Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Bagavan Muharebesi (Bagawan olarak da yazılır) veya Vagabanta Muharebesi, 371 yılında Büyük Ermenistan'ın Bagrevand bölgesindeki Bagavan yerleşimi yakınında, Roma - Ermeni ortak kuvveti ile Sasani ordusu arasında yapılan çatışmadır; Romalılar ve Ermeniler galip gelmiştir. Romalı tarihçi Ammianus Marcellinus'un yanı sıra Ermeni tarihçi Bizantionlu Faustus tarafından da kaydedilmiştir.
| Bagavan Muharebesi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Taraflar | |||||
 Ermenistan Krallığı Roma İmparatorluğu |  Sasani İmparatorluğu Albanya | ||||
| Komutanlar ve liderler | |||||
| | × | ||||
Ermeni tarihçi Horenli Musa ve onu takip eden birkaç Ermeni tarihçi, muharebenin Dzirav denilen alanda gerçekleştiğini belirtirler ve bu nedenle bazı Ermeni kaynaklarında muharebeye, Dzirav Muharebesi adı verilir. Tarihçiler Hakob Manandian ve Nina Garsoïan'a göre bu, Horenli Musa'nın yaptığı bir hata ya da Bagavan Muharebesi ile Faustus'un tarihinin bir sonraki bölümünde anlatılan Gandzak Muharebesi ile birleştirilmesidir.
Arka plan
Roma'nın Ermeni işlerine karışmama sözü verdiği 363 tarihli Pers-Roma barış anlaşmasının ardından, Ermenistan, 367/368'de Ermeni kralı II. Arşak'ı hapseden ve ülkedeki Pers egemenliğini pekiştirmek Sasani kralı II. Şâpûr'un insafına bırakıldı. 369 yılında Roma imparatoru Valens, II. Arşak'ın oğlu Papas'ın general Terentius'la birlikte Ermenistan'a dönmesine izin verdi. Ancak Papas kısa süre sonra Shapur'un orduları tarafından Ermenistan'dan sürüldü ve Lazika'da saklanmak zorunda kaldı. Papas saklanırken, Shapur onunla temasa geçti ve onu İran'a olan bağlılığını değiştirmeye ikna etti, ancak bu yakınlaşma girişimi, Valens'in generali Arintheus'un gelip Papas'ı ikinci kez Ermeni tahtına geri getirmesiyle bozuldu.
Şâpûr bu hamleye öfkelendi ama 370 kışına kadar Roma'yla yapılan barışın geçersiz olduğunu ilan etmedi. Şâpûr, Faustus'a göre müttefiki Albanya Kralı Urnayr'ın güçlerini de içeren ordu topladı ve 371 baharında Ermenistan'ı işgal etti. Valens, generaller Traianus ve Vadomarius'un komutası altında Ermenistan'a büyük bir ordu gönderdi, ancak Perslerle barışı korumayı umarak yalnızca savunma eylemlerine katılma emri verdi. Ermeniler ayrıca ordularını (başgeneral) Muşeğ Mamikonyan'ın komutası altında topladılar ve Arsanias'ın kaynağı yakınındaki Npat Dağı'nın eteğindeki Bagrevand bölgesindeki Bagavan yerleşimi yakınında Romalılarla bir araya geldiler. Faustus Ermeni ordusunun sayısını 90.000 olarak vermektedir.
Muharebe
Birleşik Ermeni-Roma ordusu Bagavan yakınlarında işgalci Sasani kuvvetleriyle karşılaştı. Ammianus Marcellinus'a göre Romalılar başlangıçta çatışmadan kaçınmak için geri çekildiler, ancak sonunda Pers süvarilerinin saldırılarına karşılık vermek zorunda kaldılar ve sonraki muharebede Perslere ağır kayıplar vererek kesin bir zafer kazandılar. Bizanslı Faustus, zaferin büyük kısmını sparapet Mushegh Mamikonyan'a vermektedir. Faustus ayrıca Albanya'dan Urnayr'ın Shapuh'tan birliğinin Ermeni kuvvetleriyle yüzleşmesine izin vermesini istediğini ve Mushegh'in nasıl Urnayr ile teke tek çatışmaya girip Albanya kralını yaraladığını, ancak onun canını kurtararak kaçmasına izin verdiğini anlatır. Bu, muharebenin Romalılar ve müttefiklerinin Persler ve müttefikleriyle karşı karşıya geldiği, Romalıların Perslerle karşı karşıya olduğu ve müttefiklerin birbirleriyle çatıştığı diğer muharebelere benzer şekilde gerçekleştiğini gösterebilir. Faustus'a göre Kral Papas, muharebede yer almamış ve Romalı generallerin isteği üzerine Patrik Nerses ile birlikte Npat Dağı'ndan gözlem yapmıştır.
Sonrası
Ammianus, Bagavan'daki Ermeni-Roma zaferinden sonra farklı sonuçlarla başka birçok çatışmanın da yapıldığını yazmaktadır. Faustus, Adurbadagan'daki Ganzak'ta, Ermenilerin ve Romalıların Persleri yeniden bozguna uğrattığı, bu kez Şâpûr'un bizzat orada olduğu bir başka büyük muharebeden bahseder. Bu muharebelerden sonra Şâpûr elçiler gönderdi ve ateşkes üzerinde anlaşmaya varıldı. Şâpûr daha sonra Tizpon'a ve Valens Antakya'ya döndü ve Ermenistan fiilen Roma hükümdarlığı altında kaldı. Ateşkes yedi yıl sürmüştür. Bu zaferlerin bir sonucu olarak Mushegh'in, kaybedilen birçok Ermeni topraklarını yeniden ele geçirdiği ve Arşak monarşisine karşı isyan eden soyluları Papas'ın otoritesine boyun eğmeye zorladığı söylenir.
Notlar
- ^ Ermeni topraklarının Mushegh tarafından yeniden fethedilmesinin kapsamı kesin değildir ve muhtemelen Faustus tarafından abartılmıştır. Faustus, Mushegh tarafından yeniden ele geçirilenler arasında şu bölgeleri sayıyor: 'ın bir kısmı, Noshirakan, Kordukʻ (Karduya), Kordikʻ, Tmorikʻ, "Markʻ (Medler) ülkesi", Artsʻakh, , Shakashēn, , Koghtʻ, (Pʻaytakaran), , (Arzanene), Mets Tsopʻkʻ (Greater ), ve . Manandian, Arzanene ve Karduya'nın (363 yılında Roma tarafından İran'a devredilen) yeniden fethedilmesini ve ayrıca Roma tarafından ilhak edilen Büyük Sophene, Angeghtun (Ingilene) ve Andzitʻ (Anzitene) ele geçirilmesini reddeder. Chaumont, Albanya'daki bölgelerin (Artsʻakh, Utikʻ, Shakashēn, Gardman, Koghtʻ) yeniden fethinin olası olmadığını düşünüyor.
Kaynakça
- Özel
- ^ Manandyan 1957, s. 205.
- ^ Garsoïan 1989, s. 308, V.iv n. 1.
- ^ a b Lenski 2002, s. 172.
- ^ Lenski 2002, s. 173.
- ^ a b c d P'awstos Buzand 1985, 5.4.
- ^ a b Lenski 2002, s. 174.
- ^ a b c d e f g h Lenski 2002, s. 175.
- ^ Ammianus Marcellinus, 29.1.3
- ^ a b Chaumont 1985.
- ^ Hughes 2013.
- ^ Ammianus Marcellinus, 29.1.4
- ^ P'awstos Buzand 1985, 5.5.
- ^ Hughes 2013, s. 106.
- ^ P'awstos Buzand 1985, 5.8–5.20.
- ^ Manandyan 1957, s. 208.
- Genel
Antik eserler
- Ammianus Marcellinus, Res Gestae.
- P'awstos Buzand (1985). History of the Armenians. Bedrosian, Robert tarafından çevrildi. New York.
Modern eserler
- Chaumont, M. L. (1985). "Albania". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 8. ss. 806-810.
- Chaumont, M. L. (1986). "Armenia and Iran ii. The pre-Islamic period". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 4. ss. 418-438.
- Garsoian, Nina (2000). "Mamikonean family". Encyclopaedia Iranica.
- Garsoïan, Nina G. (1989). The Epic Histories Attributed to Pʻawstos Buzand (Buzandaran Patmutʻiwnkʻ). Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN .
- Grousset, René (1947). Histoire de l'Arménie des origines à 1071. Paris.
- Hughes, Ian (2013). Imperial Brothers: Valentinian, Valens and the Disaster at Adrianople. Pen & Sword. ISBN .
- Lenski, Noel Emmanuel (2002). Failure of Empire: Valens and the Roman state in the fourth century A.D. University of California Press. ISBN .
- (1957). Kʻnnakan tesutʻyun hay zhoghovrdi patmutʻyan, hator B, masn A [Critical theory of the history of the Armenian people, volume II, part I] (Ermenice). Erevan: Haypethrat.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bagavan Muharebesi Bagawan olarak da yazilir veya Vagabanta Muharebesi 371 yilinda Buyuk Ermenistan in Bagrevand bolgesindeki Bagavan yerlesimi yakininda Roma Ermeni ortak kuvveti ile Sasani ordusu arasinda yapilan catismadir Romalilar ve Ermeniler galip gelmistir Romali tarihci Ammianus Marcellinus un yani sira Ermeni tarihci Bizantionlu Faustus tarafindan da kaydedilmistir Bagavan MuharebesiBolgeBuyuk Ermenistan in Bagrevand bolgesindeki Bagavan yerlesimi yakinindaBagavan Muharebesi nin yeriTaraflarErmenistan Kralligi Roma ImparatorluguSasani Imparatorlugu AlbanyaKomutanlar ve liderler Ermeni tarihci Horenli Musa ve onu takip eden birkac Ermeni tarihci muharebenin Dzirav denilen alanda gerceklestigini belirtirler ve bu nedenle bazi Ermeni kaynaklarinda muharebeye Dzirav Muharebesi adi verilir Tarihciler Hakob Manandian ve Nina Garsoian a gore bu Horenli Musa nin yaptigi bir hata ya da Bagavan Muharebesi ile Faustus un tarihinin bir sonraki bolumunde anlatilan Gandzak Muharebesi ile birlestirilmesidir Arka planRoma nin Ermeni islerine karismama sozu verdigi 363 tarihli Pers Roma baris anlasmasinin ardindan Ermenistan 367 368 de Ermeni krali II Arsak i hapseden ve ulkedeki Pers egemenligini pekistirmek Sasani krali II Sapur un insafina birakildi 369 yilinda Roma imparatoru Valens II Arsak in oglu Papas in general Terentius la birlikte Ermenistan a donmesine izin verdi Ancak Papas kisa sure sonra Shapur un ordulari tarafindan Ermenistan dan suruldu ve Lazika da saklanmak zorunda kaldi Papas saklanirken Shapur onunla temasa gecti ve onu Iran a olan bagliligini degistirmeye ikna etti ancak bu yakinlasma girisimi Valens in generali Arintheus un gelip Papas i ikinci kez Ermeni tahtina geri getirmesiyle bozuldu Sapur bu hamleye ofkelendi ama 370 kisina kadar Roma yla yapilan barisin gecersiz oldugunu ilan etmedi Sapur Faustus a gore muttefiki Albanya Krali Urnayr in guclerini de iceren ordu topladi ve 371 baharinda Ermenistan i isgal etti Valens generaller Traianus ve Vadomarius un komutasi altinda Ermenistan a buyuk bir ordu gonderdi ancak Perslerle barisi korumayi umarak yalnizca savunma eylemlerine katilma emri verdi Ermeniler ayrica ordularini basgeneral Museg Mamikonyan in komutasi altinda topladilar ve Arsanias in kaynagi yakinindaki Npat Dagi nin etegindeki Bagrevand bolgesindeki Bagavan yerlesimi yakininda Romalilarla bir araya geldiler Faustus Ermeni ordusunun sayisini 90 000 olarak vermektedir MuharebeBirlesik Ermeni Roma ordusu Bagavan yakinlarinda isgalci Sasani kuvvetleriyle karsilasti Ammianus Marcellinus a gore Romalilar baslangicta catismadan kacinmak icin geri cekildiler ancak sonunda Pers suvarilerinin saldirilarina karsilik vermek zorunda kaldilar ve sonraki muharebede Perslere agir kayiplar vererek kesin bir zafer kazandilar Bizansli Faustus zaferin buyuk kismini sparapet Mushegh Mamikonyan a vermektedir Faustus ayrica Albanya dan Urnayr in Shapuh tan birliginin Ermeni kuvvetleriyle yuzlesmesine izin vermesini istedigini ve Mushegh in nasil Urnayr ile teke tek catismaya girip Albanya kralini yaraladigini ancak onun canini kurtararak kacmasina izin verdigini anlatir Bu muharebenin Romalilar ve muttefiklerinin Persler ve muttefikleriyle karsi karsiya geldigi Romalilarin Perslerle karsi karsiya oldugu ve muttefiklerin birbirleriyle catistigi diger muharebelere benzer sekilde gerceklestigini gosterebilir Faustus a gore Kral Papas muharebede yer almamis ve Romali generallerin istegi uzerine Patrik Nerses ile birlikte Npat Dagi ndan gozlem yapmistir SonrasiAmmianus Bagavan daki Ermeni Roma zaferinden sonra farkli sonuclarla baska bircok catismanin da yapildigini yazmaktadir Faustus Adurbadagan daki Ganzak ta Ermenilerin ve Romalilarin Persleri yeniden bozguna ugrattigi bu kez Sapur un bizzat orada oldugu bir baska buyuk muharebeden bahseder Bu muharebelerden sonra Sapur elciler gonderdi ve ateskes uzerinde anlasmaya varildi Sapur daha sonra Tizpon a ve Valens Antakya ya dondu ve Ermenistan fiilen Roma hukumdarligi altinda kaldi Ateskes yedi yil surmustur Bu zaferlerin bir sonucu olarak Mushegh in kaybedilen bircok Ermeni topraklarini yeniden ele gecirdigi ve Arsak monarsisine karsi isyan eden soylulari Papas in otoritesine boyun egmeye zorladigi soylenir Notlar Ermeni topraklarinin Mushegh tarafindan yeniden fethedilmesinin kapsami kesin degildir ve muhtemelen Faustus tarafindan abartilmistir Faustus Mushegh tarafindan yeniden ele gecirilenler arasinda su bolgeleri sayiyor in bir kismi Noshirakan Kordukʻ Karduya Kordikʻ Tmorikʻ Markʻ Medler ulkesi Artsʻakh Shakashen Koghtʻ Pʻaytakaran Arzanene Mets Tsopʻkʻ Greater ve Manandian Arzanene ve Karduya nin 363 yilinda Roma tarafindan Iran a devredilen yeniden fethedilmesini ve ayrica Roma tarafindan ilhak edilen Buyuk Sophene Angeghtun Ingilene ve Andzitʻ Anzitene ele gecirilmesini reddeder Chaumont Albanya daki bolgelerin Artsʻakh Utikʻ Shakashen Gardman Koghtʻ yeniden fethinin olasi olmadigini dusunuyor KaynakcaOzel Manandyan 1957 s 205 Garsoian 1989 s 308 V iv n 1 a b Lenski 2002 s 172 Lenski 2002 s 173 a b c d P awstos Buzand 1985 5 4 a b Lenski 2002 s 174 a b c d e f g h Lenski 2002 s 175 Ammianus Marcellinus 29 1 3 a b Chaumont 1985 Hughes 2013 Ammianus Marcellinus 29 1 4 P awstos Buzand 1985 5 5 Hughes 2013 s 106 P awstos Buzand 1985 5 8 5 20 Manandyan 1957 s 208 GenelAntik eserler Ammianus Marcellinus Res Gestae P awstos Buzand 1985 History of the Armenians Bedrosian Robert tarafindan cevrildi New York Modern eserler Chaumont M L 1985 Albania Encyclopaedia Iranica Vol I Fasc 8 ss 806 810 Chaumont M L 1986 Armenia and Iran ii The pre Islamic period Encyclopaedia Iranica Vol II Fasc 4 ss 418 438 Garsoian Nina 2000 Mamikonean family Encyclopaedia Iranica Garsoian Nina G 1989 The Epic Histories Attributed to Pʻawstos Buzand Buzandaran Patmutʻiwnkʻ Cambridge Massachusetts Harvard University Press ISBN 0 674 25865 7 Grousset Rene 1947 Histoire de l Armenie des origines a 1071 Paris Hughes Ian 2013 Imperial Brothers Valentinian Valens and the Disaster at Adrianople Pen amp Sword ISBN 978 1848844179 Lenski Noel Emmanuel 2002 Failure of Empire Valens and the Roman state in the fourth century A D University of California Press ISBN 978 0 520 23332 4 1957 Kʻnnakan tesutʻyun hay zhoghovrdi patmutʻyan hator B masn A Critical theory of the history of the Armenian people volume II part I Ermenice Erevan Haypethrat