Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Dalama, Aydın ilinin Efeler ilçesine bağlı bir mahalledir.
| Dalama | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Aydın |
| İlçe | Efeler |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| Rakım | 60 metre  m |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
Tarihçe
Mahallenin adı, 200 yılı kayıtlarında Euhippê olarak, 1207 yılı kayıtlarında Ta Loumá olarak geçerken, 1876 yılı kayıtlarında Dalama olarak geçerken, 1916 yılı kayıtlarında Dalama Pazarı olarak geçmektedir. Genel olarak belde yerleşiminin tarihsel süreci; Batı Türkeli (Horasan ve çevresi)´den göç eden belli başlı yörükler (Karabaş, Keçeli, Horzum) önceleri 1500 m yükseklikteki Aydın Dağlarında bulunan yaylalara yerleşmeleri ile başlamıştır. Bu devirde keçe ve çuldan yapılmış yörük çadırlarında oturmuşlardır.Yerleşmeler zaman içerisinde Menderes ovasına doğru gelişmiştir. Aydın ve Nazilli arsında kalan Dalama beldesi´nin tarihsel gelişimi ile ilgili bir bilgi bulunmamakla beraber 200 yüzyıl önce Burgeç (Yortoç) denilen yere göçebe hayatı yaşayan insanların gelip yerleştiği bilinmektedir. Yaşayanların bir kısmı da Alaca Atlı Aşiret Reisinin etrafında olanlar batı kısımdaki bölgeye yerleşmişleridir. Bu bölgeye Alacaklı denmiştir. Yortuç ve Alacaklı toplulukları Hacı Salih Ağa çeşmesinin yanında toplanarak pazar kurarak, alış verişlerini yaptıkları bilinmektedir. Bu gün Belediye fırın yapılan yerde toplanarak büyük çınar ağacının gölgesinde eğlenceler düzenledikleri de bilinmektedir. Yortuç denilen yerde bayramlar kutlanır, bayram namazı bugünkü Musalla denilen yerde kılınır, bayram kutlamaları burada yapılırmış. Bu dönemden sonra Yortuç ve Alacaklı toplulukları anlaşarak Hacı Salih Ağa çeşmesi etrafına evlerini yaparak ilk defa Dalama Merkezini oluşturmuşlardır. Alacaklıda oturanların hepsi evlerini taşıyarak bugünkü Yıldıztepe Mahallesini kurmuşlardır. Yortuçluların bir kısmı gelmiş bir kısmı ise yerlerinde kalmışlardır. Zaman zaman Dalama´ya Kırklar, Kasar, Nevşehir ve Aydın´dan gelip yerleşenler olmuştur. Posacılar halkı büyük depremden sonra Dalama´ ya inmeye başlamışlardır. Ilıdağlı Hacı Mehmet Dalama´ da Lonca yaptırmıştır. Hacı Nuri Dalama´da ilk Fabrika kurmuş, Hacı Kulaksız bugünkü Çarşı Camisini yaptırmıştır.
Dalama´ ya ilk yerleşenler Hacı Ali´nin Osman, Hacı Halil´in Koca Mehmet, Halil Ağa Gibi isimlerdir. Kasabanın yerleşip gelişmesinde adı geçen isimler bilinmemekte, ancak ılıdağlı bir kişinin pazar kurulan yerde yağmurdan korunmak için geniş bir lonca yaptırdığı ve imar düzenlemesi sonucu bu barınağın yıkıldığı bilinmektedir.
Eski devirlerde savaş yapıldığı söylenmekte ancak kimlerin kiminle savaştığı bilinmemektedir. Mezarlıklardan böyle bir savaşın olduğu belirlenmektedir. Ara Tepe denilen yerde eski devirlerden kalma bir kale olduğu yıkıntılardan bilinmektedir. Başmakçı denilen yerde buna benzer yıkıntılar bulunmaktadır. Bugün Dalama meydanının olduğu yerde Hacı Nuri tarafından kurulan çırçır, yağ fabrikaları ve değirmen çıkan bir yangın neticesinde yok olmuştur. 1888 yılında Dalama´da kuraklık olduğu bilinmektedir. İlk olarak 1900 yıllarında eski yazı ile öğretim yapan Okul açılmış Cumhuriyet kurulana kadar devam etmiştir. Dalama, Osmanlı idaresi devrini yaşamış,1919 yılına kadar bu idare devam etmiştir. Kurtuluş savaşımızın başlangıcında en önemli yer tutan Kuva-i milliye Hareketi Ege bölgesinde ilk olarak Yörük Ali Efe tarafından Dalama´da başlatılmıştır. Beldede Cumhuriyet tarihimiz açısından bu önemli hareketin başlangıcını veren Yörük Ali Efe adını taşıyan meydan düzenlenmiştir.
Ayrıca belde sınırları içerisinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulunun 12.04.1984 tarih ve 873 sayılı kararıyla tescil edilmiş Namazgah ve Hazinesi ile Su Kemeri bulunmaktadır.
6 Eylül 1966'da belediye statüsü alarak beldeye dönüştü. 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu.
Dalama adı
Söylentilere göre Kızılyartepesi, Aratepe ve Başmakcı tepeleri arasında (Çağlayan deresi) civarında buraya göç edenlerin çoğalmasıyla kurulan bir köydür. Rivayete göre 1836 yıllarında Alacaklı ve Yortuç köylerinden toplanan insanlarla büyük bir köy haline gelmiştir. Bu arada karahayıt nahiyesinden göç eden posacılar Burgeç (Yortuç) denilen yere yerleşmişlerdir. Böylece Yortuç köylüleri ile posacılar arasında anlaşmazlık başlamış bunun üzerine Yortuç köylüleri posacılara daha dün gelmeden sağa sola "Dalamayın" der. Dalama adının buradan kaldığı rivayettir. İkinci bir rivayete göre ise Madran Çayı üzerinde halkın gelip-geçeceği bir köprünün olmaması sebebi ile insanlar çaya dalıp geçtikleri için zaman zaman insanların bu gelip-geçme esnasında boğulduğu ve çaya dalma ölürsün denmesi nedeniyle "Dalma" kelimesinden kasaba adının "DALAMA" olarak kaldığı söylenmektedir.
Coğrafya
Dalama doğudan Aratepe, Karakaya Güneyden Kızılyar, Tülübelen, Gökbelen Batıdan Başmakçı dağları arasına girmiş bir beldedir. Önemli dağları Başmakçı, Kızılyar, Gökbelen, Tülübelen, Karakaya ve Aratepedir. Kuzeyinde Menderes ovası yer alır. Dalama´ nın denizden yüksekliği 70 metredir. Önemli akarsuları Büyük Menderes, Ayaklı Çay, Çağlayan Çayı, Kurudere Çayı, Evlenbey Çayı, Eymir Deresi ve Çarşı Deresidir. Menderes nehri dışındaki akarsuların belli bir kaynağı yoktur. Ancak kışın ve ilkbaharda yağan yağmurlar neticesinde akarlar.
Nüfus
| Yıllara göre Mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 1.561 |
| 2021 | 1.635 |
| 2020 | 1.613 |
| 2019 | 1.615 |
| 2018 | 1.636 |
| 2017 | 1.665 |
| 2016 | 1.705 |
| 2015 | 1.725 |
| 2014 | 1.758 |
| 2013 | 1.763 |
| 2010 | 1.847 |
| 2009 | 1.899 |
| 2008 | 1.972 |
| 2007 | 2.001 |
| 2000 | 2.078 |
| 1990 | 2.224 |
| 1985 | 2.425 |
| 1980 | 2.205 |
Yönetim
Belediye başkanlığı
| Yıl | Belediye başkanı |
|---|---|
| 2009 | Nihat Aktakka (AKP) |
| 2004 | Nihat Aktakka (AKP) |
| 1999 | Osman Nuri Çilengir (DYP) |
| 1994 | Osman Nuri Çilengir (DYP) |
| 1989 | Selahattin Metin (DYP) |
| 1984 | Ramazan Ulutürk (ANAP) |
| 1977 | Metin Paker (AP) |
| 1973 | Ahmet Remzi Çilengir |
| 1967 | Cevdet Balcı |
İklim
Dalama; Akdeniz iklimi etkisi altında olup, yazları kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlıdır. Kar yağışına ender olarak rastlanmaktadır.
Kaynakça
- ^ "Nişanyan yer adları, Dalama". Index Anatolicus. 16 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2023.
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 14 Eylül 1966. 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021.
- ^ "Kanun No. 6360". 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
- ^ a b c d e f g h i j k . 25 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023.
- ^ a b c d e f g . YerelNet. 15 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023.
- ^ . Dalama Belediyesi. 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
 | Aydın ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dalama Aydin ilinin Efeler ilcesine bagli bir mahalledir DalamaMahalleMahallenin haritadaki yeriUlke TurkiyeIlAydinIlceEfelerCografi bolgeEge BolgesiRakim60 metre mZaman dilimiUTC 03 00 TSI TarihceMahallenin adi 200 yili kayitlarinda Euhippe olarak 1207 yili kayitlarinda Ta Louma olarak gecerken 1876 yili kayitlarinda Dalama olarak gecerken 1916 yili kayitlarinda Dalama Pazari olarak gecmektedir Genel olarak belde yerlesiminin tarihsel sureci Bati Turkeli Horasan ve cevresi den goc eden belli basli yorukler Karabas Keceli Horzum onceleri 1500 m yukseklikteki Aydin Daglarinda bulunan yaylalara yerlesmeleri ile baslamistir Bu devirde kece ve culdan yapilmis yoruk cadirlarinda oturmuslardir Yerlesmeler zaman icerisinde Menderes ovasina dogru gelismistir Aydin ve Nazilli arsinda kalan Dalama beldesi nin tarihsel gelisimi ile ilgili bir bilgi bulunmamakla beraber 200 yuzyil once Burgec Yortoc denilen yere gocebe hayati yasayan insanlarin gelip yerlestigi bilinmektedir Yasayanlarin bir kismi da Alaca Atli Asiret Reisinin etrafinda olanlar bati kisimdaki bolgeye yerlesmisleridir Bu bolgeye Alacakli denmistir Yortuc ve Alacakli topluluklari Haci Salih Aga cesmesinin yaninda toplanarak pazar kurarak alis verislerini yaptiklari bilinmektedir Bu gun Belediye firin yapilan yerde toplanarak buyuk cinar agacinin golgesinde eglenceler duzenledikleri de bilinmektedir Yortuc denilen yerde bayramlar kutlanir bayram namazi bugunku Musalla denilen yerde kilinir bayram kutlamalari burada yapilirmis Bu donemden sonra Yortuc ve Alacakli topluluklari anlasarak Haci Salih Aga cesmesi etrafina evlerini yaparak ilk defa Dalama Merkezini olusturmuslardir Alacaklida oturanlarin hepsi evlerini tasiyarak bugunku Yildiztepe Mahallesini kurmuslardir Yortuclularin bir kismi gelmis bir kismi ise yerlerinde kalmislardir Zaman zaman Dalama ya Kirklar Kasar Nevsehir ve Aydin dan gelip yerlesenler olmustur Posacilar halki buyuk depremden sonra Dalama ya inmeye baslamislardir Ilidagli Haci Mehmet Dalama da Lonca yaptirmistir Haci Nuri Dalama da ilk Fabrika kurmus Haci Kulaksiz bugunku Carsi Camisini yaptirmistir Dalama ya ilk yerlesenler Haci Ali nin Osman Haci Halil in Koca Mehmet Halil Aga Gibi isimlerdir Kasabanin yerlesip gelismesinde adi gecen isimler bilinmemekte ancak ilidagli bir kisinin pazar kurulan yerde yagmurdan korunmak icin genis bir lonca yaptirdigi ve imar duzenlemesi sonucu bu barinagin yikildigi bilinmektedir Eski devirlerde savas yapildigi soylenmekte ancak kimlerin kiminle savastigi bilinmemektedir Mezarliklardan boyle bir savasin oldugu belirlenmektedir Ara Tepe denilen yerde eski devirlerden kalma bir kale oldugu yikintilardan bilinmektedir Basmakci denilen yerde buna benzer yikintilar bulunmaktadir Bugun Dalama meydaninin oldugu yerde Haci Nuri tarafindan kurulan circir yag fabrikalari ve degirmen cikan bir yangin neticesinde yok olmustur 1888 yilinda Dalama da kuraklik oldugu bilinmektedir Ilk olarak 1900 yillarinda eski yazi ile ogretim yapan Okul acilmis Cumhuriyet kurulana kadar devam etmistir Dalama Osmanli idaresi devrini yasamis 1919 yilina kadar bu idare devam etmistir Kurtulus savasimizin baslangicinda en onemli yer tutan Kuva i milliye Hareketi Ege bolgesinde ilk olarak Yoruk Ali Efe tarafindan Dalama da baslatilmistir Beldede Cumhuriyet tarihimiz acisindan bu onemli hareketin baslangicini veren Yoruk Ali Efe adini tasiyan meydan duzenlenmistir Ayrica belde sinirlari icerisinde Kultur ve Turizm Bakanligi Tasinmaz Kultur ve Tabiat Varliklari Yuksek Kurulunun 12 04 1984 tarih ve 873 sayili karariyla tescil edilmis Namazgah ve Hazinesi ile Su Kemeri bulunmaktadir 6 Eylul 1966 da belediye statusu alarak beldeye donustu 12 Kasim 2012 de TBMM de kabul edilen 6360 sayili kanun ile mahalle oldu Dalama adi Soylentilere gore Kizilyartepesi Aratepe ve Basmakci tepeleri arasinda Caglayan deresi civarinda buraya goc edenlerin cogalmasiyla kurulan bir koydur Rivayete gore 1836 yillarinda Alacakli ve Yortuc koylerinden toplanan insanlarla buyuk bir koy haline gelmistir Bu arada karahayit nahiyesinden goc eden posacilar Burgec Yortuc denilen yere yerlesmislerdir Boylece Yortuc koyluleri ile posacilar arasinda anlasmazlik baslamis bunun uzerine Yortuc koyluleri posacilara daha dun gelmeden saga sola Dalamayin der Dalama adinin buradan kaldigi rivayettir Ikinci bir rivayete gore ise Madran Cayi uzerinde halkin gelip gececegi bir koprunun olmamasi sebebi ile insanlar caya dalip gectikleri icin zaman zaman insanlarin bu gelip gecme esnasinda boguldugu ve caya dalma olursun denmesi nedeniyle Dalma kelimesinden kasaba adinin DALAMA olarak kaldigi soylenmektedir CografyaDalama dogudan Aratepe Karakaya Guneyden Kizilyar Tulubelen Gokbelen Batidan Basmakci daglari arasina girmis bir beldedir Onemli daglari Basmakci Kizilyar Gokbelen Tulubelen Karakaya ve Aratepedir Kuzeyinde Menderes ovasi yer alir Dalama nin denizden yuksekligi 70 metredir Onemli akarsulari Buyuk Menderes Ayakli Cay Caglayan Cayi Kurudere Cayi Evlenbey Cayi Eymir Deresi ve Carsi Deresidir Menderes nehri disindaki akarsularin belli bir kaynagi yoktur Ancak kisin ve ilkbaharda yagan yagmurlar neticesinde akarlar NufusYillara gore Mahalle nufus verileri2022 1 5612021 1 6352020 1 6132019 1 6152018 1 6362017 1 6652016 1 7052015 1 7252014 1 7582013 1 7632010 1 8472009 1 8992008 1 9722007 2 0012000 2 0781990 2 2241985 2 4251980 2 205YonetimBelediye baskanligi Yil Belediye baskani2009 Nihat Aktakka AKP 2004 Nihat Aktakka AKP 1999 Osman Nuri Cilengir DYP 1994 Osman Nuri Cilengir DYP 1989 Selahattin Metin DYP 1984 Ramazan Uluturk ANAP 1977 Metin Paker AP 1973 Ahmet Remzi Cilengir1967 Cevdet BalciIklimDalama Akdeniz iklimi etkisi altinda olup yazlari kurak ve sicak kislari ilik ve yagislidir Kar yagisina ender olarak rastlanmaktadir Kaynakca Nisanyan yer adlari Dalama Index Anatolicus 16 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2023 PDF Resmi Gazete 14 Eylul 1966 4 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2021 Kanun No 6360 15 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2014 a b c d e f g h i j k 25 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2023 a b c d e f g YerelNet 15 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2023 Dalama Belediyesi 11 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2023 Aydin ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Turkiye deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz