Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Denemeler, 16. yüzyıl Fransız deneme yazarı Michel de Montaigne'nin ilk kez 1580 tarihinde yayımlanan deneme türünden eseridir. 107 denemeden oluşmuş bu kitabın özgün Fransızca adı Les Essais dir ve Türkçedeki anlamıyla örtüşmektedir.
| Les Essais | |
 | |
| Yazar | Montaigne |
|---|---|
| Çevirmen | Sabahattin Eyüboğlu (MEB ve Cem) |
| Ülke |  Fransa |
| Dil | Fransızca |
| Tür | Deneme |
| Yayım | 1 Mart 1580 (özgün) 1947 1. basım (Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları) 1982 (Cem Yayınevi) (Türkçe) |
| Yayımcı | Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Cem Yayınevi |
| Sayfa | 356 1564 sayfa (2006'daki 4 ciltlik külliyat) |
| Dünya Klasikleri Serisi serisi | |
"Denemeler", daha çok eğitim ve felsefe konularına değinen ve Orta Çağ dogmatizmini yıkan bir aydınlanma kitabıdır. Hümanist kültürün en önemli kaynaklarından biri olan bu yapıt, yazılmasının üzerinden 441 yıl geçmesine rağmen aydınların başucu kitabı olmayı sürdürmüştür. Sokrates'ten sonra insan üzerine eğilen en önemli düşünür kabul edilen Montaigne, bu kitabıyla Avrupa insanına özgür düşünmesini öğretmişti.
1603'te ilk kez İngilizceye tercüme edilen eser Türkçeye de ilk kez 1940'lı yıllarda Sabahattin Eyüboğlu tarafından kazandırılmıştı. Önce 1940 yılında dergisinde tefrika edilen eser, 1947 yılında tarafından kitap haline getirildi. 1950'li ve 1960'lı yıllarda aynı yayınevi eserin muhtelif yeni baskılarını yaptı. İlerleyen yıllarda başta Cem Yayınevi olmak üzere birçok yayınevi tarafından defalarca basıldı. Cem Yayınevi de ilk baskılarında Sabahattin Eyüboğlu'nun çevirisini kullandı.
Yayın kronolojisi
Montaigne, bu didaktik, retorik eserini değişik zamanlarda tekrar tekrar gözden geçirmiş ve eserine küçük veya büyük eklemeler yapmıştı. Bu yeniden gözden geçirmeler üç ayrı dönemde yapılmış ve her dönemin sonunda kitap yeni bir baskı yapmıştır. Bu üç özgün baskı şunlardır:
- A: 1571-1580 yılları arasında yazılan pasajlar - 1580'de yayımlandı
- B: 1580-1588 yılları arasında yazılan pasajlar - 1588'de yayımlandı
- C: 1588-1592 yılları arasında yazılan pasajlar - 1595'te yazarın ölümünden sonra yayımlandı.
Aynı şekilde eseri ilk kez Türkçeye kazandıran Sabahattin Eyüboğlu da her baskıda farklı bir seçki yapmıştı. Böylece 1982'deki baskıda, 1947'deki ilk baskıya oranla iki misli fazla deneme yer almıştı, ama bu baskı da eksiksiz değil bir seçkiydi. Eyuboğlu'nun çevirisi özgün halindeki sırayı takip etmez. Eyuboğlu oluşturduğu her bir konu başlığının altında, "Denemeler"in özgün versiyonundaki her üç kitaptan da kronolojik sıra gözetmeksizin o konu ile ilgisi olan pasajları alarak serpiştirmiş ve bu şekilde bir seçki oluşturmuştur.
Cem Yayınevi 2006'da yaptığı 'eksiksiz' külliyat niteliğindeki baskıda ise cilt sayısını 4'e çıkartmıştı (1564 sayfa). Bu baskının çevirmeni ise Hüsen Portakal'dır.
Türkiye baskıları
- İlk kez dergisinde tefrika edildi - 1940. Çevirmeni: Sabahattin Eyüboğlu.
- İlk 1947'de. 1950'ler 1960'lar boyunca, 1970'lere kadar muhtelif baskılar. Çevirmeni: Sabahattin Eyüboğlu.
- Cem Yayınevi 1980'lerden günümüze birkaç baskı. Öncekiler seçkiydi ve çevirileri Sabahattin Eyüboğlu'na aitti. 2006'daki 4 ciltlik eksiksiz baskı'nın çevirmeni ise Hüsen Portakal'dır.
- İş Bankası Kültür Yayınları - 1999, seçki.
- Alkım yay. seçki
- Deniz Kitaplar Yay. çevirmen Erol Esençay. Seçki.
- Yaprak Yayıncılık. Seçki.
- Ekol Basım Yayın, 1993. Seçki.
Kitaptan Alıntılar
Montaigne'in "Denemeleri"nden alınmış bazı aforizmalar şunlardır:
- "Acı masuma da yalan söyletir".
- "Gideceği limanı bilmeyene hiçbir rüzgarın faydası yoktur".
- "Zafer zafer değildir, yenilen düşman yenilgiyi kabul etmedikçe".
- "Paranın saklanılması kazanılmasından daha zahmetli bir iştir".
- "Halkı bir tek insan, insanı halk gibi gör".
- "Yaşıyor ama bilmiyor yaşadığını".
- "Saadet bile haddini aşarsa azap olur".
- "Cimriliği yaratan yoksulluk değil zenginliktir daha çok".
- "Kusur korkusuyla suç işliyoruz".
- "Her şey kırılmaz zinciriyle bağlı kaderin".
- "Niçin başka güneş başka toprak ararsın, yurdundan kaçmakla kendinden kaçar mısın?"
- "En az bildiğim şeyler tanrılaşmaya en elverişli olanlarıdır".
- "Bütün umudum kendimde".
- "İnsan ! Eskiler dostluğun sudan ve ateşten daha zorunlu ve daha tatlı olduğunu söylerler,ne doğru!"
Türkçe çevirinin bölümleri
Sabahattin Eyüboğlu "Denemeler"i Türkçeye kazandırırken özgün halindeki sırayı takip etmemiş, kendisi bir seçki yapmıştır. Baskıdan baskıya sayıları artan ve başlık adları değişen bu seçkiler özgün halindeki her üç kitaptan da alıntılar içeriyordu. Örneğin en baştaki bir seçkide hem üçüncü hem de birinci kitaptan alıntılar vardı. Seçkilerin başlıkları da farklılıklar içeriyordu. Eyüboğlu'nun çevirisiyle çıkan 1982 tarihli baskıdaki konu başlıkları şunlardı:
- Önsöz I (1940)
- Önsöz II (1950)
- Önsöz III (1952)
- Önsöz IV (1970)
- Montaigne'in Hayatı
- Montaigne Üzerine Düşünceler
- Okuyucuya
- Kendisi
- Denemelerin Konusu
- Kendimizi Anlatmak
- Nasıl Yazmalı
- Hayat ve Felsefe
- Yasalar Üstüne
- Bilgi ve Düşünce
- Yaşamak ve Çalışmak
- Ruh ve Beden
- İnsan ve Ötesi
- Evini Koruma
- Aşk Üstüne
- Dostluk
- Dostluk Bağları
- Dırdırcılar
- Yalnızlık
- Devrim
- Paris
- Çeviri
- İnsan Doğası
- İnsanın Güçsüzlüğü
- Ün
- Tanrılar Üstüne
- Aylak Ruhlar
- Bilinçsiz Duyular
- Filozoflar ve Tanrılar
- Arama Sevgisi
- Mutluluk Üstüne
- Amerika'nın Bulunuşu
- Hasta Görünmenin Zararları Üstüne
- Vicdan Üstüne
- Kendi Kendisiyle Yetinme
- İyi Amaç Uğruna Kötü Yollar
- Kendimizi İnceleme
- Ruh ve Beden Hazları
- Doğaya Uyma
- İnsan Aklı
- Cinsel Yanımız
- İnsanın Durumu
- Özgürlük Üstüne
- Mutluluk
- Ölüm
- Yaşayan Ölüler
- Kökleşen Yanılmalar
- İnsan Ömrü
- Varlık ve İnsan
- İnsan ve Akıl
- Ölçü
- Tartışmalar
- Gerçek Nedenler
- Korku Üstüne
- Kendine Acındırmak
- Alışkanlık
- Hayat ve Bilim
- Yamyamlar Üstüne
- Birine Yarar, Ötekine Zarar
- Akıl Erdiremediğimiz Gerçekler
- Babalar ve Çocuklar
- Dizginsiz Tutkular
- Değişen Dil ve İnsan
- İnsanlar ve Hayvanlar
- Öldürülme Tehlikesine Karşı
- Ölmek Özgürlüğü
- Gülmek ve Ağlamak
- Hainlere Hıyanet
- Hastalık
- Sağlık Üstüne
- Üç Büyük Adam
- Her Şey Mevsiminde
- İnsanın Kararsızlığı
- Ruh Eşitliği
- Dünyanın Bize Göreliği
- İnsanlar Arasında
- Hekimlik Üstüne
- İnsanın İstekleri
- İnsan Bilgisi
- Dil Üstüne
- Kitap ve Yaşam
- Kitapların Değeri
- Düşünce Gelenekleri
- Yasalar
- Söz Özgürlüğü
- Vicdan Özgürlüğü
- Kitaplar
- Dünya Yurttaşlığı
- Baştakiler ve Biz
- Yabancıdan Kaçınma
- Halk ve Kral
- Pazarlık
- Savaş Üstüne
- Bilgelik ve Mutluluk
- Öfke Üstüne
- Körükörüne İnanmak
- Ödemeli Kötülük
- Bitki ve İnsan
- Aramızdaki Eşitsizlik
- İnsan ve Evren
- Her Şeyin Göreceliği
- Nasıl Konuşmalı?
- İyilerin En İyisi
- Doğruluk Kaygısı
- Yaşamak Sanatı
- Romalı ve Osmanlı Büyüklüğü
- Bilgi ve İnanç
- Eser ve Çocuk
- Hüzün Düşkünlüğü
- Şiir Üstüne
- Eğitim ve Halk
- Gerçeküstü Kandırmacaları
- Yararlı ve Güzel Üstüne
- Sevenler ve Sevilenler
- Ölümün Tadına Varmak
- Yaşama Bağlılık
- Herkesin Değeri Kendine Göre
- Zorluğun Değeri
- Düşünmede Kendindenlik
- Uydurma Nedenler
- Efendiler ve Uşaklar
- Peşin ve Kesin Yargılara Karşı
- Bilmediğini Söyleyebilme
- Büyüklük ve İnsancalık
- Kendi Zenginliğimiz
- Türk Ordularındaki Disiplin
- Ölüme Hazırlanma
- Çirkinlik Üstüne
- Cinsel Eylem Üstüne
- İnsana Güven Göstermenin Yararı
- Kendini Öldürme
- Büyük Eylemler ve Yaş
- Saklanan Kötülükler
- Kitaplar ve İnsanlar
- Mutluluğun Bize Göreliği
Kaynakça
- Özel
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ (İngilizce). 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ . The British Library. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ . The Public Domain Review (İngilizce). 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- Genel
- Kitabın 1983 baskısının arka kapak ve iç sayfalarındaki bilgiler
Dış bağlantılar
Denemeler hakkında daha fazla bilgi edinin | |
 | Commons'ta dosyalar |
 | Vikisöz'de alıntılar |
- Fransızca özgün versiyonu "Les Essais"12 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- Project Gutenberg'de "Denemeler"14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Kitabın HTML versiyonu11 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Denemeler 16 yuzyil Fransiz deneme yazari Michel de Montaigne nin ilk kez 1580 tarihinde yayimlanan deneme turunden eseridir 107 denemeden olusmus bu kitabin ozgun Fransizca adi Les Essais dir ve Turkcedeki anlamiyla ortusmektedir DenemelerLes EssaisYazarMontaigneCevirmenSabahattin Eyuboglu MEB ve Cem UlkeFransaDilFransizcaTurDenemeYayim1 Mart 1580 ozgun 1947 1 basim Milli Egitim Bakanligi Yayinlari 1982 Cem Yayinevi Turkce YayimciMilli Egitim Bakanligi Yayinlari Cem YayineviSayfa356 1564 sayfa 2006 daki 4 ciltlik kulliyat Dunya Klasikleri Serisi serisi Denemeler daha cok egitim ve felsefe konularina deginen ve Orta Cag dogmatizmini yikan bir aydinlanma kitabidir Humanist kulturun en onemli kaynaklarindan biri olan bu yapit yazilmasinin uzerinden 441 yil gecmesine ragmen aydinlarin basucu kitabi olmayi surdurmustur Sokrates ten sonra insan uzerine egilen en onemli dusunur kabul edilen Montaigne bu kitabiyla Avrupa insanina ozgur dusunmesini ogretmisti 1603 te ilk kez Ingilizceye tercume edilen eser Turkceye de ilk kez 1940 li yillarda Sabahattin Eyuboglu tarafindan kazandirilmisti Once 1940 yilinda dergisinde tefrika edilen eser 1947 yilinda tarafindan kitap haline getirildi 1950 li ve 1960 li yillarda ayni yayinevi eserin muhtelif yeni baskilarini yapti Ilerleyen yillarda basta Cem Yayinevi olmak uzere bircok yayinevi tarafindan defalarca basildi Cem Yayinevi de ilk baskilarinda Sabahattin Eyuboglu nun cevirisini kullandi Yayin kronolojisiMontaigne bu didaktik retorik eserini degisik zamanlarda tekrar tekrar gozden gecirmis ve eserine kucuk veya buyuk eklemeler yapmisti Bu yeniden gozden gecirmeler uc ayri donemde yapilmis ve her donemin sonunda kitap yeni bir baski yapmistir Bu uc ozgun baski sunlardir A 1571 1580 yillari arasinda yazilan pasajlar 1580 de yayimlandi B 1580 1588 yillari arasinda yazilan pasajlar 1588 de yayimlandi C 1588 1592 yillari arasinda yazilan pasajlar 1595 te yazarin olumunden sonra yayimlandi Ayni sekilde eseri ilk kez Turkceye kazandiran Sabahattin Eyuboglu da her baskida farkli bir secki yapmisti Boylece 1982 deki baskida 1947 deki ilk baskiya oranla iki misli fazla deneme yer almisti ama bu baski da eksiksiz degil bir seckiydi Eyuboglu nun cevirisi ozgun halindeki sirayi takip etmez Eyuboglu olusturdugu her bir konu basliginin altinda Denemeler in ozgun versiyonundaki her uc kitaptan da kronolojik sira gozetmeksizin o konu ile ilgisi olan pasajlari alarak serpistirmis ve bu sekilde bir secki olusturmustur Cem Yayinevi 2006 da yaptigi eksiksiz kulliyat niteligindeki baskida ise cilt sayisini 4 e cikartmisti 1564 sayfa Bu baskinin cevirmeni ise Husen Portakal dir Turkiye baskilariIlk kez dergisinde tefrika edildi 1940 Cevirmeni Sabahattin Eyuboglu Ilk 1947 de 1950 ler 1960 lar boyunca 1970 lere kadar muhtelif baskilar Cevirmeni Sabahattin Eyuboglu Cem Yayinevi 1980 lerden gunumuze birkac baski Oncekiler seckiydi ve cevirileri Sabahattin Eyuboglu na aitti 2006 daki 4 ciltlik eksiksiz baski nin cevirmeni ise Husen Portakal dir Is Bankasi Kultur Yayinlari 1999 secki Alkim yay secki Deniz Kitaplar Yay cevirmen Erol Esencay Secki Yaprak Yayincilik Secki Ekol Basim Yayin 1993 Secki Kitaptan AlintilarMontaigne in Denemeler Les Essais adli eserinin Villey in 1580 de yayimladigi ozgun Bordeaux baskisinin on kapak resmi Montaigne in Denemeleri nden alinmis bazi aforizmalar sunlardir Aci masuma da yalan soyletir Gidecegi limani bilmeyene hicbir ruzgarin faydasi yoktur Zafer zafer degildir yenilen dusman yenilgiyi kabul etmedikce Paranin saklanilmasi kazanilmasindan daha zahmetli bir istir Halki bir tek insan insani halk gibi gor Yasiyor ama bilmiyor yasadigini Saadet bile haddini asarsa azap olur Cimriligi yaratan yoksulluk degil zenginliktir daha cok Kusur korkusuyla suc isliyoruz Her sey kirilmaz zinciriyle bagli kaderin Nicin baska gunes baska toprak ararsin yurdundan kacmakla kendinden kacar misin En az bildigim seyler tanrilasmaya en elverisli olanlaridir Butun umudum kendimde Insan Eskiler dostlugun sudan ve atesten daha zorunlu ve daha tatli oldugunu soylerler ne dogru Turkce cevirinin bolumleriSabahattin Eyuboglu Denemeler i Turkceye kazandirirken ozgun halindeki sirayi takip etmemis kendisi bir secki yapmistir Baskidan baskiya sayilari artan ve baslik adlari degisen bu seckiler ozgun halindeki her uc kitaptan da alintilar iceriyordu Ornegin en bastaki bir seckide hem ucuncu hem de birinci kitaptan alintilar vardi Seckilerin basliklari da farkliliklar iceriyordu Eyuboglu nun cevirisiyle cikan 1982 tarihli baskidaki konu basliklari sunlardi Onsoz I 1940 Onsoz II 1950 Onsoz III 1952 Onsoz IV 1970 Montaigne in Hayati Montaigne Uzerine Dusunceler Okuyucuya Kendisi Denemelerin Konusu Kendimizi Anlatmak Nasil Yazmali Hayat ve Felsefe Yasalar Ustune Bilgi ve Dusunce Yasamak ve Calismak Ruh ve Beden Insan ve Otesi Evini Koruma Ask Ustune Dostluk Dostluk Baglari Dirdircilar Yalnizlik Devrim Paris Ceviri Insan Dogasi Insanin Gucsuzlugu Un Tanrilar Ustune Aylak Ruhlar Bilincsiz Duyular Filozoflar ve Tanrilar Arama Sevgisi Mutluluk Ustune Amerika nin Bulunusu Hasta Gorunmenin Zararlari Ustune Vicdan Ustune Kendi Kendisiyle Yetinme Iyi Amac Ugruna Kotu Yollar Kendimizi Inceleme Ruh ve Beden Hazlari Dogaya Uyma Insan Akli Cinsel Yanimiz Insanin Durumu Ozgurluk Ustune Mutluluk Olum Yasayan Oluler Koklesen Yanilmalar Insan Omru Varlik ve Insan Insan ve Akil Olcu Tartismalar Gercek Nedenler Korku Ustune Kendine Acindirmak Aliskanlik Hayat ve Bilim Yamyamlar Ustune Birine Yarar Otekine Zarar Akil Erdiremedigimiz Gercekler Babalar ve Cocuklar Dizginsiz Tutkular Degisen Dil ve Insan Insanlar ve Hayvanlar Oldurulme Tehlikesine Karsi Olmek Ozgurlugu Gulmek ve Aglamak Hainlere Hiyanet Hastalik Saglik Ustune Uc Buyuk Adam Her Sey Mevsiminde Insanin Kararsizligi Ruh Esitligi Dunyanin Bize Goreligi Insanlar Arasinda Hekimlik Ustune Insanin Istekleri Insan Bilgisi Dil Ustune Kitap ve Yasam Kitaplarin Degeri Dusunce Gelenekleri Yasalar Soz Ozgurlugu Vicdan Ozgurlugu Kitaplar Dunya Yurttasligi Bastakiler ve Biz Yabancidan Kacinma Halk ve Kral Pazarlik Savas Ustune Bilgelik ve Mutluluk Ofke Ustune Korukorune Inanmak Odemeli Kotuluk Bitki ve Insan Aramizdaki Esitsizlik Insan ve Evren Her Seyin Goreceligi Nasil Konusmali Iyilerin En Iyisi Dogruluk Kaygisi Yasamak Sanati Romali ve Osmanli Buyuklugu Bilgi ve Inanc Eser ve Cocuk Huzun Duskunlugu Siir Ustune Egitim ve Halk Gercekustu Kandirmacalari Yararli ve Guzel Ustune Sevenler ve Sevilenler Olumun Tadina Varmak Yasama Baglilik Herkesin Degeri Kendine Gore Zorlugun Degeri Dusunmede Kendindenlik Uydurma Nedenler Efendiler ve Usaklar Pesin ve Kesin Yargilara Karsi Bilmedigini Soyleyebilme Buyukluk ve Insancalik Kendi Zenginligimiz Turk Ordularindaki Disiplin Olume Hazirlanma Cirkinlik Ustune Cinsel Eylem Ustune Insana Guven Gostermenin Yarari Kendini Oldurme Buyuk Eylemler ve Yas Saklanan Kotulukler Kitaplar ve Insanlar Mutlulugun Bize GoreligiKaynakcaOzel Encyclopedia Britannica Ingilizce 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2021 Ingilizce 4 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2021 The British Library 24 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2021 The Public Domain Review Ingilizce 20 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2021 GenelKitabin 1983 baskisinin arka kapak ve ic sayfalarindaki bilgilerDis baglantilarVikipedi nin kardes projelerinden Denemeler hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilarFransizca ozgun versiyonu Les Essais 12 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Project Gutenberg de Denemeler 14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Kitabin HTML versiyonu11 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce