabzon ve yoresini 1461 de ele gecirmesiyle Osmanli Topraklarina katilmistir Osmanli egemenligine girdikten sonra Kondu adiyla o donemki Of kazasina bagli koyler arasinda yerlesimden bahsedilmektedir 1486 yili tahririne gore yerlesimde 49 hane ve 1 bive dul kadin bulunmaktadir Bu tarihte Of kazasindaki en az nufusa sahip koyler arasinda yer almaktadir 1515 yili tahririne gore koyde 49 hane 2 bastina hanesi ile 1 musellem hanesi bulunmaktadir 1554 yili kayitlarina gore yerlesimde 30 hane 3 bastina hane 21 mucerred 1 musellem hanesi ile 2 musellem bastina bulunmaktadir 1583 yili kayitlarina gore yerlesimde koyde erkek nufus 38 ispenc ve 2 bennak ile 3 mucerred olarak kaydedilmistir Buradan yola cikildiginda koyde Hristiyan agirlikli olmak uzere Musluman Hristiyan nufusun bir arada yasadigi anlasilmaktadir 1681 yili Avariz Defterine gore yerlesimde 33 u Musluman ve 3 u Hristiyan olmak uzere toplam 36 avariz neferi kaydedilmistir 1710 yilina ait fermanda yerlesiminde icerisinde yer aldigi bazi koylere yerlestirilen Kalmotlu Kolotogullari ve Ayaslo Ayasogullari kabilelerinin vergilerini odememeleri ve duzeni bozmalari nedeniyle surgun edildikleri gorulmektedir Osmanli idaresine girdiginde yerlesimde baslangicta Hristiyan nufus baskin olmakla birlikte zaman icerisinde Akkoyunlu boylarindan yerlesmeler ve Osmanli ici goclerle Musluman nufus baskin hale gelmeye baslamistir I Dunya Savasi sirasinda Trabzon ile birlikte burasi da Rus isgaline ugramis burada yasayanlarin bir kismi batiya goc etmis yorenin kurtulusundan sonra da geri donmuslerdir Bu bakimdan her yil 27 Subat gunu Mahalli Kurtulus Gunu olarak kutlanmaktadir 1923 Mubadelesi sirasinda Bolumlu dogumlu Papaz Yorgos Papadopulos tuttugu gezi notlarinda yerlesimin muhtemelen gunumuz Kondu Mahallesi altinda pazar kuruldugu ve bu pazara Kondu Pazari ya da buradaki etkili aga ailelerinden biri olan Cansizogullarina ithafen Cansizogullari Iskelesi denildigini belirtmistir Soz konusu gezi notuna gore Kondu pazarinda kahve magaza atolye han ve karakol bulunmaktadir Gunumuz Dernekpazari yerlesimi Catakli Cayi kenarinda kurulan pazaryerinde olusmustur 1925 yilinda Of ilcesine bagli bucak merkezidir 1935 yili nufus sayiminda Kondi adiyla Trabzon ili Of kazasinin Dernek nahiyesine bagli bir koy olarak ismi yazilmistir Ilerleyen yillardaki nufus sayimlarinda Dernekpazari adiyla anilmaya baslamistir 1948 de Caykara ilce olunca Of tan ayrilip Caykara ya bagli olarak bucak statusunu surdurmustur 10 Mayis 1990 tarihli TBMM toplantisinda alinan kararla Dernekpazari ilce oldu ve Kondu Mahallesi Dernekpazari ilcesinin merkez mahallesi oldu Karar 20 Mayis 1990 tarih ve 3644 sayili Resmi Gazetede yayinlanarak yururluge girdi 01 08 1991 tarihinde goreve baslayan ilk kaymakam Efkan Ala ile birlikte diger daireler de yavas yavas olusmaya basladi Belediye eski binasini yiktirarak yerine 5 katli bir bina insa edildi NufusYil Toplam Sehir Kir1990 8 181 2 686 5 4952000 8 127 5 108 3 0192007 3 581 1 633 1 9482008 3 797 1 776 2 0212009 3 502 1 633 1 8692010 4 305 2 388 1 9172011 3 711 1 736 1 9752012 3 485 1 503 1 9822013 3 859 3 859 veri yok2014 3 803 3 803 veri yok2015 3 564 3 564 veri yok2016 3 550 3 550 veri yok2017 3 462 3 462 veri yok2018 4 204 4 204 veri yok2019 3 986 3 986 veri yok2020 3 948 3 948 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Yasanan felaketler29 Temmuz 1929 yilinda yagan siddetli yagmurlar neticesinde Ulu Cami koyunde toprak kaymasi olmustur Bu heyelanla Solakli Deresi nin onu tikanarak suni bir baraj haline gelmistir Daha sonra biriken suyun kuvveti onundeki toprak yigininin patlamasina neden olmus akan su merkezdeki bircok dukkan icerisindeki mallarla birlikte tahrip olmuslardir O zamanki su yuksekligi 10 12 metreyi bulmustu Bu olay akillarda oyle yer etmistir ki artik tarih anilmaz olmustur Tarih yerine Sellerden su kadar yil once Sellerden su kadar yil sonra denir olmustur 19 Mayis 1959 yilinda benzer bir sel olmus ancak hasar 1929 yilindaki kadar olmamistir 1958 yilinda Merkezde cikan bir yanginda dort dukkan yanmistir 1965 yilinda Yenicemi semtinde cikan bir yanginda 7 ev yanmistir Yorenin bilinen en buyuk yangin afeti bu olmustur 1968 yilinda carsinin en kalabalik oldugu bir Cumartesi gunu carsi merkezindeki petrol dukkaninda cikan yangin buyuk bir panik olusturmustur Yangin petrol tanklarinin patlama olasiligiyla cok ciddi bir tehlike arz etmekteydi Ancak kisa zamanda sondurulerek tehlike onlendi Kaynakca Arsivlenmis kopya 23 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 Arsivlenmis kopya 31 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2015 22 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2012 Bostan M Hanefi 2016 XV XVI ve XVII Yuzyillarda Of Kazasi Baslangictan Gunumuze Her Yonuyle Of Editorler Hikmet Oksuz A Mevhibe Cosar Veysel Usta Trabzon Karadeniz Teknik Universitesi Yayinlari ISBN 978 975 6983 85 0 sayfa 35 109 Bostan Mehmet Hanefi 2005 XVII Yuzyil Avariz ve Cizye Defterlerine Gore Of Kazasinin Nufusu ve Etnik Yapisi XIV Turk Tarih Kongresi www academia edu ss 413 429 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2023 Arslanturk Zeki Usta Mustafa 1997 PDF isamveri org s 66 8 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Mayis 2020 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Dernekpazari Nufusu Trabzon nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Trabzon Dernekpazari Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link