Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Amonyum perklorat (AP) formülü NH4ClO4 olan bir kimyasal bileşiktir. Perklorik asitin amonyum tuzu olan bu bileşik diğer perkloratlar gibi kuvvetli bir oksitleyicidir. Kuvvetli oksitleyici oluşu, amonyum perkloratın başlıca kullanım alanınını katı itici yakıtlar olarak belirlemiştir. Amonyum perklorat aynı zamanda PEPCON endüstri felaketi ve kazası gibi bir dizi kazadan da sorumludur.
 | |
 | |
 | |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Amonyum perklorat | |
Diğer adlar AP | |
| Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
| ChemSpider |
|
| ECHA InfoCard | 100.029.305 |
| EC Numarası |
|
| RTECS numarası |
|
| UN numarası | 1442 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | NH4ClO4 |
| Molekül kütlesi | 117.49 gr/mol |
| Görünüm | Beyaz kristal |
| Yoğunluk | 1.95 gr/cm3 |
| Erime noktası | >200 °C’de erimeden önce ekzotermik bozunma |
| Çözünürlük (su içinde) | 11.56 gr/100 mL (0 °C) 20.85 gr/100 mL (20 °C) 57.01 gr/100 mL (100 °C) |
| Çözünürlük | Metanolde çözünür Asetonda kısmen çözünür Eterde çözünmez |
| Yapı | |
| Ortorombik (< 513 K) Kübik (> 513 K) | |
| Tehlikeler | |
| GHS etiketleme sistemi: | |
| Piktogramlar |     |
| İşaret sözcüğü | Tehlike |
| R-ibareleri | R9, R44 |
| G-ibareleri | S2, S14, S16, S27, S36/37 |
| Tehlike ifadeleri | H201, H271, H319, H373 |
| Önlem ifadeleri | P210, P220, P221, P230, P240, P250, P260, P264, P280, P283, P305+P351+P338, P306+P360, P314, P337+P313, P370+P378, P370+P380, P371+P380+P375, P372, P373, P401, P501 |
| NFPA 704 (yangın karosu) | |
| 240 °C | |
| Güvenlik bilgi formu (SDS) | |
| Benzeyen bileşikler | |
Diğer anyonlar | Amonyum klorür |
Diğer katyonlar | Potasyum perklorat Sodyum perklorat |
Benzeyen bileşikler | Perklorik asit |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Üretimi
Amonyum perklorat(AP) amonyak ve perklorik asit ile olan nötürleşme reaksiyonu ile elde edilir. Bu yüzden endüstriyel perklorik asit üretiminin arkasındaki asıl olan etmen amonyum perkloratın üretimidir. Ayrıca, amonyum tuzlarının sodyum perklorat ile muamele edilmesiyle de üretilebilir. Bu işlem, sodyum perklorat çözünürlülüğünün yaklaşık %10’u kadar bir çözünürlüğe sahip NH4ClO4 ‘ın düşük çözünürlülüğünden faydalanmak suretiyle yapılır.
NaClO4 + NH4Cl → NH4ClO4 + NaCl
AP renksiz biçimde kristalleşir.
Bozunma
Birçok amonyum tuzu gibi, amonyum perkloratta erimeden önce bozunur. Amonyum perkloratın hafifçe ısıtılması klor, azot, oksijen ve su oluşumu ile sonuçlanır.
- 2 NH4ClO4 → Cl2 + N2 + 2 O2 + 4 H2O
Oldukça karmaşık olan AP’ın yanması büyük ölçüde incelenmiştir. AP kristallleri erimeden önce, bozunsa da yüksek basınçlı bu yanma sürecinde, kristal yüzeyleri üzerinde ince bir sıvı tabaka gözlenmiştir. Kuvvetli ısıtma patlamalara yol açabilir. Tamamlanmış reaksiyonlar hiçbir artık bırakmaz. Saf kristaller 2 MPa basıncın altında bir alevi sürdüremezler.
Tanecik boyutu 15 mikrometrenin üzerindeki AP, 4. Sınıf Tehlikeli kimyasal maddeler(bir patlayıcı reaksiyon olabilir) olarak sınıflandırılırken tanecik boyutu 15 mikrometrenin altındaki AP, patlayıcı madde olarak sınıflandırılmaktadır.
Kullanımı
Amonyum perkloratın büyük çoğunluğu katı itici yakıtlar yapmak için kullanılır. AP bir yakıt (alüminyum tozu ve/veya elastomerik bir bağlayıcı ile karıştırılmış alüminyum tozu gibi)la karıştırıldığında, atmosferik basınç altında sürekli bir yanma oluşturabilir. Uzay roketleri destek motorlarının, askeri, amatör ve hobi düzeyindeki yüksek güç roketlerinin katı roket itici yakıtları yapımının yanı sıra bazı havai fişeklerde de kullanılan önemli bir oksitleyicidir.
Bazı "kırılabilir" (epoksi yapıştırıcılar) AP süspansiyonu içerir. 300 °C’nin üzerinde ısıtıldığında, AP bozunur ve organik yapıştırıcının yapıştığı ek yeri kopar.
Zehirlilik
Perkloratın kendisi az miktarda akut zehirlilik gösterir. Örneğin, LD50 değeri 2-4 gr/kg olan sodyum perklorat ağız yoluyla alınımdan sonra hızlıca yok edilir. Bununla birlikte, düşük konstrasyonlarda bile perkloratlara uzun süreli maruz kalma, iyodun yerine perkloratların alınmasıyla çeşitli tiroit problemlerine neden olduğunu göstermiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ http://www.sigmaaldrich.com/MSDS/MSDS/DisplayMSDSPage.do?country=AE&language=en&productNumber=208507&brand=SIAL&PageToGoToURL=http%3A%2F%2Fwww.sigmaaldrich.com%2Fcatalog%2Fproduct%2Fsial%2F208507%3Flang%3Den 22 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Page 3, 9.1 (a)
- ^ Liu, L.; Li, F.; Tan, L.; Ming, L.; Yi, Y. (2004), "Effects of Nanometer Ni, Cu, Al and NiCu Powders on the Thermal Decomposition of Ammonium Perchlorate", , cilt 29, ss. 34-38, doi:10.1002/prep.200400026
- ^ Ammonium perchlorate MSDS 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sigma-Aldrich
- ^ a b Helmut Vogt, Jan Balej, John E. Bennett, Peter Wintzer, Saeed Akbar Sheikh, Patrizio Gallone “Chlorine Oxides and Chlorine Oxygen Acids” in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002, Wiley-VCH. DOI:10.1002/14356007.a06_483
- ^ T. L. Boggs, Deflagration Rate, Surface Structure and Subsurface Profile of Self-Deflagrating Single Crystals of Ammonium Perchlorate. AIAA Journal, 8(5), 1970, pp. 867–873.
- ^ NFPA 400: Hazardous Materials Code, 2010
- ^ NFPA 495: Explosive Materials Code, 2010
- ^ "Development of an Enhanced Hazard Classification System for Oxidizers Research Project, Technical Report", Safety Engineering Laboratories, Inc., The Fire Protection Research Foundation, 13 April 2006
- ^ "Perchlorate: Overview of Issues, Status, and Remedial Actions", ITRC, September 2005 accessed 4 July 2011 15 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amonyum perklorat AP formulu NH4ClO4 olan bir kimyasal bilesiktir Perklorik asitin amonyum tuzu olan bu bilesik diger perkloratlar gibi kuvvetli bir oksitleyicidir Kuvvetli oksitleyici olusu amonyum perkloratin baslica kullanim alaninini kati itici yakitlar olarak belirlemistir Amonyum perklorat ayni zamanda PEPCON endustri felaketi ve kazasi gibi bir dizi kazadan da sorumludur Amonyum perklorat AdlandirmalarIUPAC adiAmonyum perkloratDiger adlarAPTanimlayicilarCAS numarasi 7790 98 9 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChemSpider 23041 ECHA InfoCard 100 029 305EC Numarasi 232 235 1RTECS numarasi SC7520000UN numarasi 1442CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID4024515InChI InChI 1S ClHO4 H3N c2 1 3 4 5 h H 2 3 4 5 1H3 Key HHEFNVCDPLQQTP UHFFFAOYSA N InChI 1 ClHO4 H3N c2 1 3 4 5 h H 2 3 4 5 1H3Key HHEFNVCDPLQQTP UHFFFAOYADSMILES O Cl O O O NH4 OzelliklerMolekul formulu NH4ClO4Molekul kutlesi 117 49 gr molGorunum Beyaz kristalYogunluk 1 95 gr cm3Erime noktasi gt 200 C de erimeden once ekzotermik bozunmaCozunurluk su icinde 11 56 gr 100 mL 0 C 20 85 gr 100 mL 20 C 57 01 gr 100 mL 100 C Cozunurluk Metanolde cozunur Asetonda kismen cozunur Eterde cozunmezYapiKristal yapi Ortorombik lt 513 K Kubik gt 513 K TehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu TehlikeR ibareleri R9 R44G ibareleri S2 S14 S16 S27 S36 37Tehlike ifadeleri H201 H271 H319 H373Onlem ifadeleri P210 P220 P221 P230 P240 P250 P260 P264 P280 P283 P305 P351 P338 P306 P360 P314 P337 P313 P370 P378 P370 P380 P371 P380 P375 P372 P373 P401 P501NFPA 704 yangin karosu 212OX240 CGuvenlik bilgi formu SDS Benzeyen bilesiklerDiger anyonlar Amonyum klorurDiger katyonlar Potasyum perklorat Sodyum perkloratBenzeyen bilesikler Perklorik asitAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariUretimiAmonyum perklorat AP amonyak ve perklorik asit ile olan noturlesme reaksiyonu ile elde edilir Bu yuzden endustriyel perklorik asit uretiminin arkasindaki asil olan etmen amonyum perkloratin uretimidir Ayrica amonyum tuzlarinin sodyum perklorat ile muamele edilmesiyle de uretilebilir Bu islem sodyum perklorat cozunurlulugunun yaklasik 10 u kadar bir cozunurluge sahip NH4ClO4 in dusuk cozunurlulugunden faydalanmak suretiyle yapilir NaClO4 NH4Cl NH4ClO4 NaCl AP renksiz bicimde kristallesir BozunmaBircok amonyum tuzu gibi amonyum perkloratta erimeden once bozunur Amonyum perkloratin hafifce isitilmasi klor azot oksijen ve su olusumu ile sonuclanir 2 NH4ClO4 Cl2 N2 2 O2 4 H2O Oldukca karmasik olan AP in yanmasi buyuk olcude incelenmistir AP kristallleri erimeden once bozunsa da yuksek basincli bu yanma surecinde kristal yuzeyleri uzerinde ince bir sivi tabaka gozlenmistir Kuvvetli isitma patlamalara yol acabilir Tamamlanmis reaksiyonlar hicbir artik birakmaz Saf kristaller 2 MPa basincin altinda bir alevi surduremezler Tanecik boyutu 15 mikrometrenin uzerindeki AP 4 Sinif Tehlikeli kimyasal maddeler bir patlayici reaksiyon olabilir olarak siniflandirilirken tanecik boyutu 15 mikrometrenin altindaki AP patlayici madde olarak siniflandirilmaktadir KullanimiAmonyum perkloratin buyuk cogunlugu kati itici yakitlar yapmak icin kullanilir AP bir yakit aluminyum tozu ve veya elastomerik bir baglayici ile karistirilmis aluminyum tozu gibi la karistirildiginda atmosferik basinc altinda surekli bir yanma olusturabilir Uzay roketleri destek motorlarinin askeri amator ve hobi duzeyindeki yuksek guc roketlerinin kati roket itici yakitlari yapiminin yani sira bazi havai fiseklerde de kullanilan onemli bir oksitleyicidir Bazi kirilabilir epoksi yapistiricilar AP suspansiyonu icerir 300 C nin uzerinde isitildiginda AP bozunur ve organik yapistiricinin yapistigi ek yeri kopar ZehirlilikPerkloratin kendisi az miktarda akut zehirlilik gosterir Ornegin LD50 degeri 2 4 gr kg olan sodyum perklorat agiz yoluyla alinimdan sonra hizlica yok edilir Bununla birlikte dusuk konstrasyonlarda bile perkloratlara uzun sureli maruz kalma iyodun yerine perkloratlarin alinmasiyla cesitli tiroit problemlerine neden oldugunu gostermistir Ayrica bakinizPEPCON felaketiKaynakca http www sigmaaldrich com MSDS MSDS DisplayMSDSPage do country AE amp language en amp productNumber 208507 amp brand SIAL amp PageToGoToURL http 3A 2F 2Fwww sigmaaldrich com 2Fcatalog 2Fproduct 2Fsial 2F208507 3Flang 3Den 22 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Page 3 9 1 a Liu L Li F Tan L Ming L Yi Y 2004 Effects of Nanometer Ni Cu Al and NiCu Powders on the Thermal Decomposition of Ammonium Perchlorate cilt 29 ss 34 38 doi 10 1002 prep 200400026 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ammonium perchlorate MSDS 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sigma Aldrich a b Helmut Vogt Jan Balej John E Bennett Peter Wintzer Saeed Akbar Sheikh Patrizio Gallone Chlorine Oxides and Chlorine Oxygen Acids in Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002 Wiley VCH DOI 10 1002 14356007 a06 483 T L Boggs Deflagration Rate Surface Structure and Subsurface Profile of Self Deflagrating Single Crystals of Ammonium Perchlorate AIAA Journal 8 5 1970 pp 867 873 NFPA 400 Hazardous Materials Code 2010 NFPA 495 Explosive Materials Code 2010 Development of an Enhanced Hazard Classification System for Oxidizers Research Project Technical Report Safety Engineering Laboratories Inc The Fire Protection Research Foundation 13 April 2006 Perchlorate Overview of Issues Status and Remedial Actions ITRC September 2005 accessed 4 July 2011 15 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde gtdPerklorat grubu iceren bilesiklerHClO4 HeNH4ClO4 NeNaClO4 Si P S ClO 4 ArKClO4 VO2 ClO4 Ge As Se Br KrMo Tc Ru Sb I XeBa ClO4 2 W Re Os Ir Pt Au Po At RnRa Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og La PmAc Pa Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr