Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Başlangıç meridyeni, boylamı 0° olarak tanımlanan, başlangıç meridyenidir.
Başlangıç meridyeni ve onun (antimeridiyen) olan 180. meridyen (180° boylamı) dünyayı tümüyle saran hayalî bir çember oluştururlar ve bu çemberin doğusunda kalan bölge Doğu Yarımküre, batısında kalan bölge Batı Yarımküre olarak adlandırılır. Başlangıç meridyeni için günümüzde kabul edilen yaygın kanı Londra'nın Greenwich kasabasından geçtiği yönündedir. Uluslararası meridyen ya da Greenwich meridyeni gibi adlarla da anılır.
Coğrafya
Kuzey Kutbu'ndan başlayarak Güney Kutbu'na ulaşan baş meridyen aşağıdaki yerlerden geçer:
Tarihi
İlk çağda Batlamyus haritasında başlangıç meridyeni olarak Kanarya Adaları tehcih edilmiştir. 6. yy haritalarında İskenderiye, Bağdat bazen de Yeşil Burun Adaları'ndan geçirilmiştir. 17. yüzyılda Ferro Adası'ndan (Kanarya Adalarının en batısında) geçen meridyen, baş meridyen kabul edilmiştir. Okyanus içindeki adadan boylam farkını bulmak zor olduğundan pek çok ülke kendi başkentinden geçen meridyeni baş meridyen kabul etmiştir. Almanya Berlin, İngiltere Greenwich (Londra yakınlarında), Fransa Paris'ten geçen meridyeni esas almıştır.
Uluğ Bey başlangıç olarak Kamçatka Yarımadası meridyenini kullanmıştır. Osmanlı muvakkitlerinden Mustafa ibn-i Ali Kanarya Adalarını başalangıç kabul etmiştir.
1884 yılında aralarında Osmanlı Devleti'nin de bulunduğu 25 ülkeden 41 temsilci Washington'da "Uluslararası Meridyen Konferansı" için toplanmıştır. Bu toplantıda 22 oy ile Greenwich 0 meridyeni olarak seçilmiştir. Osmanlı temsilcisi uluslararası ilişkilerde kullanmak şartı ile ortak saatin kabulu yönünde oy kullanmıştır. O zamanlarda dünya denizcilerinin %70'inin Greenwich zaman dilimini kullanması, burasının baş meridyen seçilmesinde etkili olmuştur.
Bizans zamanında Ayasofya'nın karşısında, Sultan Ahmet Meydanında bulunan Milyon taşı baş meridyen kabul edilirdi. Bu taş Konstantinopolis'e gelen tüm yolların başlangıç noktası, diğer şehirlere uzaklığın hesaplandığı sıfır noktası idi.
Osmanlılar yüzyıllar boyunca Ayasofya üzerinden geçen meridyeni Arz-ı İstanbul veya Arz-ı Halife nitelemesiyle baş meridyen kabul etmiştir. Ortak meridyen seçildikten sonra haritalar Greenwich merkezli çizilmeye başlanmış fakat Osmanlı topraklarını gösteren haritalarda Ayasofya meridyeni esas alınmaya devam edilmiştir. 1932 yılndaki Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik inkılabı ile Greenwich merkez alınmaya başlanmıştır.
Koordinatlar
(yaklaşık)Ülke, bölge ya da deniz Notlar 90°0′K 0°0′D / 90.000°K 0.000°D Kuzey Okyanusu 81°39′K 0°0′D / 81.650°K 0.000°D Grönland Denizi 72°53′K 0°0′D / 72.883°K 0.000°D Norveç Denizi 61°0′K 0°0′D / 61.000°K 0.000°D Kuzey Denizi 53°45′K 0°0′D / 53.750°K 0.000°D ![image]()
Birleşik Krallık Meridyenin en kuzeyindeki kara parçası yakınlarındadır. 50°47′K 0°0′D / 50.783°K 0.000°D Manş Denizi 49°19′K 0°0′D / 49.317°K 0.000°D ![image]()
Fransa 42°41′K 0°0′D / 42.683°K 0.000°D ![image]()
İspanya 39°56′K 0°0′D / 39.933°K 0.000°D Akdeniz 38°52′K 0°0′D / 38.867°K 0.000°D ![image]()
İspanya 38°38′K 0°0′D / 38.633°K 0.000°D Akdeniz 35°50′K 0°0′D / 35.833°K 0.000°D ![image]()
Cezayir 21°50′K 0°0′D / 21.833°K 0.000°D ![image]()
Mali 14°59′K 0°0′D / 14.983°K 0.000°D ![image]()
Burkina Faso 11°6′K 0°0′D / 11.100°K 0.000°D ![image]()
Togo Yaklaşık 600m 11°6′K 0°0′D / 11.100°K 0.000°D ![image]()
Gana Yaklaşık 16 km 10°57′K 0°0′D / 10.950°K 0.000°D ![image]()
Togo 10°36′K 0°0′D / 10.600°K 0.000°D ![image]()
Gana Volta Gölü'nden geçerek 7°48′K 0°0′D / 7.800°K 0.000°D 5°37′K 0°0′D / 5.617°K 0.000°D Atlas Okyanusu Ekvator'dan geçerek 0°0′K 0°0′D / 0.000°K 0.000°D 60°0′G 0°0′D / 60.000°G 0.000°D Güney Okyanusu 68°54′G 0°0′D / 68.900°G 0.000°D Antarktika Kraliçe Maud Toprakları ( ![image]()
Norveç tarafından sahiplenilmiştir) 90°0′G 0°0′D / 90.000°G 0.000°D
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baslangic meridyeni boylami 0 olarak tanimlanan baslangic meridyenidir K Kutup Dairesi Yengec D Ekvator Oglak D G Kutup DairesiMeridyen uzerindeki noktalar 0 dogu Ekvator ustunde bulunan ulkeler kirmizi bas meridyen ustunde bulunan ulkeler mavi Baslangic meridyeni ve onun antimeridiyen olan 180 meridyen 180 boylami dunyayi tumuyle saran hayali bir cember olustururlar ve bu cemberin dogusunda kalan bolge Dogu Yarimkure batisinda kalan bolge Bati Yarimkure olarak adlandirilir Baslangic meridyeni icin gunumuzde kabul edilen yaygin kani Londra nin Greenwich kasabasindan gectigi yonundedir Uluslararasi meridyen ya da Greenwich meridyeni gibi adlarla da anilir CografyaKuzey Kutbu ndan baslayarak Guney Kutbu na ulasan bas meridyen asagidaki yerlerden gecer TarihiIlk cagda Batlamyus haritasinda baslangic meridyeni olarak Kanarya Adalari tehcih edilmistir 6 yy haritalarinda Iskenderiye Bagdat bazen de Yesil Burun Adalari ndan gecirilmistir 17 yuzyilda Ferro Adasi ndan Kanarya Adalarinin en batisinda gecen meridyen bas meridyen kabul edilmistir Okyanus icindeki adadan boylam farkini bulmak zor oldugundan pek cok ulke kendi baskentinden gecen meridyeni bas meridyen kabul etmistir Almanya Berlin Ingiltere Greenwich Londra yakinlarinda Fransa Paris ten gecen meridyeni esas almistir Ulug Bey baslangic olarak Kamcatka Yarimadasi meridyenini kullanmistir Osmanli muvakkitlerinden Mustafa ibn i Ali Kanarya Adalarini basalangic kabul etmistir 1884 yilinda aralarinda Osmanli Devleti nin de bulundugu 25 ulkeden 41 temsilci Washington da Uluslararasi Meridyen Konferansi icin toplanmistir Bu toplantida 22 oy ile Greenwich 0 meridyeni olarak secilmistir Osmanli temsilcisi uluslararasi iliskilerde kullanmak sarti ile ortak saatin kabulu yonunde oy kullanmistir O zamanlarda dunya denizcilerinin 70 inin Greenwich zaman dilimini kullanmasi burasinin bas meridyen secilmesinde etkili olmustur Bizans zamaninda Ayasofya nin karsisinda Sultan Ahmet Meydaninda bulunan Milyon tasi bas meridyen kabul edilirdi Bu tas Konstantinopolis e gelen tum yollarin baslangic noktasi diger sehirlere uzakligin hesaplandigi sifir noktasi idi Osmanlilar yuzyillar boyunca Ayasofya uzerinden gecen meridyeni Arz i Istanbul veya Arz i Halife nitelemesiyle bas meridyen kabul etmistir Ortak meridyen secildikten sonra haritalar Greenwich merkezli cizilmeye baslanmis fakat Osmanli topraklarini gosteren haritalarda Ayasofya meridyeni esas alinmaya devam edilmistir 1932 yilndaki Takvim saat ve olculerde degisiklik inkilabi ile Greenwich merkez alinmaya baslanmistir Koordinatlar yaklasik Ulke bolge ya da deniz Notlar90 0 K 0 0 D 90 000 K 0 000 D 90 000 0 000 Arctic Ocean Kuzey Okyanusu81 39 K 0 0 D 81 650 K 0 000 D 81 650 0 000 Greenland Sea Gronland Denizi72 53 K 0 0 D 72 883 K 0 000 D 72 883 0 000 Norwegian Sea Norvec Denizi61 0 K 0 0 D 61 000 K 0 000 D 61 000 0 000 North Sea Kuzey Denizi53 45 K 0 0 D 53 750 K 0 000 D 53 750 0 000 United Kingdom Birlesik Krallik Meridyenin en kuzeyindeki kara parcasi yakinlarindadir 50 47 K 0 0 D 50 783 K 0 000 D 50 783 0 000 English Channel Mans Denizi49 19 K 0 0 D 49 317 K 0 000 D 49 317 0 000 France Fransa42 41 K 0 0 D 42 683 K 0 000 D 42 683 0 000 Spain Ispanya39 56 K 0 0 D 39 933 K 0 000 D 39 933 0 000 Mediterranean Sea Akdeniz38 52 K 0 0 D 38 867 K 0 000 D 38 867 0 000 Spain Ispanya38 38 K 0 0 D 38 633 K 0 000 D 38 633 0 000 Mediterranean Sea Akdeniz35 50 K 0 0 D 35 833 K 0 000 D 35 833 0 000 Algeria Cezayir21 50 K 0 0 D 21 833 K 0 000 D 21 833 0 000 Mali Mali14 59 K 0 0 D 14 983 K 0 000 D 14 983 0 000 Burkina Faso Burkina Faso11 6 K 0 0 D 11 100 K 0 000 D 11 100 0 000 Togo Togo Yaklasik 600m11 6 K 0 0 D 11 100 K 0 000 D 11 100 0 000 Ghana Gana Yaklasik 16 km10 57 K 0 0 D 10 950 K 0 000 D 10 950 0 000 Togo Togo10 36 K 0 0 D 10 600 K 0 000 D 10 600 0 000 Ghana Gana Volta Golu nden gecerek 7 48 K 0 0 D 7 800 K 0 000 D 7 800 0 000 Lake Volta 5 37 K 0 0 D 5 617 K 0 000 D 5 617 0 000 Atlantic Ocean Atlas Okyanusu Ekvator dan gecerek 0 0 K 0 0 D 0 000 K 0 000 D 0 000 0 000 Equator 60 0 G 0 0 D 60 000 G 0 000 D 60 000 0 000 Southern Ocean Guney Okyanusu68 54 G 0 0 D 68 900 G 0 000 D 68 900 0 000 Antarctica Antarktika Kralice Maud Topraklari Norvec tarafindan sahiplenilmistir 90 0 G 0 0 D 90 000 G 0 000 D 90 000 0 000 South Pole Kaynakca a b c d Yakup Emre 13 Temmuz 2014 dunyabulteni net 6 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2021