Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Amfetamin (alfa-metil-fenetilamin) narkolepsi ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu dahil çeşitli bozuklukların tedavisinde, kilo kontrolünde, iştah azaltıcı olarak kullanılan sentetik bir uyarıcıdır (stimülan). Özellikle DEHB tedavisinde ilaç olarak yaygın kullanımları sebebiyle rahatlıkla elde edilebilir. Bu sebeple yasa dışı olarak en sık kullanılan uyarıcı maddelerden biridir. Yan etki olarak şizofreni benzeri psikozlara neden olur. Yaklaşık 20 günlük kullanım sonunda tolerans gelişir. Zayıf olarak MAO enzimini de inhibe ettiğinden MAO inhibitörleri ve SSRI'lar ile beraber kullanılırsa serotonin sendromuna sebep olabilir. Bu durum siproheptadin ile tedavi edilebilir. DEHB tedavisinde kullanılan ticari ilaçlardan Dexedrine, Elvanse ve Adderall amfetamin içeren ilaçlar arasında sayılabilir.
 | |
 | |
| Klinik verisi | |
|---|---|
| Uygulama yolu | Oral, intravenöz, buğu şeklinde, rektal, sublingual |
| Farmakokinetik veri | |
| Biyoyararlanım | % |
| Protein bağlanma | %20 |
| Metabolizma | Hepatik |
| Eliminasyon yarı ömrü | 10-13 saat |
| Boşaltım | Renal |
| Tanımlayıcılar | |
| |
| CAS Numarası |
|
| PubChem CID |
|
| DrugBank |
|
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
| (ECHA Bilgi Kartı) | 100.005.543 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C9H13N |
| Mol kütlesi | 135.208 g/mol |
Amfetamin, genellikle uzun yol araç kullananlarca uyku kaçırmak ve konsantrasyon gerektiren sporlarda (atıcılık, okçuluk, vb.) doping amacıyla da kullanılabilmektedir (amfetamin istismarı).
Etki mekanizmaları
- Aminlerin re-uptake 1 ile nörona alınmasını inhibe ederler.
- Aminlerin vezikülden sinaptik aralığa salınmasını artırırlar.
Klinik kullanım
- Dikkat eksikliğinde ve hiperkinezide.
- Latearl hipotalamustaki merkezi inhibe etmesi nedeniyle obezitede.
- Dopaminerjik aktivite artışı nedeniyle parkinsonda.
- REM dönemini kısalttıkları için narkolepside kullanılırlar.
Yan etkiler
Amfetamin/metamfetamin kullananlarda beyin kanamaları sık görülür; beyin kanamaları felçlere (hemorajik stroke) neden olabilir. Süreç yüksek ateşle başlar; bir süre sonra tabloya hipertansiyon ve kalpte ritim bozuklukları (aritmiler) eklenir. Hastaların bir bölümü hızla gelişen beyin sapı kanaması sonrasında felç bulguları gelişemeden ölebilirler (ansızın ölüm).
 | Farmakoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b Çöloğlu AS. Bağımlılık yapan toksik madde ölümlerinde otopsi bulguları: Kokain, amfetaminler, PPA, opium alkaloidleri (morfin ve eroin), Seminer Notları, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Cerrahpaşa, İstanbul, 1996
- ^ Huang MC, Yang SY, Lin SK, et al. Risk of cardiovascular diseases and stroke events in methamphetamine users: A 10-year follow-up study. Journal of Clinical Psychiatry, 77(10):1396-1403, 2016
- ^ Chiu ZK, Bennett IE, Chan P, Rosenfeld JV. Methamphetamine-related brainstem haemorrhage. Journal of Clinical Neuroscience, 32:137-139, 2016
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amfetamin alfa metil fenetilamin narkolepsi ve dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu dahil cesitli bozukluklarin tedavisinde kilo kontrolunde istah azaltici olarak kullanilan sentetik bir uyaricidir stimulan Ozellikle DEHB tedavisinde ilac olarak yaygin kullanimlari sebebiyle rahatlikla elde edilebilir Bu sebeple yasa disi olarak en sik kullanilan uyarici maddelerden biridir Yan etki olarak sizofreni benzeri psikozlara neden olur Yaklasik 20 gunluk kullanim sonunda tolerans gelisir Zayif olarak MAO enzimini de inhibe ettiginden MAO inhibitorleri ve SSRI lar ile beraber kullanilirsa serotonin sendromuna sebep olabilir Bu durum siproheptadin ile tedavi edilebilir DEHB tedavisinde kullanilan ticari ilaclardan Dexedrine Elvanse ve Adderall amfetamin iceren ilaclar arasinda sayilabilir AmfetaminKlinik verisiUygulama yoluOral intravenoz bugu seklinde rektal sublingualFarmakokinetik veriBiyoyararlanim Protein baglanma 20MetabolizmaHepatikEliminasyon yari omru10 13 saatBosaltimRenalTanimlayicilarIUPAC adi 1 phenylpropan 2 amineCAS Numarasi300 62 9PubChem CID300999DrugBankAPRD00480CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID4022600ECHA Bilgi Karti100 005 543Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC9H13NMol kutlesi135 208 g mol Amfetamin genellikle uzun yol arac kullananlarca uyku kacirmak ve konsantrasyon gerektiren sporlarda aticilik okculuk vb doping amaciyla da kullanilabilmektedir amfetamin istismari Etki mekanizmalariAminlerin re uptake 1 ile norona alinmasini inhibe ederler Aminlerin vezikulden sinaptik araliga salinmasini artirirlar Klinik kullanimDikkat eksikliginde ve hiperkinezide Latearl hipotalamustaki merkezi inhibe etmesi nedeniyle obezitede Dopaminerjik aktivite artisi nedeniyle parkinsonda REM donemini kisalttiklari icin narkolepside kullanilirlar Yan etkilerAmfetamin metamfetamin kullananlarda beyin kanamalari sik gorulur beyin kanamalari felclere hemorajik stroke neden olabilir Surec yuksek atesle baslar bir sure sonra tabloya hipertansiyon ve kalpte ritim bozukluklari aritmiler eklenir Hastalarin bir bolumu hizla gelisen beyin sapi kanamasi sonrasinda felc bulgulari gelisemeden olebilirler ansizin olum Farmakoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca a b Cologlu AS Bagimlilik yapan toksik madde olumlerinde otopsi bulgulari Kokain amfetaminler PPA opium alkaloidleri morfin ve eroin Seminer Notlari Istanbul Universitesi Cerrahpasa Tip Fakultesi Adli Tip Anabilim Dali Cerrahpasa Istanbul 1996 Huang MC Yang SY Lin SK et al Risk of cardiovascular diseases and stroke events in methamphetamine users A 10 year follow up study Journal of Clinical Psychiatry 77 10 1396 1403 2016 Chiu ZK Bennett IE Chan P Rosenfeld JV Methamphetamine related brainstem haemorrhage Journal of Clinical Neuroscience 32 137 139 2016