Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Bu maddenin mevcut adı . (Mayıs 2024) |
Dengbêjlik, Kürt sözlü edebiyatında kilam ve söyleme sanatıdır. Dengbêj sözcüğünün kelime anlamı; deng ‘ses’, bêj ‘söyle’dir. Bu kelime, sözün ahenkle icra edilmesini sağlayan kişi anlamında kullanılmıştır. Dengbêj'ler genellikle köyden köye dolaşarak, hayatlarını söyledikleri destanlar, kılamlar, ilahiler ve hikayeler ile sürdürmektedirler. Bazıları erbane (tef), bılur (kaval) gibi çalgılarla söyleseler de, dengbêj'lerin çoğu herhangi bir çalgı aleti kullanmadan, gırtlak gücüne dayanarak sanatlarını icra ederlerdi. Kahramanlıkların anlatıldığı ve ‘şer’ denilen sıtranlardan (şarkı) avcılığa, baharın güzelliği ‘kılam’lardan, düğün ve eğlencedeki mutluluktan, zaferlerin heyecanına kadar, hastalıktan kaynaklı acılardan, haksızlık ve birçok konu, değişik şekillerde sanatsal olarak sözlü Kürt edebiyatında yerini almıştır. Dengbêj kelime manası olarak sese biçim, hayat, renk veren anlamındadır. Dengbêj'lerin seslerini kullanarak yarattıkları yapıtlara lawik ve kilam denir. Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da gelenekselleşmiş olan Dengbêj'lik özellikle Serhat Bölgesi diye anılan (Van, Kars, Erzurum, Ağrı, Muş gibi yerleşim yeri köylerinde hala sürdürülmektedir.
Deng Kürtçede 'ses' anlamına geldiği gibi 'haber' anlamında da kullanılmaktadır. Özellikle deyimlerde birçok örneğine rastlamak mümkündür: dengeke ji wan nehat gibi... Yaygın olarak bilinenin aksine deng-bêj, 'ses' ve 'söyle' anlamlarından öte 'haber veren', 'haber eden' anlamına gelmektedir. Dengbêj'lik dil aracılığıyla; tarihi, sosyal ve kültürel içeriğe sahip bir gelenektir. Bu manada dengbêj, vak'alardan ibaret bir tarihi bildirendir.
 | Edebiyat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Müzik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin mevcut adi tartismalidir Lutfen tartisma sayfasindaki ilgili baslik lar a bakiniz Mayis 2024 Dengbejlik Kurt sozlu edebiyatinda kilam ve soyleme sanatidir Dengbej sozcugunun kelime anlami deng ses bej soyle dir Bu kelime sozun ahenkle icra edilmesini saglayan kisi anlaminda kullanilmistir Dengbej ler genellikle koyden koye dolasarak hayatlarini soyledikleri destanlar kilamlar ilahiler ve hikayeler ile surdurmektedirler Bazilari erbane tef bilur kaval gibi calgilarla soyleseler de dengbej lerin cogu herhangi bir calgi aleti kullanmadan girtlak gucune dayanarak sanatlarini icra ederlerdi Kahramanliklarin anlatildigi ve ser denilen sitranlardan sarki avciliga baharin guzelligi kilam lardan dugun ve eglencedeki mutluluktan zaferlerin heyecanina kadar hastaliktan kaynakli acilardan haksizlik ve bircok konu degisik sekillerde sanatsal olarak sozlu Kurt edebiyatinda yerini almistir Dengbej kelime manasi olarak sese bicim hayat renk veren anlamindadir Dengbej lerin seslerini kullanarak yarattiklari yapitlara lawik ve kilam denir Dogu Anadolu ve Guneydogu Anadolu da geleneksellesmis olan Dengbej lik ozellikle Serhat Bolgesi diye anilan Van Kars Erzurum Agri Mus gibi yerlesim yeri koylerinde hala surdurulmektedir Bir dengbejDiyarbakir daki bir dengbej evi Deng Kurtcede ses anlamina geldigi gibi haber anlaminda da kullanilmaktadir Ozellikle deyimlerde bircok ornegine rastlamak mumkundur dengeke ji wan nehat gibi Yaygin olarak bilinenin aksine deng bej ses ve soyle anlamlarindan ote haber veren haber eden anlamina gelmektedir Dengbej lik dil araciligiyla tarihi sosyal ve kulturel icerige sahip bir gelenektir Bu manada dengbej vak alardan ibaret bir tarihi bildirendir Edebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Muzik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz