Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Alaca yunus (Cephalorhynchus commersonii), yunusgiller (Delphinidae) familyasından Cephalorhynchus cinsindeki dört yunus türünden biri.
| Alaca yunus | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Akvaryumda bir alaca yunus Kirsten Wahlquist tarafından çekilmiştir. | ||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Cephalorhynchus commersonii (, 1804 | ||||||||||||||||||||
 Alaca yunus doğal yaşam alanı |
Bu yunus türü coğrafi olarak iki ayrı bölgede bulunmaktadır:
- Güney Amerika'nın güney ucunda Ateş Toprakları ve Falkland Adaları civarında ve
- Hint Okyanusu'nun güney kısmında Kerguelen Adaları yakınlarında.
Yunusun bilimsel adı Macellan Boğazı'ndan geçerken bu yunusları gözlemleyen ve ilk defa 1767'de tanımlayan Philibert Commerson'un anısına verilmiştir.
Fiziksel tanımlama
Alaca yunus çok belirgin bir vücut rengine sahiptir. Başı, sırt yüzgeci ve kuyruğu siyah, boğazı ve gövdesi ise beyazdır. İki renk arasındaki geçiş oldukça keskin hatlarla belirlenmiştir. Boyut ve biçim olarak oldukça tıknaz yapıdadır ve yaklaşık 1,5 metreye kadar büyür. Dış görünüşü ile yunustan çok muturlara benzese de davranış itibarıyla tipik bir yunustur. Ön tarafı uzun ve dik olan sırt yüzgecinin ucu kıvrıktır. Arka tarafı içbükeydir ama yarım ay şeklinde değildir. Kuyruğun ortasında bir çentik bulunur. Yunusun ağzı dışa doğru çıkıntılı değildir.
Dişiler altı ile dokuz yıl içinde doğurganlığa erişir. Erkekler de cinsel olgunluğa aynı yaşlarda erişir. İlkbahar ve yazın olan çiftleşmenin ardından on bir aylık hamilelik dönemi sonunda yavrular doğar. Bilinen en yaşlı alaca yunus 18 yaşında ölmüştür.
Popülasyon ve dağılım
Alaca yunus türü iki bölgede bulunur. Daha büyük bir popülasyon Arjantin'in çeşitli koy ve körfezlerinde, Macellan Boğazı'nda ve Falkland Adaları yakınında bulunur. 1950'lerde ortaya çıkarılan ikinci bir popülasyon en yakın kuzenlerine 8.000 km doğusunda Kerguelen Adaları'nın yakınında yaşar. Alaca yunus sığ suları tercih eder. Sayıları tam olarak bilinmese de yerel olarak sıradan türler arasında sayılmaktadır. 1984'te yapılan bir çalışma sonucunda MAcellan Boğazı'nda 3.400 bireyin olduğu tahmin edilmiştir.
Davranış
Alaca yunus oldukça hareketlidir. Çok sık olarak yüzeyde hızlıca yüzerken ya da suyun dışına sıçrarken gözlemlenir. Yüzerken kendi etrafında hızlıca döner ve kıyıya yakın olduklarında kırılan dalgalarda sörf yapar. Hızlı giden teknelerin baş dalgalarında ve teknelerin arkasında yüzer.
Bu yunus sahil ve derin deniz balıkları ile mürekkep balığından oluşan bir beslenmeye sahiptir. Güney Amerika'da bulunanlar ayrıca kabuklu deniz hayvanları da yer.
Koruma
IUCN Kırmızı Liste'sinde alaca yunusu "eksik bilgi" sınıfında listeler. Yunusun kıyıya yakın yaşaması balık ağlarına takılarak ölmesine neden olmaktadır. 1970'lerde ve 1980'lerde Arjantinli ve Şilili balıkçılar alaca yunusu yengeç yemi olarak avlıyordu. Bu uygulama şu an azalmıştır.
Notlar
- ^ Balinalar Uzmanlık Grubu (1996). Cephalorhynchus commersonii. 19 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2006 IUCN Kırmızı Liste. IUCN 2006. 12 Mayıs 2006'da çekildi. Bilgibankası girişinde bu türün neden eksik bilgi sınıfında listelendiği açıklanmaktadır.
- National Audubon Society: Guide to Marine Mammals of the World
- Encyclopedia of Marine Mammals
 Wikimedia Commons'ta Alaca yunus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
 Wikispecies'te Alaca yunus ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alaca yunus Cephalorhynchus commersonii yunusgiller Delphinidae familyasindan Cephalorhynchus cinsindeki dort yunus turunden biri Alaca yunusAkvaryumda bir alaca yunus Kirsten Wahlquist tarafindan cekilmistir Korunma durumuDurumu belirsiz IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaTakim Cetacea Balinalar Alt takim Odontoceti Disli balinalar Familya Delphinidae Yunusgiller Cins CephalorhynchusTur C commersoniiIkili adlandirmaCephalorhynchus commersonii 1804Alaca yunus dogal yasam alani Bu yunus turu cografi olarak iki ayri bolgede bulunmaktadir Guney Amerika nin guney ucunda Ates Topraklari ve Falkland Adalari civarinda ve Hint Okyanusu nun guney kisminda Kerguelen Adalari yakinlarinda Yunusun bilimsel adi Macellan Bogazi ndan gecerken bu yunuslari gozlemleyen ve ilk defa 1767 de tanimlayan Philibert Commerson un anisina verilmistir Fiziksel tanimlamaAlaca yunus cok belirgin bir vucut rengine sahiptir Basi sirt yuzgeci ve kuyrugu siyah bogazi ve govdesi ise beyazdir Iki renk arasindaki gecis oldukca keskin hatlarla belirlenmistir Boyut ve bicim olarak oldukca tiknaz yapidadir ve yaklasik 1 5 metreye kadar buyur Dis gorunusu ile yunustan cok muturlara benzese de davranis itibariyla tipik bir yunustur On tarafi uzun ve dik olan sirt yuzgecinin ucu kivriktir Arka tarafi icbukeydir ama yarim ay seklinde degildir Kuyrugun ortasinda bir centik bulunur Yunusun agzi disa dogru cikintili degildir Disiler alti ile dokuz yil icinde dogurganliga erisir Erkekler de cinsel olgunluga ayni yaslarda erisir Ilkbahar ve yazin olan ciftlesmenin ardindan on bir aylik hamilelik donemi sonunda yavrular dogar Bilinen en yasli alaca yunus 18 yasinda olmustur Populasyon ve dagilimAlaca yunus turu iki bolgede bulunur Daha buyuk bir populasyon Arjantin in cesitli koy ve korfezlerinde Macellan Bogazi nda ve Falkland Adalari yakininda bulunur 1950 lerde ortaya cikarilan ikinci bir populasyon en yakin kuzenlerine 8 000 km dogusunda Kerguelen Adalari nin yakininda yasar Alaca yunus sig sulari tercih eder Sayilari tam olarak bilinmese de yerel olarak siradan turler arasinda sayilmaktadir 1984 te yapilan bir calisma sonucunda MAcellan Bogazi nda 3 400 bireyin oldugu tahmin edilmistir DavranisAlaca yunus oldukca hareketlidir Cok sik olarak yuzeyde hizlica yuzerken ya da suyun disina sicrarken gozlemlenir Yuzerken kendi etrafinda hizlica doner ve kiyiya yakin olduklarinda kirilan dalgalarda sorf yapar Hizli giden teknelerin bas dalgalarinda ve teknelerin arkasinda yuzer Bu yunus sahil ve derin deniz baliklari ile murekkep baligindan olusan bir beslenmeye sahiptir Guney Amerika da bulunanlar ayrica kabuklu deniz hayvanlari da yer KorumaIUCN Kirmizi Liste sinde alaca yunusu eksik bilgi sinifinda listeler Yunusun kiyiya yakin yasamasi balik aglarina takilarak olmesine neden olmaktadir 1970 lerde ve 1980 lerde Arjantinli ve Silili balikcilar alaca yunusu yengec yemi olarak avliyordu Bu uygulama su an azalmistir Notlar Balinalar Uzmanlik Grubu 1996 Cephalorhynchus commersonii 19 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2006 IUCN Kirmizi Liste IUCN 2006 12 Mayis 2006 da cekildi Bilgibankasi girisinde bu turun neden eksik bilgi sinifinda listelendigi aciklanmaktadir National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World ISBN 0 375 41141 0 Encyclopedia of Marine Mammals ISBN 0 12 551340 2Wikimedia Commons ta Alaca yunus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Wikispecies te Alaca yunus ile ilgili detayli taksonomi bilgileri bulunur