Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Finansta alım opsiyonu ya da satınalma opsiyonu alıcısına ya da sahibine sözleşmede belirtilen miktardaki bir malı veya finansal varlığı, gene sözleşmede belirtilen belirli bir vadede ya da tarihte, nasıl hesaplanacağı ya da ne olduğu anlaşılmış bir fiyattan satın alma hakkı veren, ama satın alma yükümlülüğü doğurmayan opsiyon sözleşmesidir. Buna karşılık, opsiyonun satıcısı ya da başka bir deyişle opsiyonun yazıcısı, sözleşmeden doğan yükümlülükleri karşılayacağı vaadiyle alıcıdan bir alır. Opsiyon priminin ne zaman ödeneceği yine sözleşmede anlaşılan konulardan biridir.
Dayanak varlık
Opsiyon sözleşmesine konu olan ve opsiyon priminin hesaplanmasında referans alınan mal ya finansal varlığa dayanak varlık da denir. Dayanak varlıklar pay (hisse senedi), pay endeksi ya da gibi karmaşık endeksler, döviz ikilisi, tahvil, faiz oranı, vadeli işlemler sözleşmeleri ve emtia başta olmak üzere çeşitli finansal varlıklara işaret edebilirler. Örneğin, altında standard işlem gören opsiyonların dayanak varlıkları pay, endeks, mini endeks, döviz ikilisi (ABD Doları/Türk Lirası kuru gibi) gibi çeşitliliğe sahiptir.
Hakların kullanılması
Alım opsiyonlarının en yalın ve en çok alışverişi yapılan çeşitleri ya da olarak görülürler. Bu tür vadesinde, opsiyona konu olan kıymetin fiyatı sözleşme fiyatının altında gerçekleşirse opsiyon sahibi bu hakkını kullanmaz ve işlemini daha düşük olan piyasa fiyatından gerçekleştirebilir. Bunun için opsiyonun alıcısı, posizyon olarak uzun taraf olduğu için, ödediği opsiyon primi ile haklarını kullandığında elde edeceği kârının tümünü beraber hesap ederek davranacaktır.
Opsiyon primi
Opsiyonların fiyatları dayanak varlığın spot fiyatı ve oynaklığı, opsiyonun alınıp satıldığı ve dayanak varlığın spot piyasasının işlem gördüğü ülkedeki faiz oranları gibi pisayasa verilerine bağlı olarak here gün değişir. Opsiyondaki kullanım fiyatı ve Vadeye kalan sürenin uzunluğu da fiyata etken olan diğer parametrelerdir. Bunların haricinde, sözleşmede belirlenen opsiyonların hafifçe farklı olabilir. Bu fiyatın ne kadar farklılaşacağı dayanak varlığın likiditesi, bu alış satışın opsiyon borsasında ve tezgah üstü piyasalardan hangisinde yapıldığı ve göre değişiklik gösterebilir.
Değerleme yaparken göz önüne alınan temel noktalar arasında şu faktörler vardır:
- Opsiyonun içsel değerinin beklenen değeri; yani, kullanım fiyatı
ve dayanak varlığın
vadesindeki spot fiyatı
ise
fonksiyonunun beklenen değeri gözetilir.
- opsiyon değerinin belirlenemezliğini tazmin etmek için hesplanılan
- paranın zaman değeri
Alım opsiyonu sözleşmesinin fiyatı genellikle vadeye kalan süre daha çok olduğunda (önemli bir temettünün mevcut olduğu durumlar hariç) ve dayanak varlığın oynaklığının daha fazla olduğu veya dayanak varlık hakkında başka bir öngörülemezlik tespit edildiğinde daha yüksek olacaktır. Bu değeri belirlemek finansal matematiğin temel işlevlerinden biridir. Kullanılan en yaygın yöntem, Avrupa tipi opsiyonların fiyatının analitik bir formülünün elde edilmesini sağlayan Black-Scholes modeli ya da Black 76 modelleridir. Bu modellerin sonucunda Black-Scholes formülü ve Black formülü elde edilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "VIOP Opsiyon Sözleşmeleri tanıtım kitapçığı" (PDF). 29 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ Hull, John (2017). Options, Futures, and Other Derivatives 10th Edition. Pearson. ss. 231-246. ISBN .
- ^ Fernandes, Nuno (2014). Finance for Executives: A Practical Guide for Managers. NPV Publishing. s. 313. ISBN .
 | Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Finansta alim opsiyonu ya da satinalma opsiyonu alicisina ya da sahibine sozlesmede belirtilen miktardaki bir mali veya finansal varligi gene sozlesmede belirtilen belirli bir vadede ya da tarihte nasil hesaplanacagi ya da ne oldugu anlasilmis bir fiyattan satin alma hakki veren ama satin alma yukumlulugu dogurmayan opsiyon sozlesmesidir Buna karsilik opsiyonun saticisi ya da baska bir deyisle opsiyonun yazicisi sozlesmeden dogan yukumlulukleri karsilayacagi vaadiyle alicidan bir alir Opsiyon priminin ne zaman odenecegi yine sozlesmede anlasilan konulardan biridir Alim opsiyonlarinin bircogu bir pay piyasasinda islem goren paylar uzerine yazilir Dayanak varlikOpsiyon sozlesmesine konu olan ve opsiyon priminin hesaplanmasinda referans alinan mal ya finansal varliga dayanak varlik da denir Dayanak varliklar pay hisse senedi pay endeksi ya da gibi karmasik endeksler doviz ikilisi tahvil faiz orani vadeli islemler sozlesmeleri ve emtia basta olmak uzere cesitli finansal varliklara isaret edebilirler Ornegin altinda standard islem goren opsiyonlarin dayanak varliklari pay endeks mini endeks doviz ikilisi ABD Dolari Turk Lirasi kuru gibi gibi cesitlilige sahiptir Haklarin kullanilmasiAlim opsiyonunda uzun pozisyon alan tarafin karlilik zararlilik grafigiAlim opsiyonunda kisa pozisyon alan tarafin karlilik zararlilik grafigi Alim opsiyonlarinin en yalin ve en cok alisverisi yapilan cesitleri ya da olarak gorulurler Bu tur vadesinde opsiyona konu olan kiymetin fiyati sozlesme fiyatinin altinda gerceklesirse opsiyon sahibi bu hakkini kullanmaz ve islemini daha dusuk olan piyasa fiyatindan gerceklestirebilir Bunun icin opsiyonun alicisi posizyon olarak uzun taraf oldugu icin odedigi opsiyon primi ile haklarini kullandiginda elde edecegi karinin tumunu beraber hesap ederek davranacaktir Opsiyon primi Opsiyonlarin fiyatlari dayanak varligin spot fiyati ve oynakligi opsiyonun alinip satildigi ve dayanak varligin spot piyasasinin islem gordugu ulkedeki faiz oranlari gibi pisayasa verilerine bagli olarak here gun degisir Opsiyondaki kullanim fiyati ve Vadeye kalan surenin uzunlugu da fiyata etken olan diger parametrelerdir Bunlarin haricinde sozlesmede belirlenen opsiyonlarin hafifce farkli olabilir Bu fiyatin ne kadar farklilasacagi dayanak varligin likiditesi bu alis satisin opsiyon borsasinda ve tezgah ustu piyasalardan hangisinde yapildigi ve gore degisiklik gosterebilir Degerleme yaparken goz onune alinan temel noktalar arasinda su faktorler vardir Opsiyonun icsel degerinin beklenen degeri yani kullanim fiyati K displaystyle K ve dayanak varligin T displaystyle T vadesindeki spot fiyati ST displaystyle S T ise max ST K 0 displaystyle max S T K 0 fonksiyonunun beklenen degeri gozetilir opsiyon degerinin belirlenemezligini tazmin etmek icin hesplanilan paranin zaman degeri Alim opsiyonu sozlesmesinin fiyati genellikle vadeye kalan sure daha cok oldugunda onemli bir temettunun mevcut oldugu durumlar haric ve dayanak varligin oynakliginin daha fazla oldugu veya dayanak varlik hakkinda baska bir ongorulemezlik tespit edildiginde daha yuksek olacaktir Bu degeri belirlemek finansal matematigin temel islevlerinden biridir Kullanilan en yaygin yontem Avrupa tipi opsiyonlarin fiyatinin analitik bir formulunun elde edilmesini saglayan Black Scholes modeli ya da Black 76 modelleridir Bu modellerin sonucunda Black Scholes formulu ve Black formulu elde edilir Ayrica bakinizSatim opsiyonu Alim satim paritesiKaynakca VIOP Opsiyon Sozlesmeleri tanitim kitapcigi PDF 29 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 29 Aralik 2024 Hull John 2017 Options Futures and Other Derivatives 10th Edition Pearson ss 231 246 ISBN 978 0134472089 Fernandes Nuno 2014 Finance for Executives A Practical Guide for Managers NPV Publishing s 313 ISBN 978 9899885400 Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz